De grote verdienste van dit boek is dat het de eindeloze complexiteit van het Midden-Oosten beter leert begrijpen.
Op 18 december 2010 stak de Tunesische fruitverkoper Mohammed Bouazizi zichzelf in brand, uit protest tegen de corruptie in zijn land en de uitzichtloosheid van zijn situatie. Zijn wanhoopsactie was het startschot voor een reeks revoluties die een schokgolf door het Midden-Oosten stuurden. De internationale media, even verrast als de intussen verjaagde dictators, kwam al snel met de term 'Arabische lente'. Het verhaal was steeds hetzelfde: de verdrukte massa die tegen de tiran op straat komt. De Arabische wereld gooide, zonder hulp van Amerikaanse inmenging, het juk van de verdrukking van zich af. Euforische krantenkoppen met foto's van juichende menigten op het Tahrirplein sierden dagelijks de voorpagina's.
Maar de lente wilde maar geen mooie zomer worden. In al het gejuich verdronken de waarschuwende stemmen van zij die de regio door en door kennen. Waarschuwingen voor wat erna zou komen, voor de gevolgen van de militaire interventies, en voor het simplisme waarmee het verhaal van de Arabische lente werd afgeschilderd. Journalist en Midden-Oosten specialist Jef Lambrecht geeft in De Arabische Cocktail: van revolutie tot contrarevolutie een genuanceerder beeld van de vele conflicten die de regio teisterden in de nasleep van de eerste revolutiegolf. Zijn boek lijkt in de eerste plaats bedoeld om een objectieve kijk te bieden, ver van de sensatiezucht van populaire media.
Met gepaste afstandelijkheid begeeft Lambrecht zich in een moeras van sektarische spanningen, internationale inmenging, revolutie en extremisme. Een exhaustief verslag geven van de verschillende omwentelingen is echter geen sinecure. In elk land gelden verschillende verhoudingen en zijn er telkens weer andere buitenlandse machten die achter de schermen de touwtjes mee manipuleren. Met chirurgische precisie worden alle actoren in kaart gebracht, al gaat dit af en toe ten koste van de leesbaarheid. De grote verdienste van dit boek is dat het de eindeloze complexiteit van het Midden-Oosten beter leert begrijpen.
Slechts enkele keren laat de auteur in zijn kaarten kijken. De westerse media krijgen een veeg uit de pan, maar ook de manier waarop de Emir van Qatar zijn televisiezender Al-Jazeera schaamteloos inzette in de propagandaoorlog. De terughoudendheid om feiten te vermengen met opinie is een bewuste keuze, omdat Lambrecht als geen ander weet dat het haast onmogelijk is om te voorspellen wat de toekomst zal brengen.
Zijn relaas stopt in januari 2013, met een diep verdeeld Syrië en een Egypte dat bol staat van twisten. Nog geen jaar later is de situatie in de regio opnieuw compleet gewijzigd. Niemand kan nog voorspellen wat er te gebeuren staat, de positieve golven zijn omgeslagen in een nietsontziende storm. De Arabische lente is een veelkoppig monster geworden dat in elk land een andere weg zoekt. Het standbeeld ter ere van Bouazizi dat in zijn geboortestad was neergezet, is intussen verwijderd.
>>> De Arabische Cocktail - van revolutie tot contrarevolutie wordt uitgegeven bij Uitgeverij Van Halewyck. Meer info over het boek vindt u hier
