De laatste jaren is er in Zuid Afrika een nieuwe vorm van apartheid ontstaan waar heteroseksualiteit de norm is
Vorige week donderdag verloor de wereld een groot leider. Een man die opkwam voor zijn idealen en die er zelfs 27 jaar voor in de gevangenis zat. Nelson Mandela slaagde erin om de Apartheid te laten verdwijnen en werd in 1994 de eerste zwarte president van Zuid-Afrika. Nelson Mandela streed voor gelijkheid in de brede zin van het woord. Hij kwam op voor vrouwenrechten en ook voor de rechten van homoseksuelen. Het was mede door het toedoen van Nelson Mandela dat Zuid-Afrika in 2006 het eerste Afrikaanse land was waar het homohuwelijk werd toegelaten. Mandela die jaren lang had gestreden voor gelijkheid, leek zijn slag thuis te hebben gehaald. Maar niet op alle vlakken.
De Zuid-Afrikaanse grondwet is zeer progressief ten opzichte van homoseksuelen, maar strookt niet met de realiteit. De laatste jaren is er een nieuwe vorm van apartheid ontstaan waar heteroseksualiteit de norm is. Vele lesbische vrouwen en transgenders worden verkracht vanwegen hun seksuele voorkeur. Het fenomeen ‘corrective rape’ is bedoeld om homoseksuele mannen en vrouwen te genezen. Niet dus. Alhoewel er in Zuid-Afrika een wet is tegen de discriminatie van mensen op grond van hun seksuele voorkeur, worden er meer er meer homoseksuele vrouwen slachtoffer van dit gruwelijk verschijnsel. Deze haatdaden zullen blijven voorvallen want ze worden nauwelijks of niet bestraft door het Zuid-Afrikaanse gerecht. Een perfect voorbeeld van het Zuid-Afrikaanse wanbeleid is de zaak van de lesbische mensenrechtenactiviste Noxolo Nogwaza. In 2011 werd ze verkracht en daarna op gruwelijke wijze vermoord. Twee jaar na de feiten is de zaak nog altijd niet voor het gerecht gekomen en lopen de daders nog altijd vrij rond. Nogwaza was het boegbeeld van deze editie van de jaarlijkse ‘Schrijf-ze-VRIJdag’, georganiseerd door Amnesty International. Deze editie wou het straffeloze geweld op holebi’s in Zuid-Afrika aanpakken en kreeg daarom de naam ‘Schrijf-ze-VASTdag’.
Gelukkig is Zuid-Afrika een land van strijdlustige mensen en zijn er vele homoactivisten die opstaan voor hun rechten. Een ervan is Zanele Muholi, een Zuid-Afrikaanse fotografe die zichzelf een ‘visual activist’ noemt. Ze wil de homohaat in haar land aanvechten door middel van fotografie. In haar project Faces and Phases fotografeert ze Zuid-Afrikaanse transgenders en lesbische vrouwen. Zo zorgt ze ervoor dat deze problematiek niet in de vergeetput terechtkomt. In september 2013 ontving ze een Prins Claus Award voor haar beeldend activisme. Een nieuwe Mandela is opgestaan.
>>> Infostukje: Het werk van Zanele Muholi zal ook te zien zijn tijdens de tentoonstelling ‘Framing Gender in African Contemporary Art’ in Bozar. De tentoonstelling zal lopen van 18 juni 2014 tot 31 augustus 2014.
