Doorverwijzingen raadkamer bevestigen innige band tussen Schild & Vrienden en Vlaams Belang

De grote overlap tussen de leden van Schild & Vrienden en Vlaams Belang is al langer duidelijk. S&V-oprichter Dries Van Langenhove zetelt namens het VB in het federaal parlement en VB-woordvoerder Jonas Naeyaert organiseerde vergaderingen van Schild & Vrienden bij hem thuis. Ook het 'merk' Schild & Vrienden wordt tegenwoordig voor de partij ingezet, in de vorm van de 'Schild en Pint'-feestjes die VB-voorzitter Tom Van Grieken organiseert in cafés met jongeren, en waar hij gratis bier uitdeelt.

Uit de lijst met verdachten die vandaag door de raadkamer naar de rechtbank werden doorverwezen, blijkt opnieuw die verstrengeling. Het gaat om deze zeven:

Dries Van Langenhove

Het bekendste lid van Schild & Vrienden is ongetwijfeld 'eindbaas' Van Langenhove. De oprichter van de extreemrechtse groepering gaf in het begin aan niet aan partijpolitiek maar aan meta-politiek te willen doen: met S&V wilde hij de publieke opinie en zo politieke partijen bewegen om zijn ideeën over te nemen. Onderzoekswebsite Apache bracht in 2019 het netwerk van internationale extreemrechtse en ultrakatholieke organisaties in kaart dat Van Langenhove daarbij zowel moreel als financieel ondersteunde.

Toen vorig jaar de Belgische beroepsmilitair Jürgen Conings wapens en munitie uit de kazerne ontvreemdde en probeerde een moordaanslag te plegen op viroloog Marc Van Ranst, sloot V. zich aan bij de Facebookgroep 'Als 1 achter Jürgen'

In datzelfde jaar besloot Van Langenhove zich verkiesbaar te stellen voor Vlaams Belang, officieel als 'onafhankelijke', maar met een campagne die door de partij betaald werd. Inmiddels is duidelijk dat de onafhankelijkheid van Van Langenhove niet veel voorstelt, en dat hij ondanks dat hij geen lidkaart heeft, eigenlijk gewoon deel van de partij is. Hij werd in 2020 door Vlaams Belang op 'fact finding' missie gestuurd naar de Europese buitengrenzen, en de miljoenen die het VB uitgeeft aan reclames op sociale media, worden ook voor hem ingezet. Omgekeerd wordt de relatieve populariteit van Schild & Vrienden aangewend om jongeren naar het VB te lokken.

Opmerkelijk is dat Dries Van Langenhove als enige van de zeven doorverwezen S&V-leden niet vervolgd werd voor negationisme. Net als zijn mede S&V'ers wordt hem wel het "aanzetten tot discriminatie, segregatie, haat of geweld en dat op basis van racisme en xenofobie" en het verspreiden van "denkbeelden die gegrond zijn op rassuperioriteit of rassenhaat" verweten. 

Daar staat tegenover dat Van Langenhove, ook als enige van de zeven, wel vervolgd wordt voor inbreuken op de wapenwetgeving. 

B.S.

B.S. is assistent van Europarlementslid Tom Vandendriessche (Vlaams Belang) en zit ook in de redactie van het Vlaams Belang-ledenblad. Eerder schreef hij voor de extreemrechtse 'nieuwssite' Sceptr en was hij 'politiek manager' bij de studentenvereniging KVHV in Gent, waar hij onder meer een debat met Theo Francken organiseerde.

​​De Morgen – die het onderzoeksdossier van de zaak kon inkijken – schreef in 2019 dat B.S. in de Schild & Vrienden-chatgroepen opviel door zijn bijzonder vrouwonvriendelijke posts. Ook schrijven zij dat S. in 2015 op de site van KVHV een artikel schreef met de titel ‘Geef ons wapens!'. "[Daarin pleit hij niet enkel] voor een migratiestop (om zo “een influx van potentiële terroristen” te vermijden) maar ook voor een herziening van het wapenverbod, omdat enkel de “bad guys” wapens zouden hebben", zo staat te lezen.

J.V.

J.V. (30) is voorzitter van Vlaams Belang in Sint-Niklaas. Het parket beschuldigt V. van het 'verspreiden van denkbeelden die zijn gegrond op rassensuperioriteit of rassenhaat’ en het aanzetten tot haat, geweld en discriminatie'. Toen in 2018 bleek dat hij lid was van Schild & Vrienden, was dat voor Vlaams Belang geen bezwaar om hem toch op de kieslijst te zetten voor de gemeenteraadsverkiezingen.

