Insieme siamo forti! Een wake up call tegen het fascisme in Genk

De verkiezingsuitslagen in Italië zijn rechts, rechtser en extreemrechts. Een partij met wortels in het fascisme is na honderd jaar terug democratisch verkozen in Europa, en dat een reden voor enorme bezorgdheid. Dit is niet enkel een probleem in Italië; in meerdere landen in Europa zien we een verschuiving. De gruweldaden van het fascisme zijn we zeker nog niet vergeten. Iedereen is wel eens geconfronteerd met de beelden van concentratiekampen, maar of deze lessen geschiedenis bij iedereen ook een even grote impact hebben achtergelaten is nog maar de vraag. Deze gruweldaden begonnen ook niet in de concentratiekampen, ze werden voorafgegaan door een systeem van ontmenselijking. Een systeem waarbij (etnische) minderheidsgroepen gedemoniseerd werden, en waar discriminatie en racisme alomtegenwoordig waren. 'Zij zijn schuldig aan alle ellende', zo proberen fascistische regimes de mensen te doen geloven. De gelijkenissen met vandaag zijn schrijnend.

Wanneer we kijken naar de statussen die mensen posten op sociale media, lijken de jaren '30 wel terug van weggeweest. Er is geen schaamte meer over racisme en men misbruikt taal om homofobe en vrouwonvriendelijke boodschappen te verspreiden. Anderen gooien met termen waarvan we ons afvragen of ze de betekenis erachter kennen. Een groot gebrek aan kennis maakt dit alles mogelijk. We stellen ons  dan ook vragen over ons onderwijssysteem. Waarom slagen we er niet in om onze jongeren te vormen tot kritische wereldburgers?

Wordt er voldoende gesproken in een taal die verstaanbaar is voor iedereen, en gaat men effectief in dialoog met de burger? Houden politici en organisaties die de belangen van de burgers moeten verdedigen er rekening mee dat niet alles te veel in academische termen is gebracht?

Hoe zit het met de politici en het middenveld? Wordt er voldoende gesproken in een taal die verstaanbaar is voor iedereen, en gaat men effectief in dialoog met de burger? Houden politici en organisaties die de belangen van de burgers moeten verdedigen er rekening mee dat niet alles te veel in academische termen is gebracht? Zoals je ziet zijn er verschillende vragen waar we niet direct een antwoord op kunnen geven. We besloten uiteindelijk om niet stilzwijgend toe te kijken, maar om actie te ondernemen tegen deze verontrustende extreemrechtse tendens! Samen met enkele activisten en sympathisanten vanuit de Italiaanse gemeenschap lanceren we een wake up call. We willen belangen- en middenveldorganisaties mobiliseren om mee een statement te maken. De alsmaar verdere verrechtsing van Europa is een feit, en we zullen niet zwijgend toekijken hoe ze onze verworven mensenrechten aan diggelen slaan!

'Nostalgie' naar de tijd van Mussolini

Verder stellen we vast dat ook de Italianen van hier steeds meer een (extreem)rechtse gedachtegang overnemen. Sommige zijn dusdanig het vertrouwen in de politiek kwijt dat ze denken dat extreemrechts een oplossing kan bieden aan de noden van de bevolking. Sommige spreken over een heimwee naar een 'romantisch' idee van vroeger. Afgelopen week verslikte ik me nog in mijn cappuccino toen iemand aan de toog zei dat Mussolini eigenlijk niet zo slecht was voor Italië. Dat hij is opgehangen door de woede van de Italianen bleek niet relevant te zijn. De geschiedenis heeft al meermaals bewezen dat het niet zo 'romantisch' was onder de leiding van fascistische regimes. De sociale overwinningen die we tot op de dag van vandaag kennen, van de sociale zekerheid tot het stakingsrecht, zijn allemaal verworven geweest door de vroegere arbeidersopstanden. Daarbij streefde men voor betere werkomstandigheden en sociale rechtvaardigheid. Zeker de Italianen van hier zouden beter moeten weten; de ouders en grootouders van sommige van hen zijn geïmmigreerd naar België net na de Tweede Wereldoorlog. Italië lag in puin en kende een periode van extreme armoede. Ook hebben ze de sociale onrust van de mijnsluitingen meegemaakt, waarin samenhorigheid en solidariteit kernbegrippen waren en geen holle begrippen. We zijn opgegroeid met de verhalen en het vuur van de mijncités. Mensen kwamen de straat op en lieten van zich horen. Wat is er met al dat vuur gebeurd? Als het er nog is, dan zien we vandaag enkel nog de waakvlammetjes ervan en moeten we dringend zoeken naar een juiste brandstof.

