Beste Bart,
Ik zal het niet hebben over uw tweet. Die tweet waarin u het hebt over wereldvreemde rechters. Daarover werd reeds voldoende geschreven. Ik zal die discussie dus niet hernemen. Wel wil ik het hebben over uw argumentatie, die u opbouwde. Over uw verhaal, waarin u beweert dat België niet alle asielzoekers van de wereld kan opvangen. Over uw verhaal, waarin u beweert dat rechters het Europese asielbeleid onmogelijk hebben gemaakt.
Indien België een humanitair visum zou verlenen aan het Syrische gezin uit Aleppo, zou dat de deur openzetten voor een oncontroleerbare toestroom aan Syriërs. Dat is wat u beweert. Om uw argumentatie kracht bij te zetten, verwijst u naar Zwitserland. Omdat de situatie in Syrië snel achteruitging, besliste Zwitserland in 2013 om de voorwaarden voor visumaanvragen van Syriërs te versoepelen. Geen geldig paspoort. Geen financiële garanties. Bovendien kon men bij nagenoeg elke familiale band met Zwitserland een aanvraag indienen. In uitzonderlijke gevallen werden de reiskosten zelfs gedragen door de Zwitserse overheid. Dat scenario dreigde nu in België realiteit te worden. Daarvoor waarschuwde u. Daarvoor vreesde u.
Nochtans is uw vrees zonder grond. De Belgische situatie verschilt in alles van de Zwitserse. In België worden wel degelijk voorwaarden gesteld. In België moet het bewijs geleverd worden dat de aanvrager van een humanitair visum niet ten laste zal vallen van de Belgische staat. Degene, met wie de aanvrager zich in België zal herenigen, moet beschikken over voldoende financiële middelen en tevens vast werk hebben. De hereniger in België zal ook het bewijs moeten voorleggen van voldoende huisvesting. De visumaanvrager moet beschikken over een geldig reisdcoument en moet bewijzen dat hij de administratieve bijdrage van 215,00 euro betaald heeft. Bovendien wil ik nog meegeven dat een humanitair visum geen recht is. Het is een gunst, waarbij de Dienst voor Vreemdelingenzaken elke aanvraag op individuele basis beoordeelt.
U vreest dat vanaf heden zestig miljoen vluchtelingen naar een Belgische ambassade kunnen stappen, een humanitair visum aanvragen, vertrekken en uiteindelijk in België asiel kunnen aanvragen. U vreest dat die waanzin kan omgezet worden in werkelijkheid. Dat zijn uw woorden. Bovenstaande moet evenwel duidelijk maken dat een dergelijk ‘horrorscenario’ niet tot de mogelijkheden behoort. Wat u doet, is stemmingmakerij. Paniekzaaierij. U verdraait de realiteit voor politiek gewin. Voor politiek gespin.
U beweert dat rechters het Europese asielbeleid onmogelijk hebben gemaakt. U verwijst hierbij naar het arrest Hirsi vs. Italië, dat pushbacks op de Middellandse Zee sindsdien verbood. Ook verwijst u naar een arrest, waarbij België werd veroordeeld voor het terugsturen van een asielzoeker naar Griekenland. Sindsdien zou het Dublin-akkoord, dat bepaalt welk land in Europa verantwoordelijk is voor de behandeling van een asielverzoek, dood zijn. Dat alles beweert u.
Alweer gaat u hier heel kort door de bocht. In beide gevallen oordeelde het Europees Hof voor de Rechten van de Mens dat de mensenrechten voor de betrokken personen geschonden werden. Volgens Paul Lemmens, rechter bij het EHRM, heeft het Hof nooit de bedoeling gehad het immigratiebeleid van nationale overheden over te nemen maar ziet het Hof er wel op toe dat diezelfde overheden opereren binnen de grenzen van de mensenrechten. Ik meen te mogen geloven dat u als ware democraat diezelfde bekommernissen deelt.
In het eerste arrest werd Italië veroordeeld omdat het land een groep Somaliërs en Eritreeërs naar Libië had teruggestuurd terwijl er duidelijke aanwijzingen waren dat vluchtelingen in dat land op een mensonterende manier werden behandeld. De vluchtelingen liepen het risico mishandeld te worden of dreigden teruggestuurd te worden naar het land, dat ze ontvlucht hadden. In het tweede arrest oordeelde het Hof dat België een Afghaan niet had mogen terugsturen naar Griekenland (in uitvoering van het Dublin-akkoord) omdat de opvang in Griekenland barslecht was en is. Uit beide arresten spreekt een humane bezorgdheid. Een bezorgdheid, die wij jammer genoeg ontberen in het Europese asielbeleid.
U, samen met Theo Francken, beweert dat het arrest Hirsi vs. Italië smokkelaars een vrijgeleide geeft om vluchtelingen op gammele bootjes de zee op te sturen. Volgens u zou iedereen die in een bootje stapt en asiel aanvraagt meteen Europa binnenmogen. U beweert dus dat rechters bestaansrecht geven aan mensensmokkelaars. Alweer doet u de waarheid geweld aan. Niet de rechters treft hierin schuld. Wel de Europese politici. Nog altijd is het bijna onmogelijk Europa binnen te komen op legale wijze. Europa trekt steeds hogere muren op aan de buitengrenzen. Het veroordeelt vluchtelingen tot het nemen van onmenselijke risico’s. Het beleid en niet de rechters stuurt vluchtelingen de zee op in gammele bootjes. Dat is de waarheid. Een waarheid, die u anders verpakt.
Een oplossing voor bovenstaande zou misschien kunnen liggen in het vlotter toekennen van humanitaire visa. Dit zou de mogelijkheid bieden om meer vluchtelingen veilig naar een bepaald land te laten reizen en hen bescherming te bieden bij aankomst. Gevaarlijke tochten, waarbij vluchtelingen hun leven moeten riskeren, zouden op die manier tot het verleden behoren. Uiteraard hoeft België dit niet alleen te doen. Een dergelijk beleid moet gekaderd worden in een uniform Europees beleid. Dat is wat Vluchtelingenwerk bepleit. Dat is wat Dokters van de Wereld bepleit. Dat is een pleidooi, waarvoor politici ongevoelig voor blijken te zijn.
En zo komen we opnieuw uit bij het humanitaire visum. Waarmee de cirkel rond is. Ik betreur uw verzet. Ik betreur uw argumentatie. U verschuilt zich achter angst. Angst om overrompeld te worden. Dat is verkeerd. Dat is fout. Als politicus moet u zich laten leiden door een zorg om menselijkheid. Door het streven naar een humaan beleid. Die bezorgdheid is nu ver weg. Dat bewees u nog maar eens met uw uitspraken. Zo lang dat niet gebeurt faalt u als verantwoordelijk politicus.
Ik hoop dat 2017 een nieuwe start mag betekenen. Een nieuwe start voor een ander asielbeleid. Een beleid, gebaseerd op durf en humaniteit. Dat zou mooi zijn. Laat dat mijn wens zijn. U kan die wens tot realiteit maken. Door niet angstig achterover te leunen maar door daadkrachtig een vernieuwende voortrekkersrol te spelen.
Ondanks alles wil ik u toch danken.
Met vriendelijke groeten
Wim Backx
