"De islamofobe celebrity Ayaan Hirsi Ali heeft de christianofobie ontdekt. "
De islamofobe celebrity Ayaan Hirsi Ali heeft de christianofobie ontdekt. In Newsweek van 13 februari mag zij daar een paar pagina’s over vullen, en krijgt zij de cover: The War on Christians, kopt het magazine. Maar het artikel van Hirsi Ali valt tegen. Zij heeft door moslims vermoorde christenen, aanslagen op kerken e.d. bij elkaar gegoogled en in een lijstje gezet: Nigeria, Soedan, Egypte, Irak, Pakistan, Indonesië, Saoedi-Arabië, Ethiopië. Een ‘catalog of atrocities’ zoals zij zelf zegt. Maar geen spoor van een analyse.
Conspiracy of silence
Volgens Hirsi Ali wordt de moslimagressie tegen christenen verzwegen in de media. Ik weet niet hoe dat is in de Amerikaanse media, maar in België heb ik daar niets van gemerkt. De catalogus bevat voor mij geen verrassingen, al die schokkende en schandelijke moordpartijen zijn me bekend.
Het stilzwijgen van de media dat Hirsi Ali heeft opgemerkt, probeert zij ook te verklaren. Een eerste reden zou kunnen zijn: de vrees nog meer geweld uit te lokken. Een andere is hoogst waarschijnlijk de invloed van lobbygroepen zoals de Organisatie voor Islamitische Samenwerking en de Raad voor Amerikaans-islamitische Betrekkingen. ‘De voorbije tien jaar’ – zo becommentarieert Hirsi Ali –‘ hebben deze en gelijkaardige groepen met opmerkelijk succes leidende figuren van het openbare leven en journalisten in het Westen ertoe gebracht elk en ieder voorbeeld van wat als anti-moslimdiscriminatie wordt gezien op te vatten als de uitdrukking van een systematisch en sinistere geestesgestoordheid die ‘islamofobie’ heet – een term die bedoeld is om dezelfde morele afkeuring op te wekken als xenofobie of homofobie.
Maar een billijke evaluatie van de recente gebeurtenissen en trends voert tot de conclusie dat de omvang en de ernst van de islamofobie verbleekt vergeleken bij de bloedige christianofobie die momenteel landen met een moslimmeerderheid in de bevolking doortrekt, van het ene eind van de wereld tot het andere. De “conspiracy of silence” rond deze gewelddadige uiting van religieuze onverdraagzaamheid moet stoppen. Niets minder dan het lot van de christenheid – en uiteindelijk van alle religieuze minderheden – in de islamitische wereld staat op het spel.’
Global war on Christians
Na wat voorbeelden van gruwelen gaat Hirsi Ali crescendo: we mogen spreken van een ‘global war on Christians.’ Maar niet in de zin van een centraal geleide en gecoördineerde actie: ‘Uit deze lijst van wreedheden zal duidelijk zijn geworden dat anti-christelijk geweld een groot en te weinig in het nieuws gebracht probleem is. Nee, het geweld is niet centraal gepland of gecoördineerd door een of andere internationale islamistische instantie. In die zin is de wereldwijde oorlog tegen christenen helemaal geen traditionele oorlog. Het is veeleer een spontane uiting van antichristelijke gezindheid bij moslims, die culturen, regio’s en etnische groepen overstijgt.’
En hoe komen die moslims dan aan zo’n spontane antichristelijke gezindheid? Jezus is in de islam toch een erkende profeet, en de christenen een volk van het boek? Het lijkt een wezenskenmerk van de islam, een intrinsieke haatdragendheid. Zou het niet kunnen dat er enig verband is tussen het gedrag van christenen – en dan niet zozeer de christelijke minderheden in moslimlanden, maar wel de VS, het VK, en de gelieerde Europese machten met christelijke achtergrond – en de agressie tegen christenen? Pakistanen of Afghanen die te maken krijgen met de christelijke drones van Obama kunnen misschien wel enige allergie voor het christendom ontwikkelen?