De jaren dertig lijken terug van weggeweest, en net zoals toen handelen de mensen ook vandaag uit een gevoel van onmacht en hulpeloosheid. Er is geen gezamenlijke strijd meer, mensen imploderen en gaan in overlevingsmodus. En als mensen moeten overleven dan is het 'ik' die centraal staat. Populistische partijen weten perfect hoe te moeten inspelen op deze emoties. We proberen met onze oproep in een begrijpbare taal aan onze medeburgers uit te leggen dat we vormen van onrecht niet kunnen bestrijden door anderen onrecht aan te doen. Het debat is steeds opnieuw gekaapt, denken in extremen is genormaliseerd en door het verspreiden van fake news en complotten proberen radicalen het wantrouwen verder aan te wakkeren. Net daarom streven wij naar verbinding, het erkennen van de emoties en de bezorgdheden die er zijn, de ruimte en vrijheid om respectvol met elkaar in dialoog te gaan, op zoek naar harmonie in een jungle van chaos.

We zijn opgegroeid met de verhalen en het vuur van de mijncités. Mensen kwamen de straat op en lieten van zich horen. Wat is er met al dat vuur gebeurd? Als het er nog is, dan zien we vandaag enkel nog de waakvlammetjes ervan en moeten we dringend zoeken naar een juiste brandstof

Kortom, het is tijd dat we van ons laten horen! We mogen niet stilzwijgend toekijken want het is de stilte en passieve houding ruimte creëert voor extremistische partijen om te groeien. Het is belangrijk dat er een duidelijk weerwoord is, het is belangrijk dat we het vuur dat er ooit was terug laten branden en burgers doen begrijpen dat wij samen de maatschappij vormgeven.

We mobiliseren ons omdat we erg bezorgd zijn over de mensenrechten die bedreigd zijn. Op zondag 16 oktober plannen we een actie in het centrum van Genk, een wake up call op het stadsplein. Waarvoor komen we op straat? We geven jullie onze aandachtspunten mee:

Tegen de verdere normalisering van extreemrechts en het fascisme in Europa

De taal van onze media en politici is niet altijd even onschuldig, zij dragen dan ook een grote verantwoordelijkheid in deze normalisering. Zwijgen is verder mee normaliseren, we vragen duidelijkheid aan de politici. Aan welke kant van de geschiedenis wens jij te staan?

De rechten van de LGTBQ+-gemeenschap zijn bedreigd

We zien wat er in andere Europese landen gebeurd. De situatie is ernstig en het is zelfs niet meer veilig om jezelf te zijn in landen daar waar extreemrechtse politici aan de macht zijn. Mensen uit de LGTBQ+-gemeenschap zijn slachtoffer van geweld en demonisering. Op verschillende manieren krijgen ze te maken met vormen van sociale uitsluiting in de publieke ruimte, politici spreken in termen van 'traditionele gezinnen', codetaal voor de uitsluiting van iedereen die niet aan die 'traditionele' normen voldoet.

Het zelfbeschikkingsrecht van vrouwen staat onder druk

De gelijkheid tussen man en vrouw is ernstig bedreigd. Vrouwen zijn nog altijd slachtoffer van slechte werkomstandigheden en lagere lonen. Vrouwen zijn ook nog altijd slachtoffer van psychisch en fysiek geweld. Het lichaam van de vrouw is nog steeds een soort 'slagveld' in de politiek. Men meent voor vrouwen te moeten beslissen wat ze al dan niet mogen dragen en wat ze met hun lichaam doen. Met de discussies rond abortus worden we zomaar terug de tijd in gekatapulteerd. Ook de walgelijke gedachte dat vrouwen te allen tijde ten dienste van de partner moet staan, is steeds vaker in radicale kringen verspreid. Onze verworven rechten horen vandaag niet meer ter discussie te staan! We strijden voor iedereen die zich als vrouw identificeert, overal, in alle kleuren en vormen.

