Dat de kleur van de daders bepaalt of seksuele agressie al dan niet de voorpagina's haalt, kan je gewoon afleiden uit de berichtgeving over het geweld op een overwegend wit evenement als het jaarlijkse Oktoberfest in Munchen.
'We' durven niet te schrijven over seksueel geweld als er mensen van een andere origine bij betrokken zijn. Dat schrijft de hoofdredactrice van Het Nieuwsblad in een drukgelezen editoriaal. Hoe komt het dan dat de aanrandingen in Keulen al dagen voorpaginanieuws zijn en er over gelijkaardige feiten op het jaarlijkse Oktoberfest met geen woord gerept wordt?
Het begint een ritueel te worden. Mensen – hoofdzakelijk uit linkse hoek – slaan een mea culpa. Ze verontschuldigen zich voor het feit dat ze de ogen hebben dichtgedaan, dat ze de waarheid verdoezeld hebben. De Gentse burgemeester Daniel Termont deed het enkele weken geleden nog in Knack. “We hebben ons altijd ingehouden als het over migratie ging, uit schrik stemmen te verliezen.”
Na de gebeurtenissen in Keulen is het de beurt aan enkele kopstukken binnen de media. “Kunnen we nu eindelijk ophouden te praten met meel in de mond?”, vraagt Liesbeth Van Impe, hoofdredactrice van Het Nieuwsblad. Want dat deden 'we' blijkbaar, 'we' durven niets negatiefs te vermelden over “mensen van Noord-Afrikaanse of Arabische afkomst”.
Volgens Van Impe is dat de reden dat de gebeurtenissen in Keulen pas vijf dagen later doordrongen tot de internationale media. “Er werd gezwegen, of er werd rond de feiten gepraat. Vermoedelijk uit schrik dat populisten en extremisten, wie dit geweld tegen vrouwen goed in het kraam past, met het verhaal zouden gaan lopen.”
Het is bevreemdend om dat te lezen uit de mond van een hoofdredacteur terwijl de kranten al decennia vol staan met het eeuwig aanslepende debat over het zogenaamde failliet van de multiculturele samenleving en de problemen die moslims veroorzaken.
Net omgekeerd
Wat in Keulen gebeurde, is verschrikkelijk. Meer dan honderd (hoofdzakelijk) vrouwen dienden een klacht in nadat ze op oudejaarsavond bestolen en aangerand werden. Daar wordt nu al enkele dagen druk over geschreven en bericht. Maar wellicht is het net omgekeerd. Net omdat de daders volgens de meeste slachtoffers “een Noord-Afrikaans of Arabisch uiterlijk” hebben, is Keulen al dagen voorpaginanieuws.
Wat in Keulen gebeurde, appeleert aan de diepe angst die sinds het uitbreken van de zogenaamde vluchtelingencrisis werd aangewakkerd. Vluchtelingen afkomstig uit moslimlanden komen de Westerse cultuur verstoren. Woordvoerders van de politie en de burgemeester van Keulen putten zich uit om te benadrukken dat er voorlopig geen enkele aanwijzing is dat er vluchtelingen bij de aanrandingen betrokken zijn, maar dat mocht niet baten. De Belgische staatssecretaris van Asiel en Migratie Theo Francken pakt in de slipstream van Keulen uit met een cursus 'omgaan met vrouwen' voor asielzoekers.
Dat de kleur van de daders bepaalt of seksuele agressie al dan niet de voorpagina's haalt, kan je gewoon afleiden uit de berichtgeving over het geweld op een overwegend wit evenement als het jaarlijkse Oktoberfest in Munchen. In 2014 waren er 720 arrestaties, waarbij 13 agenten gewond raakten en vonden er meerdere verkrachtingen plaats.
In 2003 werd er voor het eerst een hulppost speciaal voor vrouwen geopend, omdat het aantal aanrandingen en verkrachtingen in de jaren voordien drastisch de hoogte inging. Gemiddeld zijn er elk jaar 8 meldingen van verkrachting. Maar, zo benadrukt sociaal werkster Kristina Gottlöber, dat is een onderschatting. Veel vrouwen dienen geen klacht in. Vaak omdat het om buitenlandse toeristen gaat die geen heil zien in een lange Duitse procedure. Vaak ook omdat de slachtoffers kampen met schaamte. Ze waren zelf dronken en herinneren zich niet alle details van de feiten.
