Onze planeet wordt bedreigd door talrijke economische, sociale, gezondheids- en milieucrisissen. Het is daarom noodzakelijk dat er werk wordt gemaakt van een heroriëntering van deze middelen om aan de echte menselijke behoeften te voldoen. Ontwapening is nodig om ruimte te maken voor ontwikkeling.
De Griekse crisis heeft ons met de neus op de feiten gedrukt. Griekenland behoorde de afgelopen tien jaar tot de belangrijkste wapenimporteurs. Toen Griekenland in 2010 1,8 miljard moest besparen aan sociale uitgaven, bedroegen de militaire uitgaven van dat land 7,1 miljard euro. Een aanzienlijke stijging ten opzichte van 2007, toen de Griekse militaire uitgaven 6,24 miljard euro bedroegen. Frankrijk en Duitsland zetten Griekenland onder druk om wapencontracten na te leven. In 2010, in volle crisis, ging het over meer dan 1 miljard euro voor de aankoop van militair materieel in beide landen.
Een eerste bescheiden stap tot ontwapening zou een wereldwijd wapenhandelverdrag zijn. Elk jaar wordt er tussen de 45 en 60 miljard dollar aan wapens verhandeld. Driekwart daarvan gaat naar ontwikkelingslanden. In veel gevallen worden ook autoritaire regimes bedeeld. Zelfs al beschikt de Europese Unie over bindende criteria die de wapenhandel aan banden moet leggen, toch verhandelde ze voor miljarden euro's aan wapens met de dictatoriale regimes van de Arabische wereld. In 2009, voor het uitbreken van de Arabische lente, ging het om 11,6 miljard euro.
Deze zomer werd er binnen het kader van de Verenigde Naties wekenlang onderhandeld om te komen tot een wereldwijd verdrag dat de wapenhandel beter moet reguleren. Een paar grote wapenexporteurs zoals de Verenigde Staten, Rusland en China lagen dwars, waardoor een akkoord uitbleef. Maar dit is slechts het begin van de strijd. Een groep van 90 landen verklaarde dat ze zich engageerden om verder te ijveren voor een wereldwijd wapenhandelverdrag.
Een eerste gelegenheid daartoe is de jaarlijkse Algemene Vergadering van de Verenigde Naties deze herfst. Voor Vrede vzw moet zo'n verdrag een duidelijke doelstelling hebben: geen export van wapens naar situaties waar potentieel mensenrechten geschonden kunnen worden, waar het internationaal recht met de voeten getreden wordt of waar ze de duurzame ontwikkeling verhinderen. Het verdrag moet allesomvattend zijn, dus niet alleen gericht tegen wapens maar ook tegen munitie en ander militair materiaal. Het verdrag moet alle soorten van transfers bevatten: import, export en heruitvoer, met inbegrip van alle tussenpersonen en eindbestemmingen.
Het verdrag moet werkbaar en afdwingbaar zijn, wat impliceert dat het duidelijke richtlijnen moet bevatten voor toepassing, transparantie en verantwoording. Vrede vzw steunt elke inspanning die bijdraagt tot de ontwapening en vraagt aandacht voor de menselijke tol die aan deze militaire uitgaven verbonden zijn. Om de eis voor ontwapening kracht bij te zetten, roept Vrede vzw op 21 september – de Internationale Dag voor de Vrede – opnieuw op om de vredesvlag uit te hangen. Die dag zullen activisten van Vrede vzw in samenwerking met de stad Gent de grootste vredesvlag ter wereld ontvouwen in de Gentse binnenstad. In onze kalender verneemt u er binnenkort meer over.
Lees een geschiedenis van de Vredesvlag op vrede.be Dit artikel verscheen eerder het gedrukt bewegingsblad van Vrede vzw: de Vredetelex. Geïnteresseerd om de Vredetelex (met A2 poster op de achterzijde) thuis te ontvangen?
Schrijf gratis in via vrede.be/vredetelex