Toen vorig jaar de Belgische beroepsmilitair Jürgen Conings wapens en munitie uit de kazerne ontvreemdde en probeerde een moordaanslag te plegen op viroloog Marc Van Ranst, sloot V. zich aan bij de Facebookgroep 'Als 1 achter Jürgen'. Hij was binnen de partij niet alleen in zijn steun voor de militair met extreemrechtse sympathieën.

Y.D.

Y.D. uit Aalst is net als A.D. 23 jaar en is de jongste van de groep doorverwezenen. Hij was verantwoordelijk voor de Sinterklaas en Zwarte Piet-acties van Schild en Vrienden in Aalst, en oogstte daarvoor veel lof bij zijn mede-S&V'ers. 

"Zalig gedaan, kerel!", reageert collega-lid G.C. (die niet naar de rechtbank werd doorverwezen, en opschorting van straf kreeg). Ook eerdergenoemde J.V. en Vlaams parlementslid Filip Brusselmans (Vlaams Belang) zijn enthousiast.

D. is niet politiek actief bij Vlaams Belang, maar nam het in 2019 wel publiekelijk voor hen op. Toen VB-leden Brusselmans, Dominique Sneppe en Steve Herman onder vuur kwamen te liggen nadat Herman de Londense gay pride 'walgelijk' had genoemd, sprong D. in een persartikel voor hen in de bres. “Ik ben zelf een homo en ik ken Steve. Ik weet dat Steve niet de homohater is waarvoor de media hem gisteren wegzetten", liet hij in de krant weten.

Verder benadrukte hij dat ook hij de kleding die tijdens de pride werd gedragen, 'niet oké' vond: “Gay Pride Parades gaan over mens zijn onder de mensen. Over holebi’s die als gelijken behandeld horen te worden, en zo een normaal onderdeel uitmaken van de maatschappij. In die zin ben ik er sterk van overtuigd dat Gay Prides hun nut hebben. Echter, dat men in dergelijke kledij op straat komt vind ik niet oké”, liet hij weten. “Daarmee doe je mijns inziens de holebigemeenschap meer kwaad dan goed."

A.D.

A.D. (23) uit Evergem wordt beschuldigd van negationisme en racisme. Hij is een groot liefhebber van extreemrechtse memes en was naast Schild & Vrienden ook actief bij de pagina 'De Fiere Vlaamsche Meme'. Ook nu nog volgt A.D. de extreemrechtse meme-wereld goed op. Hij is actief op zijn facebookprofiel en volgt er tientallen ultra-katholieke en racistische meme-pagina's.

MVGA was geen zelfstandige meme-pagina, maar volgde ook orders van Dries Van Langenhove, zo bleek uit screenshots uit de geheime Discordgroep die Pano openbaar maakte

Zo volgt hij de ultra-katholieke memepagina's Based Aragorn II: Numenorean βööguhlöö en Based Aragorn IV: An Unexpected Yeeting, die door middel van Lord Of The Rings-referenties oproepen tot een 'verenigde christelijke alliantie' tegen culturele en seksuele minderheidsgroepen. Zo wordt in de groep onder meer consequent gepleit voor abortusverboden en wordt de figuur Kyle Rittenhouse opgehemeld. Rittenhouse – die twee mensen doodschoot tijdens een Black Lives Matter-demonstratie in het Amerikaanse Kenosha en vervolgens werd vrijgesproken – is zeer populair in alt right-kringen.

Enkele andere voorbeelden van de pagina's die hij nog steeds volgt zijn Absolute Chad Moments, een meme-pagina die zwarte mensen consequent met het n-woord aanduidt, en Choking On Blackpills. Op die laatste wordt neonazistische codetaal gebruikt (bijvoorbeeld het cijfer 1488, dat naar witte suprematie en 'Heil Hitler' verwijst). Ook neonazi Paul Miller wordt er opgehemeld, evenals wijlen dictators Hitler, Mussolini en Franco.

De Morgen schreef vorig jaar dat A.D. na de Pano-uitzending over Schild & Vrienden, aan Dries Van Langenhove suggereerde om door middel van een filmpje te ontkennen dat de racistische en neonazistische memes in de Discordgroep door henzelf gemaakt werden. "Ik zou een officieel statement maken dat die memes niet van ons zijn. En toon via een filmpje of zo hoe gemakkelijk het is om zulke memes te vinden", zou hij gezegd hebben. Twee weken na de Pano-uitzending, plaatst Van Langenhove daadwerkelijk zo’n filmpje op YouTube.

W.D.

W.D. (vandaag 25 geworden) was een van de meest actieve posters in de geheime Discordgroep van Schild & Vrienden, bleek uit het onderzoek van Pano. "Van de 67000+ berichten in ons archief, was hij auteur van 1667 berichten", schreef journalist Amra Dorjbayar in 2019 in een Twitterbericht.

