Ciwan Haco: een held in ballingschap

Een groot artiest, een held onder de bevolking, een voorvechter van de vrije meningsuiting, de Koerdische Nelson Mandela, zo zou je Ciwan Haco kunnen omschrijven. Wie is hij? Ciwan Haco is een Koerdische zanger die afkomstig is uit Syrië. Ciwan is niet zomaar een artiest. In zijn songteksten probeert hij de pijn te vertolken die de Koerden dagelijks ervaren. Hij is niet bang om zijn mening te uiten en om zijn voorouders te eren. Door deze pikante songteksten werd hij gedwongen om in ballingschap te leven. The Road to Diyarbekir The Road to Diyarbekir is een documentaire waarin de documentairemakers Ciwan Haco volgen die na 25 jaar in ballingschap te leven voor het eerst terug mag optreden in Diyarbakir. De documentaire begint in Zweden waar Ciwan Haco nu woont met zijn Ijslandse vrouw Jona, haar zoon Arne en hun twee dochters Lorin en Rosa. Als Ciwan Haco niet bezig is met optreden is hij bezig met zijn kinderen, hij is een echte “family man”. Zijn vrouw zegt dat Ciwan net als een vogel is. Hij kan niet op één plaats blijven. Hij vindt dat als je verhuist dat je daar nieuwe energie van krijgt. Ze heeft ook ervaren dat er een deel van zijn identiteit ontbreekt. Soms zingt hij ook over zijn ballingschap en hoe het hem kapot maakt. Hij voelt zich minderwaardig. Ciwan vindt het geweldig om in Europa te wonen maar heeft toch soms het gevoel dat hij er niet thuishoort. Hij hoopt dat er ooit een tijd komt dat de conflicten tussen Turken en Koerden zullen stoppen zodat hij terug naar zijn oorsprong kan gaan. Ciwan is dagelijks bezig met de problemen die Koerden ervaren. A dream come true Op een dag krijgt hij een telefoontje met de vraag om twee concerten te geven in Turks Koerdistan, waarvan één in Diyarbakir. Hij aarzelt niet en vertrekt naar zijn thuis. 'Als ze me ooit het Diyarbakir-lied laten zingen in Diyarbakir, dan kan ik sterven' zei hij 11 jaar geleden tegen zijn vrouw. Door deze kans te nemen wordt zijn levensdroom werkelijkheid. Eenmaal in Turkije aangekomen wordt hij ontvangen als een held. Vóór het concert in Diyarbakir is er eerst een kleiner concert in Kiziltepe. Ciwan zal vervoerd worden in een ziekenwagen zodat hij onopgemerkt tot bij het podium kan geraken maar hij wordt herkend en moet zijn weg banen door een menigte van schreeuwende fans. Na wat vertraging kan hij toch aan het concert beginnen maar al na enkele nummers moet het concert worden stopgezet omdat er rellen uitgebroken zijn tussen de vele fans. Hij begreep de reactie van de menigte. Na 23 jaar deze vrijheidsliederen niet gehoord te hebben waren ze allemaal zeer opgewonden en wou iedereen zo dicht mogelijk bij Ciwan geraken. De grote dag is aangebroken Ciwan Haco maakt zich klaar voor zijn optreden in Diyarbakir en dat uitgerekend op Newroz. Newroz is de nationale feestdag voor de Koerden en het begin van de Lente. Op deze dag bezoeken duizenden Koerden Diyarbakir. Diyarbakir wordt namelijk aanzien als de toekomstige hoofdstad van Koerdistan. Ciwan zal opnieuw vervoerd worden met een ziekenwagen, deze keer zal hij ook vermond zijn. Na een paar vertragingen komt hij uiteindelijk aan in Diyarbakir en baant hij zich een weg naar het podium, voor hem staan maar liefst 1 miljoen mensen. Deze mensen zijn niet gekomen omdat het Newroz is maar om hun held, Ciwan Haco te zien. Sommige fans komen op het podium en omhelzen hem. Wanneer hij begint te zingen, zingt iedereen volmondig mee. Je ziet in Ciwan zijn ogen dat hij dolgelukkig is dat zijn droom eindelijk is uitgekomen. Zijn vrouw zegt dat hij door deze ervaring veel rustiger geworden is en weet dat ze nooit zal kunnen begrijpen hoe belangrijk het voor het hem geweest is. Ciwan zelf heeft nog één wens: “Ik hoop dat het Koerdisch probleem vreedzaam en democratisch wordt opgelost zodat ik ooit kan terugkeren naar huis”. Muziek brengt hoop Deze documentaire toont aan hoe muziek mensen kan samenbrengen. Ook weerspiegelt ze het portret van een prachtig persoon. Ciwan Haco maakt muziek om zijn voorouders te eren en om zijn volk te bevrijden. Hij is één van de moedige mensen die deze wereld kent. Veel mensen hebben geen idee wat het Koerdische volk elke dag meemaakt. Het is echt een “vergeten volk” maar net zoals elk ander volk hebben zij hun eigen cultuur, hun eigen taal, hun eigen tradities. Niemand heeft het recht om dit van een ander te ontnemen, maar toch gebeurt het. Tot in 2003 was het spreken van Koerdisch in Turkije strafbaar, nu is het niet meer strafbaar maar wordt het wel nog onderdrukt. Dit doet me denken aan een andere documentaire waarin ik zag hoe een meisje van 9 jaar de Koerden in haar dorp de Koerdische taal aanleerde. Dit toont aan dat de Koerden niet zullen opgeven. Het minste wat je kan zeggen is dat de Koerden een moedig volk zijn. Neem een kijkje op de website van Ciwan Haco: www.ciwan-haco.com