Vandaag is het exact 25 jaar geleden dat het Verdrag inzake de rechten van het kind, beter bekend als het Kinderrechtenverdrag, getekend werd. 20 november staat dan ook wereldwijd bekend als de dag van het kind. Twee reporters van StampMedia spraken met jongeren uit verschillende landen over kinderrechten in hun land. “Jongens en meisjes moeten gelijk zijn, ongeacht geslacht, religie of cultuur”, schrijven ze.
Eeuwenlang vertrok keek niemand verbaasd op bij dingen als kinderarbeid, kinderhuwelijken en kindermishandeling. Kinderen vormden geen aparte groep binnen de maatschappij en waren weinig meer dan goedkopere werkkrachten. Na de Tweede Wereldoorlog groeide het besef dat het zo niet meer verder kon en dat kinderen geen kleine volwassenen zijn die wel voor zichzelf zullen zorgen, maar tot 20 november 1989 was er geen enkele wettelijke bescherming voor kinderen.
Dankzij het Kinderrechtenverdrag is het leven van miljoenen kinderen verbeterd, ook hier in België: ze gaan naar school, worden zoveel mogelijk beschermd tegen zaken als oorlog en mishandeling en hebben recht op een eigen identiteit en religie. Toch worden de rechten van ontelbare kinderen nog steeds dagelijks geschonden, leerden we in gesprekken met kinderen van over de hele wereld.
25 jaar
Ter ere van deze vijfentwintigste verjaardag organiseerden Unicef en de Verenigde Naties op 24 september Google Hangouts, videogesprekken waarbij telkens twee jongeren uit 16 verschillende landen met elkaar konden discussiëren over kinderrechten in hun land. De gesprekken zullen op 20 november getoond worden op het verjaardagsevenement van de kinderrechten in New York.
Wij kregen de eer om België te vertegenwoordigen. Een taak die we niet licht opnamen. Om ons voor te bereiden op de Google Hangout met jongeren uit Gambia, Tanzania en Turkije, bezochten we begin september een vergadering van Plan Youth Board in de kantoren van Plan België in Brussel.
Recht op kind zijn
Plan Youth Board is de jongerenwerking van Plan België en bestaat uit een 15-tal jongeren tussen 14 en 18 jaar. Zij willen leren over kinderrechten en organiseren originele acties om Belgische jongeren bewust te maken van de kinderrechtenproblematiek in het zuiden. De hele voormiddag hebben we samen met deze enthousiaste bende gepraat over kinderrechten in België en de rest van de wereld.
De jongeren van het Plan Youth Board beseffen dat zij het heel erg goed hebben in vergelijking met veel leeftijdsgenoten. Ze willen de Belgische jongeren bewuster maken van de onmenselijke omstandigheden waarin veel kinderen moeten leven. Voor hen is het recht op onderwijs enorm belangrijk. Onderwijs is essentieel voor het vormen van een eigen mening en persoonlijkheid, maar ook voor hun eigen toekomst én die van hun land.
Ook het recht op gelijkheid & gelijke kansen en het recht op bescherming vinden ze van vitaal belang. Jongens en meisjes moeten gelijk zijn, ongeacht geslacht, religie of cultuur. Ze hebben allemaal recht op een onbezorgde jeugd waar ze zich ten allen tijde veilig kunnen voelen.
België doet het goed
In België is er – ondanks het feit dat dingen als kinderarbeid en kinderhuwelijken hier niet meer voorkomen – toch nog werk aan de winkel. Het aantal vluchtelingen en asielzoekers is enorm gestegen over de afgelopen jaren en onder hen bevinden zich veel kinderen. De leefomstandigheden in de opvangcentra zijn vaak allesbehalve ideaal. Recht op onderwijs, vrije tijd, spelen en een eigen mening moet hier beter.
