Een nieuwe dag in Duinkerke

14 april 2023

Het is behoorlijk druk vandaag in Duinkerke, er zijn veel nieuwe gezichten en heel wat families met zeer jonge kinderen. De jongste is amper een paar maanden oud. Ook dat baby’tje slaapt vannacht in een tent en waagt een dezer dagen de oversteek. 

23 april 2023

“Goeiemiddag Saar.” 

A. staat naast de auto. Hij arriveerde een paar weken geleden in het kamp en vertelde toen – in het Nederlands – dat hij twee jaar in België woonde. Twee jaar leefde hij in een asielcentrum in een grote stad. Na een conflict belandde hij op straat en daarnaast was er ook geen antwoord op zijn asielaanvraag. En nu is hij hier, in Duinkerke, zoekend naar een toekomst die hij in ons land niet kreeg.

Hoe kunnen wij – als maatschappij – zo geëvolueerd zijn dat het ons geen moer kan schelen wat er met die jongen gebeurt? Dat er voor hem en zoveel anderen (jong én oud) op de vlucht geen plek is?

Hij toont zijn voeten die bloot in zijn schoenen zaten. Ze zijn kapot. De hele avond en nacht heeft hij gewandeld, gewacht en geprobeerd. In de gietende regen, maar hij had geen kans. Hij glimlacht, maar die glimlach bereikt zijn ogen niet. 

Droge sokken, een voedselpakket en bemoedigende woorden, meer kan ik hem niet geven. Hij sloft weg, naar zijn tent, in de hoop wat rust en energie te vinden in afwachting van een nieuwe kans om te proberen. 

23 april 2023

Het was een heftig weekend. En dat zeg ik met enige schaamte want tenslotte ben ik enkel toeschouwer van de onmenselijke realiteit van mensen op de vlucht. 

Vrijdag kon ik, koud tot op het bot na de verdeling in de gietende regen, minutenlang onder een warme douche staan om op te warmen. Die mama met haar baby kon dat niet, ook al was zij even verkleumd. Zaterdag hoorde ik verschillende verhalen over mislukte pogingen. Over tot aan de middel in het zeewater zitten, traangas door de politie, intimidatie, kletsnat tientallen kilometers terugwandelen tot het kamp. Dat is onwezenlijk. 

Het is de bittere realiteit van duizenden mensen op de vlucht in of onderweg naar Europa. Het is een keihard onmenselijk beleid. Hoe kan dat? En hoe kunnen wij – als Europese burgers – zo hard blijven zwijgen? Mijn hart huilt. Mijn hoofd weet het even niet meer.

13 mei 2023

Een jongen van ongeveer 15 jaar, duidelijk minderjarig. Hij komt uit Afghanistan. Hij heeft asiel aangevraagd in België en is daarna in een asielcentrum gedropt. Er was geen plek op een OKAN-school. Na vier maanden kreeg hij een negatieve beslissing, dus nu zit hij in Duinkerke. Zou er iemand in België zijn die hem mist? Zou er een instantie zijn die zich afvraagt waar die uiterst kwetsbare jongen gebleven is? 

Ik val in herhaling. Keer op keer. Hoe kunnen wij – als maatschappij – zo geëvolueerd zijn dat het ons geen moer kan schelen wat er met die jongen gebeurt? Dat er voor hem en zoveel anderen (jong én oud) op de vlucht geen plek is? Mijn hart brak. Echt in kleine stukjes.

7 juli 2023

Een jonge gast komt recht op de auto en zegt ‘hallo’. Ik antwoord ‘hello’. Wijzend naar de nummerplaat van de auto vraagt hij: "Where are you from?"

"Belgium." "Waarom spreek je dan geen Nederlands?" Hij vertelt in perfect Nederlands dat hij twee jaar in België woonde en studeerde. Eerst OKAN, daarna elektriciteit. Zijn ogen blinken als hij vertelt, het studeren ging goed. Tot de negatieve beslissing kwam. Hij ging in beroep, maar het was opnieuw negatief. Zijn ogen worden dof. Nu is hij hier gisteren gearriveerd. "Wat kan ik doen?"

De deportatiewet in het VK is een feit. Het is onduidelijk wat met mensen op de vlucht zal gebeuren, behalve dan dat de wet ook langere opsluiting van kinderen toelaat. Dit alles gaat in tegen alle mogelijk internationale verdragen

De woorden blijven in de lucht hangen. Wat kan ik zeggen? We weten allebei dat er niets te zeggen valt. We nemen afscheid, ik wens hem veel succes. Schouders ineengedoken sloft hij weg. 

Zoveel jongens kregen de voorbije maanden – na vaak jaren in België – een negatief antwoord. Ze leerden de taal, ze studeerden. Ondanks die gigarugzak die ze meedragen, ondanks de moordende onzekerheid. En dan, na jaren, mogen ze niet blijven, moeten ze weg. Wat een koud en onmenselijk systeem! 
Mijn hart huilt. Opnieuw. 

18 juli 2023 

Net vandaag heeft het parlement in het Verenigd Koninkrijk de wet aangenomen die het voor mensen op de vlucht die via bootjes arriveert onmogelijk maakt om asiel aan te vragen. Wie via een bootje arriveert, wordt – via die wet – gedeporteerd naar het thuisland of een veilig derde land. Het enige derde land waarmee de UK een akkoord heeft is Rwanda. De Court of Appeal verklaarde eerder al dat Rwanda geen veilig land is en dat deportatie daarheen niet kan. En toch: de deportatiewet is een feit. Het is onduidelijk wat met mensen op de vlucht zal gebeuren, behalve dan dat de wet ook langere opsluiting van kinderen toelaat. Dit alles gaat in tegen alle mogelijk internationale verdragen. 

