Poëzie is vooral wat je daarvan maakt. Het maakt niet uit wat je schrijft, schrijven empowert. Je denkt na, je zet het neer, je respecteert je gedachten. Dat is een versterking.
Felix Poetry Festival werkt al sinds 2015 met spoken word icoon Seckou (Ouologuem) om het poëtische aanbod te verruimen. In het kader daarvan zal Het Bos op 9 juni opnieuw worden ingepalmd door slammers, rappers en andere woordkunstenaars, verdeeld over drie verschillende ruimtes van het gebouw aan de oostelijke ingang van de Antwerpse Waaslandtunnel.
Seckou is een wandelende organisatie met heel wat realisaties op zijn conto. Een culturele duizendpoot die al sinds 2009 overal aanwezig lijkt te zijn, soms ook tegelijkertijd. Hij is eveneens een gepassioneerde activist. Zijn maatschappelijke inzet zou je ook kunnen zien als een rode draad door zijn werk heen. Ook dit jaar heeft hij een indrukwekkend programma samengesteld ter viering van het woord: “het is een kans om bekende artiesten te zien, om artiesten te ontdekken, er is ruimte om elkaar te leren kennen, er is slam, rap, WORD WA(a)R-battles, cyphers, danscyphers… de sfeer is ook belangrijk, het is geen afgelikte setting van ‘gij treedt op, applauske, de volgende’, er zijn nieuwe dingen…”
Kif Kif: Danscypher?
Seckou: We hebben 12 MC’s uitgenodigd om te komen cypheren, in cirkel of niet, om hun raps te doen, dingen die ze al kennen, maar wel op de beat. Ook andere mensen zijn uitgenodigd om mee te komen rappen. Dan doen we een word wa(a)r, een conceptuele woordbattle van rap, slam, comedy, poëzie, you name it, waarbij de inhoud vast ligt. Dat kan Nederland tegen België zijn, om Monsanto tegen de boer. Marihuana, pro en contra. En zo zijn er veel andere mogelijke battles. Een danscypher is hetzelfde: een cirkel, een aantal dansers doen mee - niet uitsluitend breakers - maar dat houdt niemand tegen om mee te dansen. Dan nog battles en dan nog een cypher. Veel togetherness, maar goed voorbereid. Het programma duurt drie a vier uur op het gelijkvloers.
Kif Kif: Er zijn ook andere ruimtes
Seckou: Uiteraard, het is tenslotte een festival, er moet plaats zijn voor afwisseling. Boven is er een ruimte voor slam poetry, iets minder informeel dan de cyphers: tussen gedichten mag de deur open en dicht gaan, maar niet tijdens. De cypher speelt constant. In de bar zorgen doorlopend muzikanten voor de sfeer. Naast Nele needs a holiday (a.k.a. Nele Van den Broeck, ook bekend van Iedereen Beroemd en als DS-columniste) staat ook KOAN op het programma, drie muzikanten en een dichter die een exclusief concert brengen met analoge soundscapes en spoken word.
Kif Kif: Er staan een aantal grote namen op de lijst
Seckou: De Amerikaan Black Ice komt vanuit Amsterdam en Anthony (Anaxagorou, nvdr) komt vanuit Londen. Puur tekstueel is Anthony echt on point, een heel goeie dichter. Maar waarover hij spreekt en wat hij aankaart maken hem nog sterker. Ze horen allebei tot mijn top 10, het is door onder andere Black Ice dat ik zelf begonnen ben. Het is een geluk dat we hen on board mogen hebben, maar er zijn ook toppers van bij ons. Yousra Benfquih, de winnares van de NAFT TXT-on-stagewedstrijd doet ook mee. Carmien Michels doet ook mee.
Kif Kif: Dat een groot poëziefestival structureel ruimte maakt voor rap, slam en spoken word mag gezien worden als een positieve evolutie, toch?
Seckou: De scene is aan het evolueren. Het valt mij vooral op hoe anders het gedaan wordt in zeg maar Nederland, Frankrijk en België. In Frankrijk en Nederland kom je vaker een prozaïscher stijl tegen. Hier is het veel ritmischer, met veel rijm. De States is enorm gevarieerd, gasten die puur vanuit de rap komen, of puur vanuit theater of proza of slammers die puur vanuit een dringendheid spreken en geen regels hanteren, de scene is ook veel groter. Ik hoop vooral dat de groei van de scene niet ten koste gaat van de sense of urgency, de nood om iets te vertellen, taboe’s aan te kaarten, dingen die niet besproken kunnen worden bespreekbaar te maken. Iedereen heeft zijn of haar ding om te uiten, maar soms voel je dat men niet tot de essentie komt, dat mensen spelen, dat ze goed spelen, maar zonder die ziel, diepte en gevoel. Als je een slam schrijft gaat het niet alleen over iets, het moet ook een geheel zijn, er moet een gedachte achter zitten, het moet ergens vandaan komen en ergens naartoe gaan, ik wil het voelen, ik moet niet alleen de beschrijving ervan hebben, voor mij is een goede slam persoonlijk en diep, ik houd ook van analogiën. Een performance maakt deel uit van dat geheel. Een goeie slam kan je niet elke dag schrijven. Een tekst die je aan het hart ligt. Een tekst die je voelt… Slam is een platform geworden dat de hermetische wereld van de poëzie heeft open getrokken. Beautiful. Maar uiteindelijk beslist het publiek wat slam werkelijk is, zolang mensen maar met poëzie bezig is het cool.
Kif Kif: Is slam poetry mainstream geworden? Kan ik slam poetry beoordelen met dezelfde beoordelingscriteria als andere poëzievormen?
Seckou: Dat kan je wel, maar dan ga je het niet goed vinden. Of te snel. Of zal het niet overkomen. Je hebt mensen die slammen puur als een form of expression, of er publiek is of niet. Anderen willen het uitbouwen en daarvan leven en die zullen op termijn deel uitmaken van een mainstream, of de perceptie ervan. En dat is goed. Maar poëzie, POËZIE, zal nooit mainstream zijn. Poëzie is bijna per definitie een uitzondering, zeldzaam maar waardevol. Poëzie is vooral wat je daarvan maakt. Het maakt niet uit wat je schrijft, schrijven empowert. Je denkt na, je zet het neer, je respecteert je gedachten. Dat is een versterking. Dat iets groter wordt, dat iets zichzelf institutionaliseert, hoort er ook bij: de griots waren ook institutionalized. Sommige artiesten zullen daaraan meedoen, anderen niet. En dat is goed.
Felix Poetry Festival, Slam, rap & spoken word in Het Bos op 09.06 Meer info: http://www.antwerpenboekenstad.be/felix