Als we racisme zelfs niet meer zien

De uitspraken van jonge meisjes over allochtonen waren zo al erg genoeg, schrijft ICO MALY. Dat ze instemmend worden onthaald maakt het nog veel erger: een beetje democratische samenleving mag racisme niet dulden.
Als we racisme zelfs niet meer zien

Nog schokkender dan de meningen van de 12-jarigen is het feit dat allerhande autochtonen zulk racisme neerzetten als ‘normaal'.

 

De uitspraken van jonge meisjes over allochtonen waren zo al erg genoeg, schrijft ICO MALY. Dat ze instemmend worden onthaald maakt het nog veel erger: een beetje democratische samenleving mag racisme niet dulden.
Gisteren publiceerde deze krant een artikel naar aanleiding van een onderzoek over racisme bij jongeren in een jeugdvereniging, dat op kifkif.be gepubliceerd werd (‘Vlaamse meisjes erg negatief over allochtonen', DS 21 juni). De resultaten van dat onderzoek zijn niet minder dan schokkend te noemen: jonge kinderen spreken expliciet racistische taal over allochtonen. Mochten het allochtone jongeren zijn geweest die over autochtonen dergelijke zaken verkondigden, zou de roep naar meer inburgering oorverdovend zijn. Het zou ‘een groot maatschappelijk probleem' worden genoemd dat nogmaals aantoont dat ‘de islam' hier niet hoort. Dat ‘ze' niet geïntegreerd zijn.

Niets daarvan in de commentaren onder het artikel op de Facebookpagina van De Standaard. Nog schokkender dan de meningen van de 12-jarigen is het feit dat allerhande autochtonen zulk racisme neerzetten als ‘normaal'. De meisjes, zo lijken velen te denken, vertellen aleende waarheid. Zo zegt Bastiaan van den B.: ‘Waar zouden die vooroordelen toch vandaan komen? Misschien moeten we geen opsporingsberichten meer uitzenden.' Matthias V. ziet het in hetzelfde licht: ‘Enerzijds is het wel grappig om alle clichés in 1 artikel vervat te lezen. Anderzijds: “de waarheid komt uit een kindermond” :-)'. Ook Bart De B. ziet de resultaten in dit licht: ‘Kids say the darnest things! weer multicul bullshit first class, wat een dwaze kinderen hebben wij toch?! Kinderen doen, zeggen de mensen in hun omgeving na meer niet! en doe niet zo hypocriet het is nu eenmaal een triest feit dat Marokkanen “moslims” dagelijks het nieuws halen met de meest gruwelijke feiten, dus vanwaar die verbaasde reacties?'

194 nationaliteiten, of toch maar een paar?

Het racisme van de 12-jarige meisjes wordt niet alleen goedgepraat, het wordt gezien als feitelijkheid, als objectieve waarheid. We zijn, meer dan twintig jaar na de eerste overwinning van het Vlaams Blok, blijkbaar collectief blind voor racisme. Hoewel er 194 nationaliteiten wonen op het lapje grond dat België heet, zijn allochtonen in de geesten van Vlamingen alleen Turken en Marokkanen. Ze worden collectief verbeeld als moslims en die zijn niet alleen anders, ze zijn ook minder waard. Racisme wordt, in naam van kritiek op de islam, neergezet als een feitelijke beschrijving van de realiteit. Het is normaal om te zeggen dat moslims criminelen zijn, dat ze minder waard zijn, dat de islam dit doet en dat doet. Dat in deze commentaren racisme steeds opnieuw gereproduceerd wordt, zien slechts enkelen. De vaststelling van racisme bij de meisjes leidt niet tot een debat over racisme, maar tot een debat over de islam, over hoofddoeken en over de criminaliteit van moslims. Zo ver is het gekomen. Berichtgeving over racisme resulteert in reacties die het racisme neerzetten als objectieve waarheid.

Racisme wordt alleen nog herkend als het gaat over neonazi's van Blood & Honour. Als het gaat over Marokkanen en Turken, en zeker over de islam, mag men onder de noemer van ‘het debat aanzwengelen' de meest racistische praat verkopen. Als 12-jarige meisjes racisme verkondigen, dan is dat een alarmsignaal. Het zegt immers dat racisme in onze samenleving alomtegenwoordig is. Het zegt dat racisme normaal is.

Racisme is een ideologie. Het is een reeks ideeën die maatschappelijke ongelijkheid en discriminatie legitimeren. Die ideeën zijn aangeleerd, niet aangeboren. Ze worden verspreid via media, politiek en opvoeding. Als die ideeën doorgaan als normaal, dan wil dat ook zeggen dat ze een bepalende invloed hebben op de structuur van de samenleving. Dat blijkt ook uit de werkloosheidscijfers, de armoedecijfers en de cijfers rond discriminatie op de woningmarkt.

Racisme bedreigt onze democratie, het ondermijnt het geloof in het idee dat iedereen op dit grondgebied gelijk en vrij is. Het leidt tot polarisering en frustratie. We leven in een samenleving met acute racismeblindheid en dat is een gevaar voor onze democratie. Ik ben benieuwd of politici daartegen ook krachtige beleidsmaatregelen zullen aankondigen.