Kristina Gottlöber doet niet aan natte-vingerwerk. Ze staaft haar beweringen met de lijst van vrouwen die contact opnamen met gespecialiseerde diensten in Munchen maar die uiteindelijk beslisten om niet naar de politie te stappen. In 2014 kreeg de speciale hulppost op het terrein 14 vrouwen over de vloer die het slachtoffer waren van seksueel geweld. Twaalf andere vrouwen kwam hulp zoeken nadat ze slachtoffer werden van partnergeweld.
Natuurlijk trekt het 16-daagse festival veel meer bezoekers dan oudejaarsavond in Keulen. De verhoudingen zijn dus zeker anders, maar anderzijds kan je er niet naast kijken dat er geen enkele aandacht is voor de jaarlijkse slachtoffers op het Oktoberfest.
Dit jaar kwam het geweld op het bekende bierfeest trouwens wel aan bod. De Beierse minister van Binnenlandse Zaken Joachim Herrmann waarschuwde vluchtelingen om uit de buurt te blijven. "Als festivalbezoekers die al redelijk wat glazen op hebben 's avonds en in het weekend in contact komen met de grote aantallen kandidaat-asielzoekers zoals we die de afgelopen dagen hebben meegemaakt, dan zouden de dingen wel eens uit de hand kunnen lopen", klonk het.
Merk de banaliserende toon op van de minister. Geweld tegen asielzoekers wordt als iets vanzelfsprekend voorgesteld. Een vluchteling die een zatte Duitser tegenkomt, moet toch beseffen dat hij kans loopt op een pak slaag?
Barbaars
In het Nederlandse Alkmaar hadden ze vorig jaar ook een mini-Oktoberfest. Organisator Dennis Poland is er nog niet goed van. "Bezoekers hebben zich barbaars gedragen tegenover de serveersters en ander barpersoneel. Bezoekers tilden rokjes omhoog en betastten de vrouwen. De twaalf serveersters zijn toen naar huis gegaan”, zei hij aan een lokale nieuwssite. Het nieuws haalde geen enkele Vlaamse krant. Dat had ook enkel kunnen gebeuren, mochten de daders een andere origine gehad hebben.
Dat past natuurlijk in het beeld van het verlichte Westen waar de rechten van de vrouw mooi verankerd zijn maar waar die rechten nu onder druk staan door de komst van moslims. Als het over seksisme door witte mensen gaat, hebben de media en commentatoren geen meel in de mond maar in de ogen.
Nog een klein detail maakt dat helemaal duidelijk. Sociale media-gebruikers vielen over elkaar om hun woede uit te schreeuwen over de onhandige tip van de burgemeester van Keulen. “Hou mannen op een armlengte afstand”, had die tijdens een persconferentie geantwoord op de vraag wat vrouwen kunnen doen tegen de ondertussen beruchte 'Antanzers'. Dat zijn zakkenrollers die hun slachtoffers eerst fysiek belagen om daarna hun hand in de zakken of handtassen te laten glijden.
'Victim blaming', was het snelle oordeel. Op de achtergrond klonk door dat Westerse vrouwen nu ook al hun bewegingsvrijheid moeten opgeven door de komst van moslims. De hulppost voor vrouwen op het Oktoberfest pakt al jaren uit met een lijst richtlijnen voor vrouwelijke feestvierders. Verlaat het feest nooit met iemand die je net leerde kennen, zo luidt regel één. Verder staat ook nog dat vrouwen beter geen gratis biertje aannemen van onbekenden. Je roes uitslapen in de buurt van het Oktoberfest wordt ook afgeraden. De meeste slachtoffers worden verkracht terwijl ze slapen op een bank of in het gras. Victim blaming? Wellicht, maar ook onmisbare tips om als vrouw te overleven in een patriarchale maatschappij waarin de fysieke integriteit van vrouwen alle emancipatiegolven ten spijt onvoldoende beschermd wordt.
