Ramadan: meer dan vasten alleen

"De ramadan is een oefening voor de ziel."

Over enkele dagen start de ramadan. Dat is een belangrijke maand voor moslims in de hele wereld. Ook in Antwerpen zullen heel wat moslims mee vasten. Maar de ramadan draait om veel meer dan (niet) eten. “De ramadan is een oefening voor de ziel.”

Op 28 juni start de vastenmaand. Een traditie voor moslims, maar niet exclusief voor de islam. “Het vasten is geen vernieuwing van de islam: de conventie bestaat ook in andere monotheïstische godsdiensten”, vertelt Jonas Slaats, vrijwilliger bij Expertisecentrum voor Islamitische Culturen MANA. “Dat vasten heeft verschillende aspecten. Eén daarvan is solidariteit met de armen: ervaren wat het is om te leven met bijna niets. Leren delen hoort er ook bij.”

“Daarnaast kun je vasten zien als een soort verzet tegen de consumptiemaatschappij. Bovendien is het ook een schoonmaakbeurt voor de ziel. Mensen sporten wel of eten gezond, om hun lichaam vitaal te houden. Maar aan de ziel wordt minder gedacht. Tijdens de ramadan maak je je ziel helemaal leeg, om hem weer te laten vullen door Allah”, vertelt de theoloog.

Flexibele regels

In vergelijking met de christelijke vasten, staan er in de Koran erg duidelijke regels voor de ramadan. Tussen zonsopgang en zonsondergang mag een moslim niet eten, drinken, roken, of seksuele handelingen stellen. Ook vloeken of ruziemaken is uit den boze. Na zonsondergang mag er wel gegeten en gedronken worden, maar de bedoeling is dat deze maaltijden sober zijn.
“De ramadan kent veel regels, maar ze zijn zo opgesteld dat het vasten normaal gezien door de hele gemeenschap volgehouden kan worden”, aldus Slaats. “Het is immers niet de bedoeling dat je jezelf pijn doet. Zo mogen zwangere vrouwen, ouderen, mensen die op reis zijn, enzovoort, wel drinken en eten als dat nodig is.” Die mensen mogen het vasten dan later inhalen, indien mogelijk.

De ramadan dient dus vooral als een soort reset-knop voor het morele en religieuze kompas. “Omdat men zich niet moet bezighouden met eten en drinken, is er meer tijd om bezig te zijn met religieuze zaken. Zo wordt tijdens de ramadan ook de volledige Koran gereciteerd, en er wordt meer gebeden”, concludeert Slaats.

Moeilijker in de zomer

De ramadan is de negende maand van het moslimjaar. De moslimkalender is gebaseerd op de maan, niet op de zon zoals onze reguliere kalender. Daardoor schuiven het moslimjaar en ook de ramadan elk jaar op tegenover onze kalender. Dat betekent dat de ramadan doorheen de tijd ook in verschillende seizoenen plaatsvindt.

Nu de ramadan in de zomer plaatsvindt, blijven heel wat moslims langer in België, alvorens op vakantie te gaan naar hun land van herkomst. Daar is het immers warmer, wat het vasten een stuk moeilijker maakt. Onze islamitische Rode Duivels Marouane Fellaini, Nacer Chadli en Moussa Dembélé stellen het vasten dan weer even uit tot ze weer in België zijn.

Onze reporter ging na of Antwerpse moslims vasten en waarom. Bekijk het filmpje:

https://vimeo.com/99219629