De Morgen pakt hier doelbewust met deze cijfers uit op haar voorpagina en maakt een duidelijke opdeling tussen ‘Vlaamse’ vrouwen enerzijds en ‘vreemde’ Turkse en Marokkaanse vrouwen anderzijds.
Dat de publicatie van de Vlaamse Migratie- en Integratiemonitor 2013 voor commotie ging zorgen stond in de sterren geschreven. Dat het dagenlang de nieuwsberichtgeving zal domineren is ook geen verrassing. Berichtgeving over minderheden in Vlaanderen is altijd goed voor hogere krantenoplages en kijkcijfers. Er blijven maar weinig mensen onberoerd bij de discussie over de multiculturele, excuseer, superdiverse samenleving.
In tegenstelling tot het laatste wapenfeit van het Kabinet van Inburgering, het fameuze Starterspakket migreren naar Vlaanderen, is dit wel een degelijk document. In een 182 pagina’s tellend rapport peilt de Vlaamse regering naar de migratiestromen in Vlaanderen, het inburgeringstraject dat minderheden hebben afgelegd en de problemen die zich stellen in het onderwijs en op de arbeidsmarkt.
Dankzij het rapport verwerven we nieuwe inzichten in de huidige bevolkingssamenstelling van Vlaanderen en leren we welke uitdagingen superdiversiteit met zich meebrengt. Maar wat nog meer intrigeert zijn de onderwerpen uit het rapport die in de Vlaamse media worden aangesneden en welke niet. De manier waarop deze berichtgeving wordt gebracht en gekaderd. En in welke mate cruciale elementen uit het onderzoek naar achter worden geschoven.
Vooral de schreeuwerige titel op de voorpagina van De Morgen (28.01.14) springt in het oog. '70% Vlaamse vrouwen VS 30% Marokkaanse en Turkse vrouwen heeft een job'. De kop van het artikel neemt haast de helft van de pagina in beslag. Ook de inleiding laat zich niet onbetuigd van enige sensatiezucht. “Minder dan een op de 3 vrouwen van Marokkaanse en Turkse afkomst heeft werk. Meer dan de helft probeert niet eens om werk te vinden.” Er volgt wel degelijk een - weliswaar gebrekkige - nuancering verderop in het artikel die dan in schril contrast staat met de kop van het artikel. En laat de kop van een artikel nu net het enige zijn dat de gemiddelde lezer onthoudt van een krantenartikel.
De Morgen pakt hier doelbewust met deze cijfers uit op haar voorpagina en maakt een duidelijke opdeling tussen ‘Vlaamse’ vrouwen enerzijds en ‘vreemde’ Turkse en Marokkaanse vrouwen anderzijds. Zijn die Turkse en Marokkaanse vrouwen dan geen Vlaamse vrouwen?
Wie struikelt er over een pietluttig detail als de kop van een voorpagina? Blijkbaar velen. De reacties op social media op deze voorpagina waren overweldigend negatief. Ik blijf erbij, terminologie is héél gevoelig en media kunnen er niet omzichtig genoeg mee omgaan. Het wordt dan ook aangehaald in talloze onderzoeken dat - los van de onmiskenbare samenlevingsproblemen die er zijn en populistische partijen die deze maar al te graag uitspelen en misbruiken – media een grote rol gespeeld hebben in het huidige vijandige klimaat waarin het minderhedendebat wordt gevoerd.
Dat de voorpagina voor interpretatie vatbaar is tot daaraan toe. Maar dat het net die krant is die zich vorig jaar nog op de borst klopte, omdat ze het woord allochtoon had afgeschaft, laat een wrang gevoel na. Een jaar geleden profileerde de krant zich nog als de enige in Vlaanderen die moedig genoeg was om deze stap te zetten. En nu wordt er weer terug over ‘Marokkanen’ en ‘Turken’ gesproken. Wie kan de redactionele lijn van De Morgen nog volgen? Is het woord allochtoon terug van weggeweest? Of spreken we nog slechts over Marokkanen en Turken in plaats van Belgen en Vlamingen? Het ontlokte stand up comedian Bert Kruismans tot de volgende uitspraak op Twitter: “Toch fijn dat we zo veel info krijgen over de jobcijfers in Marokko en Turkije.”
>>> Na de afschaffing van het woord allochtoon door De Morgen startte Nassira Miki, onder begeleiding van Prof dr Ellen Van Praet (Hogeschool Gent), haar thesisonderzoek om na te gaan in welke mate het debat rond het woord ‘allochtoon’ effectief leefde bij allochtone jongeren. Lees er hier meer over op Kif Kif Onderzoek.
