Op 07.11 zat er een bijzondere gaste in de studio van De Bende Van Annemie, die tijdens een sereen gesprek het onverdoofd slachten kwam verdedigen. Het gesprek is niemand opgevallen. Er waren geen grote campagnes, betogingen, noch harde ministeriële woorden. De media berichtte er niet over. All quiet on the twitter front, dat is tegenwoordig ook niet onbelangrijk. Geen beroering, al bevatte de conversatie alle elementen om er heisa rond te maken.
Om te beginnen kwam de jonge dame in kwestie niet alleen vertellen “waarom ze doet wat ze doet”, maar ook waarom het “nodig en nuttig” is. Van een provocatie gesproken. Ze maakte meteen onderscheid tussen de slachting en het offer. Ze doet mee aan de slachting, maar ze viert het offer niet. Ze eet wel mee en ze vindt zelfs dat wat ze doet kadert in een “veranderende mindset”: wij zijn met name “bewuster van ons voedsel” en wat is er dan duurzamer dan zelf een dier (onverdoofd) slachten, klaar maken en opeten. Het was in haar geval ook een familietraditie waar iedereen aan meedoet. Een traditie die zich niet beperkt tot rijkere mensen, want ze stamt af van verschillende generaties landbouwers.
Ze doet alles volgens strikte reglementen en de slachting volgt ook een aantal morele principes. Ze vindt het ook jammer dat ze “zich altijd moeten verdedigen” en wijt dat aan mensen die vaak “niet weten waarover het gaat”. Ze begrijpt dat mensen er op een emotionele manier naar kijken en meeleven met het zielige dier, maar ze wijt dat ook aan een zekere “Disneycultuur”. Ze vindt het ook erg dat het altijd dat “kleine facetje” is dat “overbelicht” wordt, want voor haar maakt dat deel uit een groter geheel waar ze al heel haar leven in meedraait.
Presentatrice Annemie Peeters toonde interesse en begrip. Ze probeerde ook clichés te ontkrachten en maakte de luisteraar attent op het feit dat we oudere mannen zouden verwachten als gast voor zo’n gesprek, geen jonge, sympathieke vrouw die ook een maatschappelijke ‘kentering’ vertegenwoordigt, waarbij niet alleen jongere mensen, maar ook dames meedoen aan deze rituele slachting.
De naam van de studiogaste is Loes Dewulf (27), lid van de vereniging van Jonge Jagers in West-Vlaanderen en woordvoerder van de Hubertusvereniging Vlaanderen. Aanleiding voor het gesprek was de viering van Sint-Hubertus op 3 november, een offerfeest dat gevierd wordt in ons land. Dag Allemaal van 31 oktober bracht er ook een grote reportage over, waarin vooral jagers aan het woord kwamen, met een kleiner vierkantje waarin Michel Vandenbosch kon reageren namens GAIA. Het artikel is genuanceerd en helpt ons te begrijpen wie jagers zijn en waarom ze doen wat ze doen. Het artikel nodigt uit tot een gesprek.
Op 15 november bracht ook één onverdoofd slachten in beeld. In Het goeie leven waren een aantal jachtscènes te zien. We hoorden schoten, we zagen dode hazen en de jagers spraken daar openlijk over. We kregen geen spartelende haas te zien. Ook geen close-up van een wonde of van bebloede handen, al maakt dat onvermijdelijk deel uit van het gebeuren. Volgens de weergave in het programma was het jagen, de onverdoofde slachting van onschuldige dieren, normaal. Misschien bleven de reacties op twitter daarom uit, op een paar uitzonderingen na. En zelfs die reacties waren gematigd. Geen bagger, geen culturalisering, geen beledigingen.
Dubbele moraal
Ik koester persoonlijk geen negatieve gevoelens ten opzichte van het jagen. Ik vind ook niet dat Dag Allemaal, De bende van Annemie of Het goeie leven iets verkeerds hebben gedaan. Ik vind ook niet dat we als samenleving een onvergeeflijke fout zijn begaan omdat we daar geen grote verontwaardiging voor hebben getoond. Ik denk niet dat we daarom toegeven aan de barbarij, zoals vaak gezegd wordt wanneer we over dergelijke zaken spreken.
Ik maak me wel zorgen over de gelijkenis tussen de jacht en het Offerfeest dat Belgische moslims vieren, en over het enorme verschil op alle denkbare vlakken in ons omgaan met beide situaties. Ik ben geen vegetariër, maar als het voor een duurzame toekomst zorgt, ben ik bereid om minder en zelfs geen vlees meer te eten. Ik ben ook geen moslim en geen jager. Ik vier geen Sint Hubertus en geen Offerfeest. Ik dood geen dieren, misschien als deel van mijn Disneycultuur, maar als iemand anders een dier doodt ben ik bereid om daarover te debatteren, al zal ik dat niet op een fanatieke manier doen.
Ik heb geen persoonlijke belangen in deze discussie. Mij gaat het enkel over de dubbele moraal. Mij gaat het alleen over de hypocrisie. Omdat ik weet dat men het gevoel heeft geviseerd te worden omwille van zijn culturele achtergrond en omdat dat gevoel volgens mij klopt. Omdat elke situatie problematisch of problematischer wordt ‘omdat’ moslims, migranten of asielzoekers betrokken zijn. Omdat de culturalisering van problemen dagelijkse kost is in onze context, met de culturalisering van wantrouwen tot gevolg.
Mij stoort het dat er geen opiniestukken van grote filosofen zijn als het niet ‘de ander’ is die betrokken is bij een situatie, hoe groot de gelijkenis ook mag zijn met wat ‘wij’ (daar begint het al) doen. Iets met splinters en balken. Als er geen moslims betrokken zijn, zijn er ook geen GAIA-betogingen, ook bijgewoond door Vlaams Belangers, geen paginagroot reclamebeeld met een haas met een druppel bloed op de wang. Geen dreigementen. Geen oneindige twitter-tirades en geen algemene verontwaardiging en beschuldigingen van barbarij…. En dat wekt de indruk dat het in essentie misschien niet gaat over dierenleed. Dat de jagers misschien gewoon geen moslims zijn. En dat we er daarom niet echt een probleem mee hebben. Of zeker niet op dezelfde schaal als wanneer moslims onverdoofd slachten.
En dat is ergens begrijpelijk. Ergens. Maar wees bewust van het effect van die onmiskenbare dubbele moraal op de samenleving. Hypocrisie is niet zonder gevolgen.