De jongeren hebben het ook over fysiek en seksueel geweld: “Hiervan wordt vaak geen aangifte gedaan, hoewel er talloze hulplijnen met vrijwilligers bestaan die 24/7 klaar staan om hulp en informatie te bieden. Zowel volwassenen als kinderen moeten beter op de hoogte gesteld worden van het bestaan van deze hulplijnen”, klinkt het unaniem. Toch vinden ze dat België het in vergelijking met de rest van de wereld heel erg goed doet. “Dat mag ook wel eens gezegd worden.”
Na Plan België bezochten we Opboksen Genk, een organisatie die sportactiviteiten organiseert voor jongeren uit alle lagen van de samenleving. Opboksen sloot zich aan bij de uitspraken van het Youth Board. De jongeren in de werking voegden daar nog aan toe wat zij vonden dat nodig moest veranderen: “Stop met denken dat de rest het wel zal doen, want zo gaat er uiteindelijk niets veranderen. Begin vandaag nog met mee te werken aan een betere wereld - alle kleine beetjes helpen.”
“Vanaf 12 geen kind meer”
We spraken ook met Ali, een jonge vluchteling uit Somalië die intussen permanent verblijft in België. Hij volgde zijn moeder, die in ons land asiel had gekregen dankzij de Verenigde Naties. Ali voelt zich helemaal niet correct behandeld: “Vanaf het moment dat je ouder dan een jaar of 12 bent, wordt er niet meer naar je geluisterd. Alsof je dan al geen kind meer bent. Er wordt sowieso enkel naar je ouders geluisterd als die bij je zijn”, verzucht hij.
Ook de integratie in de Belgische samenleving verliep aanvankelijk stroef. Ali voelde zich niet welkom. “Mensen houden geen rekening met het feit dat je Nederlands leert en dus niet alles begrijpt”, legt hij uit. “Ze zijn ook vaak ronduit racistisch. We moeten slim en succesvol zijn om zo bij te dragen aan de samenleving, ook al krijgen we niet dezelfde kansen als Belgische kinderen.”
Mentaliteitsverandering in Palestina
Ten slotte vertelt hij wat voor hem de allerbelangrijkste verandering voor een positievere toekomst voor kinderen zou zijn: “Een mentaliteitsverandering over de hele wereld. Het wordt tijd dat we beseffen dat kinderen bescherming, zorg en liefde nodig hebben maar ook gelijke kansen en onderwijs.”
Volgens Ali is Palestina de plaats waar die mentaliteitsverandering moet beginnen. “Niemand lijdt zoals de kinderen in Palestina. Als ik geen eten had in Somalië was dat omdat er gewoonweg geen eten was, niet omdat anderen beslisten dat ik geen eten mocht hebben. Wereldleiders moeten hun verantwoordelijkheid nemen en echte vredesonderhandelingen opstarten, zodat we de Palestijnse kinderen een andere en vooral veiligere toekomst kunnen geven.”
Google Hangout
Op 24 september vond de Google Hangout zelf plaats. Hannah Godefa, een meisje van Ethiopisch-Canadese afkomst was de moderator. De spontaniteit waarmee ze het gesprek leidde was echt bewonderenswaardig. Hannah is slechts zeventien jaar oud, maar is nu al Goodwill Ambassador voor Unicef en heeft een eigen goed doel.
Ook Kirsten Sandberg en Benyam Dawit Mezmur, comitéleden van de Verenigde Naties, namen deel aan de Hangout. Om de beurt kregen de jongeren van elk land de kans om te vertellen over kinderrechten in hun land, en wat de werkpunten zijn. Wij hadden het voornamelijk over minderjarige vluchtelingen en gendergelijkheid. Aangezien de gespreksonderwerpen allemaal erg interessant waren, had de hangout voor ons gerust wat langer mogen duren. Maar ondanks de beperkte tijd werd het uiteindelijk een zeer boeiend en leerrijk gesprek.
Via deze link kan je de Google Hangouts bekijken:
http://www.ohchr.org/EN/HRBodies/CRC/Pages/CRC25thAnniversary.aspx
© 2014 – C.H.I.P.S. StampMedia – Alice Elliott & Sofia Smorscek
