We zijn zeer blij met de media-aandacht. Wat ons wel stoort, is dat onze partner in crime Jango Jim steeds vergeten wordt.
Momenteel verovert 'Bergica' het scherm en het hart van Vlaanderen. Adil El Arbi (24), Jango Jim (27) en Bilall Fallah (26) zijn de makers van deze reeks absurde sketches. Voor wie niet op de hoogte zou zijn van hun palmares: dit aanstormend talent won de afgelopen jaren een resem aan prijzen voor hun kortfilms 'Coupe Ghoroto', 'Astaghfiro' en ten slotte 'Broeders' die hen een VAF Wildcard opleverde. Op de commerciële zender Acht kan je een maand lang de reeks 'Bergica' zien. Het gaat om sketches die zich afspelen in een grootstedelijke context en die de draak steken met alle mogelijke personen van die je er terugvindt.
Najet Boulafdal had het genoegen Adil El Arbi (A.E.) en Bilall Fallah (B.F.) te strikken voor een gesprek: "Dit programma zou voorafgegaan moeten worden door een boodschap van algemeen nut: 'Bergica kan de gezondheid ernstige schade toebrengen', zelf heb ik me haast een hernia gelachen. Dit aanstormend talent bleek uitermate charmant te zijn, met een betoverende glimlach en een ondeugende blik."
Proficiat met jullie nieuwe reeks 'Bergica'!
Jullie reeks geniet momenteel nogal veel belangstelling. Hadden jullie dit verwacht?
A.E. Absoluut niet, het is een zeer aangename verrassing. Eerlijk gezegd hadden we de hoop een beetje opgegeven. Het idee voor deze sketches is namelijk vijf jaar geleden ontstaan, toen we nog studeerden aan Sint-Lukas. We creëerden grappige stukjes en personages voor een humoristische reeks, omdat we vonden dat er nood was aan een dergelijk programma.
Bedoel je dat jullie deze reeks bedacht hebben met een tv-programma in het achterhoofd?
B.F. Inderdaad, 'Bergica' als naam voor de reeks stond toen ook al vast. Het viel ons op dat er in het Vlaamse televisielandschap geen comedy-reeks was, in tegenstelling tot de Franse zenders waar zulke formats wel bestonden. 'In de gloria' en 'Buiten de zone' bestonden ook niet meer en dat voelden we aan als een gemis. Niet alleen voor onszelf, maar ook voor de kijker. Niet dat we per se op zoek gaan naar een gat in de markt of een bepaald niche, maar het komt er op aan een origineel idee te brengen. Aan voorgekauwde koek en belegen ideeën doen we niet mee, dat is niet interessant.
A.E. Zoals Roskam ooit zei: als twee mensen hetzelfde idee hebben als jij, dan is dat een teken dat het misschien niet zo'n goed idee is.
Was het een bewuste keuze te wachten tot na het afstuderen om 'Bergica' te concretiseren?
B.F. We besloten ons idee meteen te gaan voorstellen bij de VRT. Die toonden interesse, maar hadden toen geen ruimte (lees middelen) voor een comedy-reeks in hun programma. Stef Wouters, de producer van onze 'Bergica', was op dat moment programmator bij de VRT. Toen hij zijn eigen productiehuis Haptic oprichtte, haalde hij ons over 'Bergica' bij Acht voor te stellen. Tot onze verbazing waren ze onmiddellijk geïnteresseerd.
De afgelopen weken waren de media in de ban van jullie 'Bergica'. In de verschillende interviews viel mij op dat de nadruk lag op het feit dat jullie van Marokkaanse origine zijn. Hoe gaan jullie hiermee om?
A.E. We zijn uiteraard zeer blij met de media-aandacht voor ons werk. Het is jammer dat zo veel vragen gaan over onze roots. Anderzijds is het niet echt verbazend. Het huidige Vlaamse audiovisuele landschap is blank, terwijl Vlaanderen zelf dat niet is. Tot nog toe zijn allochtone film- en televisiemakers dun gezaaid.
B.F. We laten het over ons heen gaan omdat we ook weten dat dit de eerste en laatste keer is. We zijn ook niet van plan een tweede reeks sketches te maken met dezelfde thema's. We nemen het erbij omdat we onze naam maken en bij onze volgende productie zullen de vragen waarschijnlijk niet meer over ons Marokkaans-zijn gaan. Hopen we.
Bovendien brengen we een concept dat in de buurlanden al langer bestaat, maar hier nog zijn intrede moest doen. We maken namelijk een reeks sketches die plaats vinden in een grootstedelijke context met alle types mensen die je er kan ontmoeten. Mensen van alle slag passeren de revue en niemand wordt ontzien. In Frankrijk en Nederland kijkt niemand nog op van allochtone televisiemakers die ook met de zogenaamde 'eigen' groep lachen.
A.E. Wat ons wel stoort, is dat onze partner in crime Jango Jim hierdoor steeds vergeten wordt. Hij heeft een groot deel van de sketches mee bedacht en de animatie voor zijn rekening genomen; en is niet van Marokkaanse afkomst.
Er wordt ook gefocust op het feit dat jullie met andere Marokkanen lachen.
