Binnenkort is het zover; dan gaat Karim, een kennis van mij, trouwen met zijn grote liefde. Twee jonge mensen, geboren en getogen in Rotterdam en beiden hebben Marokkaanse roots. Een paar maanden geleden ging ik met mijn vriendin en ons zoontje naar het verlovingsfeestje, dat gevierd werd in een afgehuurd clubgebouw. De blijdschap die ik had in de aanloop naar het feestje toe, verdween helaas als sneeuw voor de zon toen we het clubgebouw wilden binnenlopen. Een aantal jonge mensen bij de deur wees, als welgeoefende beveiligers, vakkundig doch vriendelijk de gasten erop dat mannen en vrouwen gescheiden van elkaar in aparte zalen dienden te zitten. Mijn vriendin, een blonde Hollandse vrouw, keek me geschrokken en vragend aan. Nog voor we met elkaar konden overleggen hoe we de avond in godsnaam zouden doorkomen, werd ze door een aantal prachtig uitgedoste Marokkaanse meiden de vrouwenzaal in getrokken. Onze zoon van anderhalf ging mee. Hij wel. Verslagen ging ik bij de mannen zitten en hebben we elkaar de rest van de avond niet meer gezien. Door berichtjes te sturen via Whatsapp, hielden we elkaar op de hoogte van de twee feestjes. “Hoe is het met de kleine?” of: “Hier hebben we hele vieze koekjes bij de thee, en bij jullie?” Ik keek rond in de mannenzaal en ik was niet de enige die contact met zijn vrouw had. De jonge mannen deden het ook via hun telefoons en de oude garde gebruikte een andere, beproefde communicatiemethode: kinderen als koerier gebruiken. “Ga tegen je moeder zeggen dat we over een half uur weg gaan”. En vanuit de vrouwenzaal: “De vrouwen gaan nu eten, neem jij de baby even over?” Kinderen renden de zalen in en uit alsof hun leven ervan afhing. En aan het eind van de avond vormde zich een ware opstopping bij de uitgang. Groepjes mannen die op hun vrouwen wachtten om naar huis te gaan. Dezelfde kindkoeriers renden af en aan om berichten over te brengen. Dat de man nog even geduld moest hebben omdat de vrouw nog bezig was iedereen gedag te zeggen. En op het moment dat één van de vrouwen aan kwam lopen, stapten de mannen met gebogen hoofden opzij of liepen snel de zaal weer in om oogcontact te vermijden. Stel je voor, oogcontact met iemand van het ander geslacht. De hele avond, en ook nog lang daarna, bracht ik mijn hersenen zinloos geweld aan door een antwoord proberen te vinden op die prangende vraag: Waarom? Bruid en bruidegom zijn in een Nederlandse samenleving opgegroeid, studeren en werken, maar zijn vooral jong. Ik ken genoeg Marokkaanse bruiloften waar iedereen gezellig en kriskras door elkaar zit, staat en vooral met elkaar danst. En geloof me; Marokkanen kunnen feesten! Waarom dan kiezen voor een Berlijnse Muur, waar alleen de kinderen weten wat er aan de andere kant van die muur gebeurt? Waar mannen en vrouwen elkaar niet mogen zien. Was dit hun eigen keuze? Nee, natuurlijk niet. Dit is opgedrongen en komt voort uit verwachtingen van de omgeving. Velen geloven dat het te maken heeft met een religieuze plicht, dat mannen en vrouwen niet in dezelfde ruimte mogen zijn. Ik ben het daar niet mee eens. Het is een kwestie van geen ruimte bieden voor diversiteit en individuele keuzevrijheid. Ze doen dit niet om dichter bij God te kunnen zijn, maar om de groep, waar ze bij horen, niet teleur te stellen. Omdat diezelfde groep meent dat mannen zich niet zouden kunnen beheersen bij het zien van vrouwelijk schoon. Dit is vreemd, gezien de snelle, dynamische ontwikkeling van jonge Marokkaanse Nederlanders. Elementen als gemakzucht en angst voor de reacties uit een cultuur van schaamte en taboe winnen het van de eigen keuze. Ik wil bepaalde gebruiken binnen een gemeenschap altijd in waarde laten maar ik wil niet blijven voorlezen uit eenzelfde hoofdstuk, ik wil vooruit! Ben ik dan een afvallige? Dat weet ik niet, maar wat ik wel weet is dat er gelukkig heel veel andere Marokkaanse Nederlanders, zoals ikzelf, hier kritisch over na denken. En proberen dingen te veranderen. Laten we die muur met z’n allen steen voor steen afbreken. Je zult zien dat er een nieuwe wereld open gaat en dat het feest dan veel leuker is. En wat betreft de aanstaande bruiloft van Karim: Gelukkig heb ik de vrijheid om te kiezen om daar wel of niet naar toe te gaan. Ik denk dat ik deze gelegenheid oversla. Heb niet zoveel zin in een apart feestje.
>>> Rachid Benhammou is directeur van Ext-Ra organisatiebureau, cultureel ondernemer en programmeur bij Theater Zuidplein.