We zijn erg bezorgd over de mensen op de vlucht

We zien welke onmenselijke toestanden zich in Griekenland afspelen. Dat mag niet verder worden verdergezet, noch in Italië, noch elders in de wereld! We hebben dringend nood aan een goed Europees beleid waarin de noden van de mensen en de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens centraal staan, en zeker geen nieuwe ideeën over de wenselijkheid van zogenaamde pushbacks [het gewelddadig terugduwen van bootjes op zee, om die de nationale wateren uit te duwen. Een levensgevaarlijke praktijk, red.]. Het verhaal van fort Europa is verontrustend en er moeten snel menswaardige acties volgen. Wij zeggen luid en duidelijk NEE tegen de ontmenselijking van mensen op de vlucht. Niemand wordt beter door naar beneden te trappen.

De sociale en ecologische transitie in Europa komt onder druk te staan

We zijn terechtgekomen in een antipolitiek klimaat. Het coronatijdperk dat in Italië en heel Europa diepe wonden geslagen heeft, heeft die antipolitiek, de antiverlichting aangewakkerd. We hebben gezien hoe vlug fake news en complotten om zich heen slaan. Dit wantrouwen en die desinformatie zorgen voor een ondermijning van de democratie. Kijk maar naar de opkomst van de verkiezingen in Italië, slechts 64% van de Italianen is effectief gaan stemmen. We gaan ook een verhaal proberen te brengen dat de sociale en ecologische strijd geen twee aparte werelden zijn, maar onlosmakelijk met elkaar in verbinding staan.

Extreemrechts doet de vakbonden af als 'overlast' die de economie kapotmaakt. Jongeren met een kritische geest die pleiten voor een socialere en groenere toekomst, bekijken ze als 'wijsneuzen' die beter naar school zouden gaan in plaats van te spijbelen

Een stilstand in de sociale en ecologische transitie in Europa zal gepaard gaan met heel wat extra kosten. Deze worden onvermijdelijk doorgerekend aan de burgers. Extreemrechtse bewegingen negeren de ernst van de huidige situatie, en proberen vaak de kern van het debat te weerleggen met drogredeneringen. Denk maar aan de vakbonden die opkomen voor betere verloning en werkomstandigheden, maar afgeschreven zijn als 'overlast' die de economie kapotmaakt. Jongeren met een kritische geest die pleiten voor een socialere en groenere toekomst, bekijken ze als 'wijsneuzen' die beter naar school zouden gaan in plaats van te spijbelen. Politici schuiven zo niet alleen verantwoordelijkheden van zich af, maar negeren ook de kern van de zaak en doen het af als klinkklare onzin. Misschien moeten ze toch maar eens lezen wat er op de bordjes en spandoeken van deze activisten staat. De drogredenen van rechtse politici hebben niet het doel om mensen ‘wakker te maken’, maar eerder om de samenleving te ontwrichten en mensen tegen elkaar op te zetten. Helaas zullen de verliezers opnieuw de meest kwetsbare mensen zijn, waarbij de armen dieper zakken in de armoede, en de rijken rustig verder baden in ongeziene rijkdom. We mogen daarbij niet vergeten dat alles in ons leven politiek is. De manier hoe we ons voortbewegen op straat, wie er achter het fornuis staat, wie beslist hoeveel jij verdienen mag… Het is daarom des te belangrijker om (individueel en collectief) politiek bewust te zijn, en ons niet te verstoppen achter het ‘ik ben neutraal’- of 'ik doe niet aan politiek'-verhaaltje dat is gepropageerd. Neutraal zijn wil namelijk zeggen dat we het eens zijn met de huidige situatie, wat het moeilijker maakt om ons te verenigen tegen de ongelijkheden in de maatschappij.

We komen de straat op voor gelijkheid, voor de liefde. We komen de straat op voor samenhorigheid, en dat wat ons als mens in harmonie verbindt

We zijn ook bezorgd dat er te weinig gesproken wordt in een taal van de mensen, en uiteraard zijn we bezorgd over het lot van onze eigen gemeenschap. We kunnen niet toezien hoe de Italiaanse gemeenschap structuren en een samenleving mee vormgeven waar ze ooit zelf slachtoffer van zullen worden. We denken dat er te weinig weerwoord is: de stilte als onze grootste vijand. We zijn met een zestal gedreven mensen vanuit de Italiaanse gemeenschap, en krijgen de steun van activisten, sympathisanten, federaties en heel wat andere middenveldorganisaties. We beloven veel lawaai te maken, zondag 16 oktober om 15u00 verwelkomen we je op het stadsplein in Genk.

Insieme siamo forti! (Samen staan we sterk)