[Recensie] Moeders van de stilte van Birsen Taspinar >>> Drie vrouwen in een ander land

‘Moeders van de stilte’ van de Turks-Belgische psychologe Birsen Taspinar is een aanrader. Of je nu jong of oud bent, een kind van de zoveelste generatie migranten of afkomstig generatie oude Vlamingen. De drie waargebeurde verhalen geven je inkijk in de wereld van Turks-Belgische vrouwen. Het beeld en vooroordeel van de zwakke en gehoorzame vrouw wordt hierdoor hopelijk herzien. Pelin, Elif en Hülya strijden en vechten, elk op hun eigen manier, om zichzelf in stand te houden na een tragisch voorval.

Het huwelijk speelt een belangrijke rol in het leven van de drie vrouwen. Voor huwelijksmigranten doet het zich voor als een opportuniteit naar het paradijs, maar in het geval van Elif en Hülya ook naar de hel. Om trouw te blijven aan zichzelf gaan ze elke dag een gevecht aan met hun schoonfamilie, hun echtgenoot en hun gemeenschap. Enkel bij Pelin zien we het huwelijk als een warm, liefdevol en innig nest. Het is daarom een onvoorstelbare tragedie wanneer deze liefde haar op een dramatische wijze wordt ontnomen en ze achteraf alleen door de juridische onrechtvaardigheid moet die bovendien gevoed wordt door racistische stereotype vooroordelen.

De drie vrouwen delen herinneringen aan Turkije als warme, veilige plaatsen, maar ook de moeizame zoektocht in België om wortel te schieten: gaande van de Nederlandse taal, de vooroordelen, tot het gevoel van tweederangsburgers te zijn of van nergens nog volledig thuis te horen in de twee landen. Als daar verlies van dierbaren, huwelijksproblemen en ziekte bijkomen, wordt het leven elke dag moeilijker. Het is dan ook de stilte, en niet het spreken, die de manier blijkt te zijn om een uitweg te vinden uit hun benarde situaties. Pelin schrijft brieven, Elif zwijgt (wat vaak in haar voordeel speelt) en Hülya onderneemt.

Je moet dit boek vooral zien als een ode aan de kracht van het leven, de zelfredzaamheid van vrouwen en een eerbetoon aan personages die vaak in de schaduw verdwijnen van de vooroordelen die jij en ik misschien over hen hebben. We beschouwen moslimvrouwen vaak als lijdende voorwerpen, curiositeiten in de Belgische samenleving of gehoorzame schoondochters die eeuwig zwijgen.

>>> Dit boek werd uitgegeven bij WPG, meer info vindt u hier