Ik, in het kamp van de nazi's?

Dirk Verhofstadt vond het 'schandelijk' dat Eva Brems (Groen!) tegen het boerkaverbod stemde, en hij vergeleek de boerka met de Jodenster. Brems reageert. Ze doceert onder andere Mensenrechten aan de Universiteit Gent. Beste Dirk, In twintig jaar activisme voor mensenrechten heb ik heel wat over mij heen gekregen, maar tot het kamp van de nazi's was ik nog niet eerder gerekend. Die primeur steek jij op je hoed, met je stuk in de maandagkrant dat de gezichtsbedekkende sluier met de Jodenster vergelijkt. Ik herken hierin een variant op de 'reductio ad Hitlerum' - een stijlfiguur waarbij een bepaald standpunt wordt geassocieerd met Hitler of het nazisme om het als zo verwerpelijk voor te stellen dat een rationele discussie erover onmogelijk wordt. De bochten waarin je je moet wringen om die vergelijking rond te krijgen onthullen een pijnlijk gebrek aan kennis van zaken en een onthutsend afvallen van de liberale kernwaarde van individuele autonomie. Wil je geloven dat ik het echt niet prettig vind om in het parlement als enige tegen de stroom in te roeien? Gelukkig voel ik me gesterkt, omdat mijn standpunt gedeeld wordt door de Raad van Europa en door mensenrechtenorganisaties als Amnesty International en Human Rights Watch.
Dirk Verhofstadt vond het 'schandelijk' dat Eva Brems (Groen!) tegen het boerkaverbod stemde, en hij vergeleek de boerka met de Jodenster. Brems reageert. Ze doceert onder andere Mensenrechten aan de Universiteit Gent. Beste Dirk, In twintig jaar activisme voor mensenrechten heb ik heel wat over mij heen gekregen, maar tot het kamp van de nazi's was ik nog niet eerder gerekend. Die primeur steek jij op je hoed, met je stuk in de maandagkrant dat de gezichtsbedekkende sluier met de Jodenster vergelijkt. Ik herken hierin een variant op de 'reductio ad Hitlerum' - een stijlfiguur waarbij een bepaald standpunt wordt geassocieerd met Hitler of het nazisme om het als zo verwerpelijk voor te stellen dat een rationele discussie erover onmogelijk wordt. De bochten waarin je je moet wringen om die vergelijking rond te krijgen onthullen een pijnlijk gebrek aan kennis van zaken en een onthutsend afvallen van de liberale kernwaarde van individuele autonomie. Wil je geloven dat ik het echt niet prettig vind om in het parlement als enige tegen de stroom in te roeien? Gelukkig voel ik me gesterkt, omdat mijn standpunt gedeeld wordt door de Raad van Europa en door mensenrechtenorganisaties als Amnesty International en Human Rights Watch. Wie het zogenaamde 'boerkaverbod' als een speerpunt tegen de onderdrukking van vrouwen ziet, slaat de bal mis. De gedachte dat je vrouwen kunt bevrijden door hen dingen te verbieden is al decennia verworpen. We horen dit bijna alleen nog als het over 'niet-westerse' vrouwen gaat. Blijkbaar hebben we het moeilijk om dergelijke vrouwen als autonome individuen te beschouwen. Ik zie in het boerkaverbod vooral een cynisch misbruik van vrouwenrechten om een wet door te drukken die vrouwen in werkelijkheid negeert en in de steek laat. Je weigert resoluut aan te nemen dat vrouwen in Europa wel eens uit vrije wil een gezichtssluier zouden kunnen dragen. (Ter info: boerka's zijn er in België niet; wel een stuk of tweehonderd nikabs, sluiers die de ogen vrij laten.) Nochtans wijst al het beschikbare empirisch onderzoek erop dat het wel degelijk vaak om een vrije keuze gaat. Dat verbaasde mij ook, en als ongelovige kan ik me er niet bepaald in inleven, maar feiten zijn feiten. Wie er zelf voor kiest, is misschien een soort nonnetje, maar niet onderdrukt. Voor die vrouwen miskent de verbodwet hun autonomie. Het Juiste Pad Maar veel erger is het gesteld met de vrouwen die door mannen in hun omgeving wél verplicht worden een gezichtssluier te dragen. Die vrouwen worden nu door de wet verraden. Je beschrijft met verve het gruwelijke lot van die vrouwen, maar je vindt het goed dat de hand die onze samenleving hen reikt, er een is die hen slaat. Deze vrouwen, die slachtoffers zijn, maakt de wet tot daders. Velen zullen door deze wet helemaal niet meer buiten komen. De echte daders - de mannen die hen verplichten de sluier te dragen- blijven buiten schot. Pervers vind ik dat. Beste Dirk, je verkondigt je standpunt zo dogmatisch dat het haast religieus aandoet: het bestaan van ocharme één afwijkende stem is voldoende om je - met veel retorisch geweld - tegen die persoon te keren om haar te verketteren en in een litanie het Juiste Pad nog eens te Verlichten. Hoe liberaal ben je als je individuele autonomie maar selectief erkent en een 'eenheidsdenken' voorstaat dat geen enkele afwijking verdraagt? Dit artikel verscheen eerder in De Morgen Het voorafgaande opiniestuk van Dirk Verhofstadt leest u hier