Wat als een toppoliticus na de uitzending van Femme De La Rue opriep om seksisme gewoon te negeren?
Er ontvouwde zich een opmerkelijk tafereel in het debat over racisme dat volgde op de getuigenis van VRT-journalist Peter Verlinden: merkwaardig genoeg kwamen er geen Vlamingen met een migratieachtergrond aan bod.
Voor veel minderheden was het een verrassing dat er überhaupt over racisme gesproken werd. Het is nu niet bepaald een thema dat in dit land op veel belangstelling kan rekenen. Het was nog een grotere verrassing om te moeten vaststellen dat er pas zoveel commotie ontstond over racisme nadat Peter Verlinden in de pen kroop. Terwijl er toch dagelijks zware racistische incidenten plaatsvinden die nooit de minste ruchtbaarheid in de media krijgen. Het noopte menige commentator tot de cynische conclusie dat racisme pas aandacht krijgt als het een blanke middenklasser treft.
Het is bevreemdend om te moeten vaststellen dat het gebrek aan gekleurde stemmen in een debat over racisme zo lang onopgemerkt ging. Het is echter een gekend fenomeen. We praten in Vlaanderen vaak over minderheden maar niet met minderheden. Zo blijkt uit onderzoek van Kathleen De Ridder (De Witte Media (2010)), dat amper 18,4 procent van de experts die in de geschreven pers geconsulteerd worden over minderheden en gerelateerde thema's zelf een migratieachtergrond heeft. Voor het televisienieuws ging het om 33,3 procent.
Het gebrek aan diversiteit in het maatschappelijk debat verklaart deels waarom racisme in Vlaanderen zo weinig erkend wordt. Het merendeel van de reacties op sociale media op verschillende reportages over racisme, trokken het bestaan van het fenomeen in twijfel, minimaliseerden het of legden de schuld bij de slachtoffers zelf.
Nochtans worden we maandelijks om de oren geslagen met rapporten van verschillende gezaghebbende instanties en internationale instellingen die wijzen op de structurele discriminatie van minderheden in ons land. Onder meer de Verenigde Naties, Amnesty International, ENAR, ECRI, de OESO, het IMF, de Europese Raad en de Europese Commissie hebben in de afgelopen jaren aan de alarmbel getrokken over de achterstelling van minderheden in ons onderwijs en discriminatie van minderheden op de Belgische arbeids- en huisvestingsmarkt. Toch gebeurt er weinig of niets met deze noodkreten, ze krijgen nauwelijks weerklank in de media. Laat staan dat ze opgepikt worden door onze politici.
Het is dus wraakroepend dat wanneer Peter Verlinden politici oproept om te reageren tegen de racistische uitspraken van het Vlaams Belang zij zich er met goedkope excuses vanaf proberen te maken. Volgens zowel Siegfried Bracke en Liesbeth Homans (N-VA) kunnen we beter de racistische uitspraken van Filip Dewinter en co negeren. Ook deze reactie lokte weinig verontwaardiging.
Maar waarom? Wat gebeurt als we nu het woord 'racisme' eens vervangen door 'homofobie', 'seksisme' of 'antisemitisme'? Wat als een toppoliticus na de uitzending van Femme De La Rue opriep om seksisme gewoon te negeren? Of wat als een politicus na de aanslag in Brussel op het Joodse Museum riep dat we het best antisemitisme negeren uit strategische overwegingen? Dergelijke politici zouden genadeloos afgestraft worden door de publieke opinie en hun partij. Maar wanneer het racisme betreft, vinden politici het blijkbaar geoorloofd om te zwijgen.
Het is hoog tijd dat de noden en verzuchtingen van minderheden op de politieke agenda geplaatst worden en ze een volwaardige plaats in het maatschappelijke debat gegund wordt. Politici die om electorale reden weigeren om racisme en discriminatie hardnekkig te veroordelen, plegen schuldig verzuim.
[Dit opiniestuk verscheen eerder vandaag in Knack]