22 juli 2023

Sinds de stemming van die onmenselijke wet dinsdag, die asielaanvragen verbiedt voor mensen die via bootjes arriveren in UK, maakten meer dan 1.000 mensen de oversteek. Het is echt opvallend hoeveel mensen – in vloeiend Nederlands of Frans – vertellen hoe ze jaren in ons land verbleven. Na een (hernieuwd) negatief antwoord op hun asielaanvraag, beslissen ze de oversteek te maken. Omdat ze geen idee hebben wat ze anders moeten doen. Ze bouwden hier een leven op – meestal met zwart werk, maar ze deden het – en zien dat helemaal in duigen vallen. Zo duidelijk dat het systeem niet werkt. Kunnen politici dat ook beginnen inzien a.u.b.?

8 augustus 2023

Afgenomen tenten, dekens, slaapzakken en andere persoonlijke spullen vliegen in een container. Nog tijdens de ontruiming probeerde een aantal mensen op de vlucht spullen te recupereren uit de container. Vaak kapot en vuil door de modder. De politie stond erop te kijken, wat een luguber en onmenselijk spel. 

11 augustus 2023 

Het went niet. Het went nooit. Elk bezoek, iedere verdeling. Het is zo ongelooflijk moeilijk om te zien hoe mensen op de vlucht (moeten) overleven omdat onze maatschappij hen daartoe dwingt. Geen warm welkom. Ik wil keihard schreeuwen maar mijn stem voelt hees. 

12 augustus 2023

Eén of meerdere bootjes kwamen deze morgen in de problemen voor de Noord-Franse kust. Vijf mensen op de vlucht zijn gestorven. Een aantal is nog steeds vermist. Onze grenzen doden mensen op de vlucht. Het beleid vermoordt mensen op de vlucht. 

16 augustus 2023 

Bij het wegrijden uit het kamp zie ik tientallen mensen op de brug. Te voet, met een kleine rugzak. Kindjes bij de hand of in een winkelkar. Aan de bushalte bij Auchan. Meerdere tientallen mensen, honderden misschien wel. Klaar voor een poging. Wat gaat er door hun hoofd? Even verderop staat de politie. Hier grijpen ze niet in, dat gebeurt verder, op het strand of in het water. Soms hardhandig. Uit het zicht van de winkelende mens. Wat niet weet, niet deert. 

3 september 2023 

2015. Acht jaar geleden. Dit nieuws. Dit beeld. Verontwaardiging. Ongeloof. 

2023. Acht jaar later. Hoeveel kinderen zijn ondertussen verdronken? Omdat hulp niet of te laat kwam? Hoeveel kinderen dobberen uren rond voor ze opgepikt worden. Hoeveel kinderen moeten dagen of weken wachten op reddingsschepen voor een haven ze toelaat? Veel, veel te veel. Verontwaardiging en ongeloof, die zijn wel weg. We zijn het gewoon geworden. Dat zou niet mogen. 

Acht jaar later. Vorige week stierven vier kinderen voor de Griekse kust. Wist je dat? Grote kans van niet. vier kinderen zoals Alan. Weg verontwaardiging. 8 jaar. Hoe snel donderen we als maatschappij naar beneden? 

5 september 2023

Ik val in herhaling. Nog maar een keer, maar zo lang het moet. Tot een veilige oversteek mogelijk is. Nog steeds zijn er mensen die niet weten wat er zich aan en binnen onze grenzen afspeelt. Hallucinante verhalen van mensen zonder machtige verblijfspapieren en van mensen op de vlucht. Schokkende getuigenissen van mensen van kleur met of zonder papieren. Illegale pushbacks aan zovele grenzen. Met of zonder papieren. Als je niet wit bent, kunnen je papieren je helaas niet altijd helpen. Witte mensen, wees je bewust van je privileges. Gebruik ze! Keer je niet af, blijf niet stil!

16 september 2023

De voorbije week konden een goeie 1300 mensen de oversteek maken. Een aantal mensen vertelt hoe ze deze week elke dag probeerden, maar zonder kans. Het is een race tegen de klok. Vanaf overmorgen wordt het weer slechter en wordt het veel moeilijker om te crossen. Nog veel moeilijker want ook met mooi weer en lage golven is de oversteek levensgevaarlijk. Maar no safe passage voor deze mensen. Ook niet voor de jongen van hoogstens drie die trots zijn zakje voedsel zelf probeert vast te houden.

29 september 2023 

Een nieuwe dag in Duinkerke. Grote groepen aan de bushalte, met een kleine rugzak en een blik op oneindig. Klaar voor een poging. Hoe bereid je je daar op voor?

Op het urenlange wandelen en wachten, op een mogelijks hardhandige confrontatie met politie, op het ijskoude water, op eventuele pech met de boot, op het uren varen in een te gammele boot met teveel mensen, op de paniek en de stress, op de zoveelste mislukte poging waarbij je je leven waagt?

15 november 2023

Vannacht wordt het 3 graden Celsius. Probeer het je voor te stellen: met je kinderen, je man of vrouw, je vrienden in het zeewater stappen, in de rubberboot met teveel mensen. Misschien politie die de boot kapot stekt waardoor iedereen in het water valt, je bent nat en moet te voet terug naar het kamp. Misschien kan je vertrekken, uren varen. Golven die over de rand van de boot komen waardoor je kletsnat wordt. Uren lang, in 3 graden Celsius. 

Omdat er voor jou geen enkele andere oplossing is. Het is de enige manier. F*cked up world. 

23 november 2023

Gisteren probeerden 60 mensen op de vlucht de oversteek te maken. In een kleine rubberen boot. Na enkele uren zonk de boot. Een man en een vrouw verdronken. Ze werden vermoord door het beleid dat weigert veilige oversteekmogelijkheden te voorzien.