B.F. We lachen echt met iedereen en dus ook met Marokkanen. Er zit voor een groot stuk zelfspot in, letterlijk. Tijdens een interview zei ik ooit dat ik me nergens thuis voelde, noch tussen Belgen, noch tussen Marokkanen, terwijl ik net het omgekeerde bedoelde (schaterlacht). Zo ontstond de sketch 'Tuis' over personen van gemengde afkomst die zich nergens thuis voelen en met wie we de draak steken.
A.E. Maar we lachen niet alleen met onszelf of andere personen van Marokkaanse origine, iedereen moet eraan geloven. Journalisten berichten over 'Bergica' alsof er uitsluitend Marokkanen in voorkomen, terwijl het slechts om een minderheid (knipoogt) van de sketches gaat. De naam 'Bergica' betekent in Darijja (Marokkaans variant van het Arabisch) België en dat willen we ook weergeven: de mogelijke, al dan niet ingebeelde, personages die je op ons landgebied tegenkomt.
B.F. Dat stoort ons alleen omdat we vrezen dat er verwachtingen worden gecreëerd die we niet kunnen waarmaken. De kijker weet niet waarover de komende sketches zullen gaan en zal zich misschien beetgenomen voelen.
Waar halen jullie de inspiratie voor sketches die niet uit jullie leven gegrepen zijn?
A.E. We zijn opgegroeid met televisie en hebben ons nooit beperkt tot de nationale zenders. Zowel op de Franse TF1 als op de Nederlandse kanalen keken we naar hilarische sketches gebracht door Djamel Debbouze, Les Inconnus, Najib Amhali... Maar het journaal en alomaanwezige reclame voeden onze verbeelding ook.
Hoe definiëren jullie 'Bergica' zelf?
B.F. Het is een absurd universum met personages die we met z'n drieën bedacht hebben en die Adil en ik geregisseerd hebben. We zijn trouwens geen comedians, zoals we weleens lezen, we zijn filmmakers.
A.E. Dat merk je ook aan de filmische manier waarop de sketches gedraaid zijn.
‘Bergica’ heeft enorm veel succes, welke vruchten hopen jullie ervan te plukken?
A.E. (relativeert): Het is maar een korte reeks van kleine filmpjes. We kunnen nog niet inschatten of dit ook toekomstperspectieven zal bieden.
B.F. Wat we wel hopen is dat dit een springplank is voor de acteurs die in onze sketches voorkomen. Het gaat immers om mensen met talent en potentieel die een acteercarrière willen uitbouwen.
A.E. Dat er niemand meer afkomt met het loze argument dat ze onvindbaar zijn, of dat er geen gekleurd talent zou bestaan!
Betrap ik jullie nu op een vorm van sociaal engagement?
A.E. en B.F. (tegelijk): ABSOLUUT!! Als deze gasten de kans krijgen om in andere producties te spelen, worden zij de nieuwe generatie van acteurs.
B.F. Enerzijds gaan zij andere jongeren motiveren om te gaan acteren en anderzijds krijgen Vlaamse film- en televisiemakers zo toegang tot een nieuwe pool acteurs met massa's talent. Voor de verschillende gemeenschappen zal dit het denkbeeld doorbreken dat de filmwereld voor hen niet toegankelijk is en voor de audiovisuele wereld zal het een eyeopener zijn dat er allochtone acteurs zijn die het Nederlands beheersen (lacht).
Beschouwen jullie jezelf als rolmodellen?
(Tegelijk) Nee!
B.F. We creëren rolmodellen en hopen dat deze acteurs het gaan maken.
A.E. We willen dat zij de volgende Matthias Schoenaerts worden en dat ze gecast worden voor allerhande rollen die niet per se iets te maken hebben met hun roots.
B.F. En dat de kijker niet meer stilstaat bij de origine van de acteur maar enkel zijn acteerprestatie ziet.
Toch zijn we niet bezig met een revolutie. Het gaat er in de eerste plaats om kwaliteit te brengen en het zelf leuk blijven vinden. De steun aan deze groep acteurs is een nevenproduct.
A.E. We willen vooral een goed verhaal brengen.
Kunnen jullie een tip van de sluier lichten over de nabije toekomstplannen?
B.F. We werken momenteel aan het scenario voor een langspeelfilm. We kunnen je niet vertellen waarover het zal gaan, maar geven je mee dat het een zeer relevant thema is.
A.E. Het zou fantastisch zijn als onze film een impact heeft op de realiteit en een verandering teweegbrengt, hoe miniem dan ook.
Dat klinkt spannend, een beetje onheilspellend en ook ambitieus! Zijn jullie filmmakers met een missie?
A.E. Films maken is meer dan onze passie, het is ons leven, we investeren al onze energie in en doen dat met plezier. Het is dan ook begrijpelijk dat wij voor onszelf de lat hoog leggen en topkwaliteit willen brengen.
B.F. We beweren niet de volgende Coen Brothers te zijn, of de 'JFK' in de maak te hebben, maar we nemen geen genoegen met een middelmatig product.
Jullie enthousiasme en frisse kijk op de (audiovisuele) wereld werkt aanstekelijk en is zeer hoopgevend. Ik kijk er alvast naar uit om jullie langspeelfilm op groot scherm te zien.
(c) Najet Boulafdal
[Dit interview verscheen op 20 november 2012 in verkorte versie in Metro-bijlage Kif Kif Perspectives]
