Loin des Hommes: (on)partijdigheid in tijden van oorlog

De film is een existentiële western die laat zien dat in tijden van oorlog zelfs neutrale mensen tot partijdigheid gedwongen worden.
Loin des Hommes: (on)partijdigheid in tijden van oorlog

De film is een existentiële western die laat zien dat in tijden van oorlog zelfs neutrale mensen tot partijdigheid gedwongen worden.

 

Loin des Hommes(2014) betreft een zeer doordacht verhaal naar het werk van Albert Camus L'Hôte (1959). Camus, geboren in Algerije tijdens de Franse kolonie (en dus een pied noir), kan beschouwd worden als de grondlegger van het absurdisme. L’Hote of De gast doet nadenken over de kwesties die voortkomen uit de Franse politieke situatie in Algerije. Maar gaat vooral over de weigering om partij te kiezen in het conflict.

Loin Des Hommes sluit nauw aan bij het verhaal van Camus. De Franse regisseur David Oelhoffen heeft met zijn eerste langspeelfilm op het 71ste Filmfestival van Venetië verschillende prijzen in de wacht gesleept. En terecht.

De vooravond van de onafhankelijkheidsoorlog

Daru, prachtig vertolkt door de polyglot Viggo Mortensen, is een in Algerije geboren leerkracht, die zich heeft teruggetrokken in een afgelegen dorp in het Atlasgebergte. Ver van de mensheid zoals de titel luidt.

Als een voorbeeldige kolonisator onderwijst Daru de lokale kinderen in de Franse taal over de Franse geschiedenis en cultuur. Wanneer hij zijn leerlingen de kaart van Frankrijk presenteert en hen de rivieren die door het land stromen laat opzeggen, duidt dit op een eerste pijnlijke confrontatie met de gruweldaden uit de Franse geschiedenis. David Oelhoffen tracht met deze lichte verwijzing naar o.a. het vergeten bloedbad van Parijs een zekere gevoel van absurditeit teweeg te brengen bij de kijker. Op 17 oktober 1961 doodde de Franse politie in Parijs meer dan 200 Algerijnse demonstranten, die betoogden voor een vrij Algerije, en gooide hun lichamen in de Franse Seine.   

De meervoudige vlucht

Terug naar de film. Wanneer Daru het bevel krijgt van een Franse generaal om de jonge Mohamed (Reda Kateb) te begeleiden naar de Frans koloniale stad Tinguit waar hem een proces te wachten staat voor de moord op zijn neef, raakt hij ongewild verwikkeld in de Algerijnse onafhankelijkheidsoorlog.

Hoewel de opdracht tegen Daru’s principes indruist, beseft hij echter dat de generaal hem geen keuze toelaat. En bovendien woedt daarbuiten het Algerijns verzet. Tijdens de lange wandeltocht door het betoverende Atlasgebergte kruisen verschillende verhaallijnen door elkaar. Loin des Hommes is een reeks scènes waar de tocht van de twee mannen een centrale rol inneemt en onderhevig aan verschillende wetsystemen die naast elkaar van kracht zijn. In een observerende stijl wordt er niet gefocust op een partij maar op de vlucht van Daru en Mohamed voor diens dorpsgenoten die de vermoorde neef willen wreken, de strijd van de Algerijnse vrijheidsstrijders en de bezetting van het Frans leger. Telkens opnieuw proberen Daru en Mohamed – hoe verschillend zij ook zijn - te ontsnappen aan het geweld (en de partijdigheid) en te vechten voor hun (keuze-)vrijheid.

De film is een existentiële western die laat zien dat in tijden van oorlog zelfs neutrale mensen tot partijdigheid gedwongen worden. Het doet vragen rijzen over vrijheid van keuze en de kwestie van onpartijdigheid. Bovendien scheert Mortensen’s vertolking hoge toppen en doet Daru – als (on)vrijwillige kolonisator – toch nog sympathiek uitkomen. Ga het zien.  



Loin des hommes (David Oelhoffen, 2014), op 23.09.2015 in De Roma.

Lees meer filmnieuws en recensies op Kif Kif Filmblog