Koranverbrandingen in het Westen en Mohammedcartoons zorgden in het verleden voor een onmiddellijke toename van de anti-christelijke agressie. Allemaal niet goed te keuren, verre van, maar Hirsi Ali doet geen enkele moeite om de christianofobie in haar context te plaatsen. Natuurlijk gaat het om fanatisme, maar dat wordt aangewakkerd door het christelijke Westen. Hirsi Ali’s oplossing voor het probleem is dat het Westen zijn miljardensteun aan de landen waar christenen worden vervolgd of vermoord en ook zijn handel en zijn investeringen en zijn diplomatieke druk zou gebruiken als hefboom om er iets aan te doen. Niets op tegen, maar dat raakt niet de kern van het probleem, namelijk de polarisatie die gecreëerd is tussen een christelijk Westen en een islamitische wereld die daardoor beledigd, bedreigd, bezet, gebombardeerd… wordt. Hirsi Ali praat naast de kwestie. En leidt praten over een ‘global war on Christians’ niet logischerwijze tot het verdedigen van ‘een global war on christianofobia’, waar dan misschien ook wel wat wapentuig bij nodig zal zijn? Een variant op de rampzalige ‘global war on terrorism’?
De prioriteiten van Ayaan
Het engagement van Hirsi Ali is ook problematisch. Geweld van moslims tegen moslims maakt veel meer slachtoffers dan moslimgeweld tegen christenen, en het afschuwelijke geweld van Boko Haram is naar Afrikaanse normen kwantitatief bescheiden. Ook bestaat er hindoegeweld tegen moslims. Een oprechte bekommernis om mensenrechten moet zich kanten tegen àlle vormen van genocide. Hirsi Ali bestendigt de polarisatie door alleen op te komen voor de christenen, met wie wij ons zouden moeten solidariseren, alsof de vermoorde moslims niet ons probleem zijn.
Maar die eenzijdigheid heeft haar reden. Aan het einde van haar betoog zegt Hirsi Ali dat we onze prioriteiten moeten stellen. Natuurlijk moeten Westerse regeringen moslimminderheden beschermen tegen onverdraagzaamheid en hun rechten veilig stellen. ‘Maar we moeten de omvang en de ernst van de intolerantie ook in perspectief zien. Cartoons, films en geschriften zijn één ding, messen, vuurwapens en granaten zijn iets heel anders. (…) Laten we, in plaats van te plooien voor opgeblazen verhalen over Westerse islamofobie, ons werkelijk schrap zetten tegen de christianofobie die de moslimwereld besmet.’ Maar het gaat toch niet alleen om cartoons, films en geschriften, het gaat om de oorlog in Afghanistan, Irak, Palestina enz. Het gaat om meer dan een paar blasfemische media-itempjes!
In cauda venenum
In de staart van het stuk zit het venijn: het hele christianofobiebetoog is opgezet om de kritiek op islamofobie onderuit te halen, weg te relativeren. Om de islamofobie te doen verbleken door de vergelijking. Maar dat is natuurlijk onzin: het islamofobieprobleem in het Westen wordt niet minder belangrijk omdat er elders moorddadige moslims aan het werk zijn. De prioriteit in het Westen hoort te zijn in eigen land mensenrechten te doen respecteren, en het belang daarvan mag niet afhangen van wat er in het buitenland gebeurt.
Het christianofobiebetoog van Hirsi Ali is zelf een vorm van islamofobie, omdat het suggereert dat haat tegenover christenen een soort wezenskenmerk is van de islam, los van het christelijke gedrag in en tegenover de islamitische wereld. Van een intelligente en taalvaardige dame als Hirsi Ali zou je wat meer studiewerk en wat meer sociologische interesse, en een beter werkstuk mogen verwachten. Newsweek blameert zich door dit soort belabberde journalistiek als cover story te brengen.
