Hij hoeft als maker niet de sympathie van het westen op te zoeken door wanhopig op alle 'herkenningspunten' tussen oost en west te wijzen.
"A Respectable Family", de eerste langspeelfilm van de Iraanse regisseur Massoud Bakhshi (1972), blijkt een schot in de roos te zijn.
Dit familiedrama vertelt het verhaal van Arash, een intellectuele man die na 22 jaar vanuit Frankrijk terugkeert naar zijn geboorteland Iran waar hij is uitgenodigd om aan de universiteit van Shiraz te doceren. Hij verblijft er bij zijn oude moeder.
Geleidelijk aan ontrafelt dit drama zich tot een thriller en komt een duister familieverhaal aan het licht. Er blijkt geen ontkomen meer te zijn aan het verleden waarvoor hij ooit is weggevlucht.
Het verhaal situeert zich in het huidige Iran, waarin flashbacks worden getoond naar de beginperiode van de Islamitische revolutie en de Iran-Irakoorlog, wanneer Arash nog een kleine jongen was. Hier tekenen de eerste beelden van zijn trauma's zich af.
Fictie vermengd met documentaire. Echt versus niet echt. Waar versus niet waar.
Door dit heden met het verleden te confronteren (of omgekeerd), krijg je een indringender beeld van hoe complex deze maatschappij en familie (geworden) is.
Zoals vele andere hedendaagse Iraanse films voelt ook deze film aan als een aanklacht op het regime van de voorbije 33 jaar, door het verweven van onderwerpen als corruptie, hebzucht, schijnheiligheid, kindermishandeling, religie, politiek, onmacht (en meer van dat) tot een zo waarheidsgetrouw mogelijk portret van deze samenleving, ondanks alle pogingen tot censuur vanuit de regering.
Wat deze regisseur, alsook o.a. Farhadi (A Separation), zo interessant maakt, is zijn cinematografisch inzicht om een persoonlijk integer verhaal uiteen te zetten, waarin je volledig wordt meegezogen in de wereld van het hoofdpersonage.
Ook de serene, realistische speelstijl van de spelers is meeslepend en typerend voor de nieuwe generatie.
Hij hoeft als maker niet de sympathie van het westen op te zoeken door wanhopig op alle 'herkenningspunten' tussen oost en west te wijzen. Dit doen andere Iraanse films als No one knows about Persian cats (2009), Circumstance (2011), My Tehran for sale (2009) bijvoorbeeld wel; 'Kijk eens hoe wij ook zuipen en feesten en neuken en niet gelovig zijn.'
En dat is een verademing. Waarvoor grote dankbaarheid.
Meer van dit soort films graag.