Dat D. zoveel postte, komt omdat hij een van de grote meme-makers van de groep was. Naast zijn lidmaatschap van Schild & Vrienden, is hij ook de man achter de meme-pagina Make Vlaenderen Great Again. Die pagina plaatst een continue stroom van extreemrechtse memes, maar verkoopt ook merchandise, zoals petten (geïnspireerd op de Make America Great Again-pet van Donald Trump).

MVGA was geen zelfstandige meme-pagina, maar volgde ook orders van Dries Van Langenhove, zo bleek uit screenshots uit de geheime Discordgroep die Pano openbaar maakte. Zo hielp D. met zijn pagina om onwelgevallige personen in het publieke debat de mond te snoeren, zoals men probeerde bij klimaatactiviste Anuna De Wever.

J.G.

Essenaar J.G. (30) is de enige van de drie S&V-leden waarvan de doorverwijzing pas later door het parket werd gevraagd, die door de raadkamer vandaag ook daadwerkelijk naar de rechtbank is doorverwezen. G. is niet politiek actief voor Vlaams Belang, maar is wel een actieve supporter op sociale media. Op facebook deelt hij de laatste jaren zeer regelmatig posts van Vlaams Belang, onder meer van Dries Van Langenhove.

Fun fact: op een consumentenpeiling naar de populariteit van een eventuele 'Eerst Onze Mensen'-pet (ook naar Trump-model) reageert hij dat hij de pet bij elke gelegenheid wel graag zou willen dragen, en dus zeker geïnteresseerd is.

Enkel de ergste haatpredikers

Dat slechts 7 van de 12 S&V-leden nu door de raadkamer worden doorverwezen, wil zeggen dat de grens die de raadkamer stelt erg hoog is. De raadkamer acht de strafbare feiten zoals racisme en negationisme, namelijk ook voldoende bewezen bij de vijf S&V-leden die niet vervolgd worden. Zij vroegen en kregen opschorting van straf.

Uit de Pano-reportage van september 2018 bleek bovendien dat er nog veel meer leden racistische en nazistische memes postten. Van hen verzocht het Gentse parket niet eens de doorverwijzing naar de rechtbank. Toon De Schepper, advocaat van burgerlijke partij Henri Heimans, begrijpt de beslissing van de raadkamer vandaag: "Sommige van die inverdenkinggestelden waren heel jong en zitten nu in een andere fase van hun leven", laat hij weten aan VRT. 

"Ik denk dat de raadkamer dan van oordeel is geweest dat het wat disproportioneel is om hen ook mee te sleuren in een heel groot mediaproces, terwijl het voor sommigen om een eenmalige stommiteit ging. De raadkamer kiest er zo voor om het proces te voeren met de mensen die een belangrijke rol gespeeld hebben. Al de rest is nu afgesplitst en komt ervan af met die opschorting," sluit hij af.

Wat vooraf ging

In september 2018 werd bekend dat het parket van Oost-Vlaanderen een onderzoek was gestart naar de extreemrechtse jongerenorganisatie Schild en Vrienden. De door Dries Van Langenhove opgerichte groep was drie dagen eerder door een Pano-reportage ontmaskerd als antisemitisch, racistisch, seksistisch en transfoob. Naar de buitenwereld profileerde Van Langenhove – destijds studentenvertegenwoordiger in de raad van bestuur van de UGent – zich als veel minder extreem. 

Onder meer communicatie-expert Jihad Van Puymbroeck, jurist en expert politiegeweld Yassine Boubout en PVDA-militante Naomi Stocker werden door Schild en Vrienden geïntimideerd

Uit de reportage bleek niet alleen dat de groep onder elkaar weerzinwekkende memes en andere berichten deelde, maar ook dat Dries Van Langenhove de groep inzette voor gecoördineerde troll-acties op progressieve deelnemers aan het maatschappelijk debat, voornamelijk vrouwen en mensen van kleur. Daarbij werd aan de leden de opdracht gegeven om hun doelwit op sociale media te bedelven onder – vaak haatdragende – negatieve reacties en memes. 

Onder meer communicatie-expert Jihad Van Puymbroeck, jurist en expert politiegeweld Yassine Boubout en PVDA-militante Naomi Stocker werden zo door Schild en Vrienden geïntimideerd. Van Langenhove bleef achteraf ontkennen dat de screenshots die Pano liet zien van onder meer racistische memes en Hitler-verering door Schild en Vrienden waren gemaakt. Ook ontkende hij de orders gegeven te hebben voor de troll-acties. 

Het onderzoek op basis waarvan de raadkamer nu geoordeeld heeft, bewijst dat Van Langenhove en zijn mede S&V'ers wel degelijk achter de memes en berichten zaten.