Transnationale activiteiten van migranten in België

De voorbije jaren is het debat over migratie en integratie steeds verder gepolariseerd, zowel in België als op Europees niveau.
Transnationale activiteiten van migranten in België

En daarom heeft de Stichting een reeks onderzoeken opgestart over hedendaagse uitdagingen zoals gezinshereniging en de nood aan buitenlandse arbeidskrachten in de sector van de gezondheidszorg of meer toekomstgerichte onderwerpen zoals de transnationale activiteiten van migranten.

 

Factor van integratie of van terugtrekking in de eigen groep?

De voorbije jaren is het debat over migratie en integratie steeds verder gepolariseerd, zowel in België als op Europees niveau. Dit complexe en politiek gevoelige onderwerp baart de burgers steeds meer zorgen.

In die context is het van essentieel belang om de voorwaarden te scheppen voor een goed geïnformeerd debat, dat berust op objectieve gegevens en dat zonder enig taboe wordt gevoerd met de betrokken actoren. Dat is precies een van de krachtlijnen van de werking van de Koning Boudewijnstichting op het terrein van migratie en integratie. En daarom heeft de Stichting een reeks onderzoeken opgestart over hedendaagse uitdagingen zoals gezinshereniging en de nood aan buitenlandse arbeidskrachten in de sector van de gezondheidszorg of meer toekomstgerichte onderwerpen zoals de transnationale activiteiten van migranten.

Dit rapport heeft betrekking op dat laatste onderwerp, waarrond in ons land nog maar weinig onderzoek is gebeurd. Migranten hebben altijd al banden behouden met hun land van herkomst wanneer ze zich bestendig in hun gastland vestigen, maar de recente ontwikkelingen van de communicatiemiddelen en het vervoer bevorderen steeds regelmatiger contacten en uitwisseling tussen min of meer ver van elkaar verwijderde streken. Die activiteiten, die we samenvatten onder de noemer van transnationale activiteiten, spelen zich af op heel diverse domeinen als handel en economie, politiek, ontwikkeling, cultuur of sociale actie.

Dit onderzoek heeft het mogelijk gemaakt om te wijzen op de diversiteit van de transnationale activiteiten van mensen van Chinese, Congolese, Marokkaanse en Turkse herkomst die in België wonen. De getuigenissen die zijn ingezameld tijdens focusgroepen, illustreren die diversiteit en bieden ook waardevolle informatie over de motivatie van de migranten om daaraan deel te nemen en over de manier waarop ze daarbij te werk gaan. Een diepgaander analyse van die gegevens maakt het niet alleen mogelijk om dit nieuwe fenomeen beter te begrijpen, maar ook om na te gaan welke impact de transnationale activiteiten hebben voor het integratietraject van de migranten.

Zijn de transnationale activiteiten een factor van terugtrekking in de eigen groep of in tegenstelling een factor die de integratie van migranten bevordert? Brengen zij de banden van loyaliteit van de migranten ten opzichte van de samenleving in het gastland in het gedrang? In welke mate houdt het integratiebeleid dat uitgaat van een permanente vestiging van migranten in het land van bestemming, rekening met hun toenemende mobiliteit? Welke voordelen halen de migranten uit die activiteiten en wat is de spin-off voor het land van herkomst?

Dit zijn enkele van de vragen die zijn behandeld door de onderzoekers van het ‘Centre d’Etudes de l’Ethnicité et des Migrations’ van de Universiteit van Luik, aan wie de Stichting dit onderzoek heeft toevertrouwd en die zij bedankt voor hun oordeelkundige antwoorden en hun toekomstgerichte bedenkingen.

Koning Boudewijnstichting

Mei 2011

Voorword Koning

Om het volledige onderzoek te lezen, zie bijlage