Over hoe Vlaanderen vanochtend een staaltje stereotiepe beeldvorming bij de koffie kreeg

De Ugent lanceerde gisteren de resultaten van een onderzoek over de belangrijke drempels die allochtone jongens en meisjes ondervinden in het onderwijs en op de arbeidsmarkt. Vlaamse kranten culturaliseren een probleem door de niet representatieve berichtgeving van een representatief onderzoek.
Over hoe Vlaanderen vanochtend een staaltje stereotiepe

Ondanks wetenschappelijk empirisch onderzoek waar meerdere mogelijke oorzaken de resultaten ondersteunen, kiezen hierboven vernoemde Vlaamse kranten ervoor om het traditionele rollenpatroon van etnisch culturele minderheden in de verf te zetten.

 

De Ugent lanceerde gisteren de resultaten van een vervolgonderzoek over de belangrijke drempels die allochtone jongens en meisjes ondervinden in het onderwijs en op de arbeidsmarkt. De oorzaken zijn inherent aan hun andere origine (dan de Vlaamse), zoals etnische verschillen in voorkeuren, segregatie en discriminatie. Een duidelijke premisse van het onderzoek. METRO zoomt in haar berichtgeving hieromtrent in op het feit dat vooral de allochtone meisjes werkloos zijn (Kop: 'Meisjes vaker werkloos omdat ze allochtoon zijn') en koppelt deze statement voornamelijk aan traditionele rollenpatronen tussen mannen en vrouwen in allochtone gezinnen als oorzaak. Dit doet de gratis krant suggestief met de gekozen kop, maar ook inhoudelijk door andere relevante en mogelijke oorzaken die uit het onderzoek naar voor komen niet te vermelden. Ook De Standaard zoomt voornamelijk in op het traditionele rollenpatroon bij allochtonen en zet de toon met de kop ‘Jongens mogen puberen, meisjes snel in moederrol’. 

Dit is geen representatieve berichtgeving over een onderzoek waarin meerdere oorzaken van een probleem gegeven worden dan slechts het traditionele rollenpatroon. Socio-economische achtergrond van allochtone gezinnen, lager opleidingsniveau van de ouders en etnische discriminatie op de arbeidsmarkt worden achterwege gelaten zowel in de Metro als De Standaard.

‘Vergeten’ oorzaken

De oorzaken die in het onderzoek ook worden aangetoond zijn onder andere de socio-economische situatie (die bij minderheden in het algemeen vaker slechter is in onze samenleving omwille van tal van redenen) van allochtone gezinnen, waardoor opleidingsniveau van de ouders lager ligt en de thuisbegeleiding vaker ontbreekt.

Men heeft het in het onderzoek ook over de culturele waarden waarmee vooral Turkse en Marokkaanse meisjes worden opgevoed, die gemiddeld genomen een strikter verwachtingspatroon omvatten. Dit is geen louter culturaliserende veronderstelling, ze is gebaseerd op een steekproef waarbij blijkt dat 37% van de allochtone meisjes gehuwd is op de leeftijd van 23 jaar ten opzichte van 11% van de autochtone meisjes.

Tot slot bekijkt het onderzoek de toch niet onbeduidende piste van etnische discriminatie op de arbeidsmarkt als mogelijke oorzaak van de verontrustende cijfers in correlatie met genderverschillen. Enerzijds kunnen de vooroordelen van werkgevers verschillen naar geslacht en opleidingsniveau. Anderzijds is het mogelijk dat allochtone mannen en vrouwen in andere beroepen en sectoren solliciteren. Eerder onderzoek (Ugent) toont aan dat etnische discriminatie verschilt van beroep tot beroep: ongelijke behandeling is lager in beroepen waar vacatures moeilijk te vullen zijn. Maar er is wel degelijk sprake van discriminatie.

Culturaliserende waarden

Ondanks wetenschappelijk empirisch onderzoek waar meerdere mogelijke oorzaken de resultaten ondersteunen, kiezen hierboven vernoemde Vlaamse kranten ervoor om het traditionele rollenpatroon van etnisch culturele minderheden (lees: dé allochtone gemeenschap) in de verf te zetten. Hiermee culturaliseren zij een probleem, nogmaals, en zijn ze mede verantwoordelijk voor de stereotiepe beeldvorming die de wereld wordt ingestuurd. De publieke opinie wordt gevoed en de idee van ‘zij die onze Westerse waarden niet respecteren’ (hier: gelijkheid tussen man en vrouw) wordt nogmaals kracht bijgezet. De toon is gezet, de polarisering nog wat aangedikt.
 

>>> De volledige samenvatting van het onderzoek (Dr. Stijn Baert, Vakgroep Sociale Economie, Universiteit Gent) vindt u hier

 

[DS 20/03/2014]