De politiek van geld in tijden van corona

De coronacrisis gaat zakken vol geld kosten. Zoveel is duidelijk. Het lijkt dan ook dringend tijd om diepgaander te reflecteren over geld. Want sommige beleidsmakers doen het uitschijnen alsof het evident is dat de overheid zal moeten besparen en dat alle belastingbetalers een bijdrage zullen moeten leveren. Maar werkelijk evident is dat helemaal niet.

Dat het financiële beleid wat complexer in elkaar zit dan veel beleidsmakers doen uitschijnen, werd erg duidelijk tijdens de vorige wereldwijde crisis. Alleen was dat geen gezondheidscrisis en wel een financiële crisis. Overheden gingen ook toen massaal besparen om private banken te redden. Maar dat zorgde er enkel voor dat de rijken nog rijker werden en dat de mensen in de economische onderlagen van de samenleving het steeds harder te verduren kregen.

Het lijkt dan ook uitermate belangrijk om ervoor te zorgen dat de gevolgen van deze gezondheidscrisis niet opnieuw afgewenteld worden op dezelfde groepen. Want meer dan ooit zijn het die groepen die de samenleving doen draaien – van onderbetaalde paksjebezorgers tot afgematte verpleegsters. We moeten ons dus afvragen hoe we er kunnen voor zorgen dat de kloof tussen arm en rijk niet opnieuw zal vergroten door toedoen van corona.

Om dat alles in de diepte te bespreken, zat ik samen met Frank Vanaerschot, medewerker bij Fairfin, een organisatie die al vele jaren onze bankensector op ethisch vlak onder de loep neemt. Dit gesprek verwerkte ik in een een driedelige podcast. In het eerste deel van deze reeks gaan we vooral in op het thema geldcreatie. Daar bestaan immers talloze misvattingen over. En het is cruciaal dat we die misvatting eerst doorpikken. Want pas dan kunnen we diepgaand analyseren hoe het politieke en financiële beleid voor structurele achterstelling zorgt in onze samenleving en hoe de kloof tussen arme en rijk daardoor nog veel groter kan worden in de nasleep van corona. Die analyse komt aan bod in het tweede deel. In het derde deel zullen we tot slot de vraag stellen hoe we dat financieel beleid kunnen veranderen zodat we die achterstelling misschien net kunnen wegwerken.

***

Het eerste deel van deze reeks kan u hierboven beluisteren of via je favoriet podcast app (zoals bijvoorbeeld iTunes, Spotify of Stitcher). Het tweede deel vind je hier. Daarin gaan we heel concreet en frontaal in op het thema ‘geld’: hoe komt het in omloop? hoe verspreidt het zich in de samenleving? En wie heeft daar al dan niet controle over?