Een nieuw rapport van Oxfam maakt de schaal van dat alles nog maar eens duidelijk: vorig jaar zagen miljardairs hun vermogen stijgen met 762 miljard dollar. Dat is genoeg om extreme armoede in de wereld 7 keer uit te roeien.
Onze samenleving, volksgezondheid en sociale zekerheid worden bedreigd door migratie hoort men wel eens. Dat klopt. Ze worden bedreigd door de migratie van grote winsten en kapitalen van bedrijven en extreem rijke families. Aangezogen door de financiële vrijheid in belastingparadijzen, zien we een tsunami van grenzeloze kapitaalmigratie op zoek naar ‘een beter leven’ (lees: ‘naar ontwijking en ontduiking’). Vele miljarden dollars en euro’s verblijven dan ook zonder papieren in die paradijzen.
Door zich semilegaal voor belastingvoeten te verbergen brengen deze gigantische bedragen en hun eigenaren bijna niets binnen in het budget van het land waar ze wonen en werken. Ze leveren geen faire bijdrage aan de samenleving, integendeel, ze berokkenen ernstige schade door miljarden te onttrekken aan de schatkist waar iedereen op een rechtvaardige manier aan hoort bij te dragen. Het is o.a. door deze gederfde inkomsten dat er gaten in begrotingen ontstaan en onvoldoende budgetten beschikbaar zijn voor het onderhoud en de vooruitgang van onze samenleving.
Volksgezondheid en armoede
Deze kapitaalmigratie draagt ook sterk bij aan de groeiende economische ongelijkheid. Zowel de Verenigde Naties, de OESO, het World Economic Forum als verschillende belanghebbende economen beschouwen dat nochtans als één van de grootste problemen in de wereld wordt.
Economische ongelijkheid is ook de belangrijkste sociale determinant van gezondheid. Zowat de hele Global Health gemeenschap is het er over eens dat ongelijkheid en armoede de grootste bedreiging zijn voor de volksgezondheid – op zowel globale, nationale als lokale schaal. Onze landgenoot dr. Paul Stoffels, wereldexpert globale gezondheid en topman bij Johnson en Johnson, onderstreepte dit onlangs nogin een artikel in De Tijd.
Een nieuw rapport van Oxfam maakt de schaal van dat alles nog maar eens duidelijk: vorig jaar zagen miljardairs hun vermogen stijgen met 762 miljard dollar. Dat is genoeg om extreme armoede in de wereld 7 keer uit te roeien.
De Belgische situatie
In de tijd van Leopold II stond België mee aan de wieg van welvaartverhulling en belastingconstructies. Ze groeiden steeds verder uit en staan telkens twee stappen voor op datgene wat onderzoeksjournalisten gezamenlijk ontdekken in allerlei leaks. Maar als één van de weinige landen ter wereld kennen wij onze allerhoogste inkomens niet. Daardoor kunnen we onze ongelijkheid niet juist inschatten – wat in de praktijk betekent dat beleidsmakers die zo goed als zeker onderschatten.
Wetende dat er een honderdtal belastingparadijzen zijn, met vele honderden migrerende bedrijven en families komt men voor België toch al snel tot enkele miljarden gederfde inkomsten. Hoeveel scholen kan men met zo’n bedragen bouwen, hoeveel files kan men daarmee oplossen, hoeveel levens kan men daarmee redden? Hoeveel pensioenen kan men daarmee veilig stellen ?
**
Een uitgebreider (Engelstalig) wetenschappelijk artikel dat gelijkaardige kwesties aankaart, kan men hier downloaden: Mccoy, Chigudu & Tillmann, Framing the tax and health nexus: a neglected aspect of public health concern, 2017.
