'Destination Sweetheart' leert je liefdesmigranten van vroeger en nu kennen

Toen Sevgi Gerçek de tentoonstelling Destination Sweetheart in het Red Star Line Museum in Antwerpen bezocht, werd ze overspoeld door een gevoel van erkenning. De tentoonstelling over liefde, liefdesmigratie en gezinshereniging geeft vaak gestereotypeerde migranten een gezicht.

Liefdesmigratie en gezinshereniging zijn de twee meest courante redenen voor mensen om legaal naar België te verhuizen. Elk jaar opnieuw verhuizen er mensen van verschillende landen naar hier om met hun partners samen te kunnen zijn. In de meeste gevallen weten ze niet wat hen in het nieuwe land te wachten staat, wat zij van hun nieuw leven kunnen verwachten en hoe moeilijk dat nieuw leven kan zijn.

Zelf ben ik ook een liefdesmigrant. Bijna negen jaar geleden besliste ik mijn vriend te volgen naar België. We woonden destijds in een appartement in Istanboel en hij moest terug naar België verhuizen door problemen met zijn werk- en verblijfsvergunning. Ik heb er nooit echt bij stilgestaan hoe het zou zijn om in een ander land te wonen. Ik had mijn masterthesis afgewerkt, was dus net afgestudeerd en had ook nog geen job. Onze meubelen heb ik verkocht of weggegeven en in afwachting van mijn verhuis naar België heb ik een tijdje bij mijn ouders gelogeerd. Ik wist niets over wat me in België te wachten stond. Ik wist alleen dat het idee om samen te zijn met mijn vriend en onze kat, die mee naar België is verhuisd, me gelukkig maakte. Natuurlijk was ik een beetje bezorgd of ik een job zou kunnen vinden, maar ik was ervan overtuigd dat het niet zo lang zou duren. In het slechtste geval had ik altijd de mogelijkheid om naar mijn eigen land terug te keren. En zo is mijn verhaal in België begonnen.

De verhalen van liefdesmigranten zijn doordrenkt met hoop, samenzijn en liefde, maar ook met teleurstelling, verdriet en heimwee

18 migranten delen hun verhaal

In de expo Destination Sweetheart worden de procedures voor gezinshereniging en huwelijksmigratie in kaart gebracht. Daarnaast delen achttien migranten hun ervaringen met het publiek via verhalen en interviews. Hun verhalen zijn doordrenkt met hoop, samenzijn en liefde, maar ook met teleurstelling, verdriet en heimwee. Er worden ook een handvol foto’s en voorwerpen die migranten naar België meegebracht hebben tentoongesteld. De verhalen achter deze foto’s en voorwerpen zijn mooi uitgebeeld door middel van tekeningen door illustratrice Nathalie Carpentier.

Het verhaal van B., een man die uit zijn land moest vluchten zonder afscheid te kunnen nemen van zijn familie, is erg ontroerend. Ook prachtig zijn de illustraties en het verhaal van Laura Vargas, een Colombiaanse illustratrice en een liefdesmigrant. Het zijn hedendaagse verhalen, maar ook verhalen uit het verleden. Via de verhuisverhalen kom je in contact met vervlogen tijden; soms gaan ze zelfs meer dan een eeuw terug in de tijd.

Naast verhalen van migranten, wordt ook het installatiekunstwerk Between us and everybody else van kunstenaars Kim Snauwaert en Anyuta Wiazemsky Snauwaert tentoongesteld. Deze twee vrouwen zijn in 2018 getrouwd om een verblijfsvergunning voor Anyuta Wiazemsky te verkrijgen, maar wel met het idee een duurzame verbinding aan te gaan. Hun huwelijk en de reis die eraan voorafgegaan is, zijn de inspiratie voor verschillende kunstwerken die een kritische blik werpen op de Belgische migratieprocedure. Ze zetten je aan het denken over wat door de autoriteiten wel en niet als een ‘duurzame relatie’ wordt beschouwd - een vereiste voor de verblijfsvergunning.

Erkenning

Deze expo maakt liefdesmigranten zichtbaar. Als museumbezoeker krijg je de kans om van dichtbij kennis te maken met enkele van hen, om via geluid en video’s te luisteren naar hun verhalen, en via foto’s, tekeningen en objecten een diepere band met hen te krijgen. Hoe voelt het als liefdesmigrant om deze moeilijke keuzes te maken en ermee te leven? In sommige gevallen is er zelfs geen sprake van keuze, maar eerder een verplichting. Hoe voelt het om als ‘migrant’ gelabeld te worden? Hoe voelt het om je liefdesverhaal open en bloot, tot in allerlei details, te moeten vertellen en laten zien aan autoriteiten zodat je samen met je geliefde kan zijn?

Na mijn bezoek aan Destination Sweetheart werd ik overspoeld door een gevoel van erkenning. Deze expo is voor iedereen interessant omdat ze toont wie de mensen zijn die slechts als cijfers in statistieken opduiken en die als migrant gestereotypeerd worden. Ik ben alle mensen die hun verhaal via deze expo gedeeld hebben dan ook heel dankbaar omdat ze op die manier meehelpen aan begrip voor elkaar. En wie weet kan je dankzij de verhalen in deze expo je buurvrouw of -man wel beter leren kennen?



Over de auteur:

Sevgi Gerçek verhuisde bijna negen jaar geleden van Turkije naar België, de liefde achterna. Dit is haar eerste bijdrage voor Kif Kif.