Kersverse Miss België Romanie Schotte maakte geen goed debuut. De racistische toon van een paar reacties op een zomerse Instagram-foto werd haar niet in dank afgenomen.
Op de aanwezigheid van een donkere man in de bewuste foto van Schotte in een bus, reageerde een zekere @benoitvanden3ssche met een op zich al choquerend “That N***”. De reactie was alleszins niet choquerend genoeg voor de schoonheidsvorstin, die met niks anders zou antwoorden dan een vrolijke “I know”, vergezeld door een ‘shit-emoji’.Ondertussen werd deze foto van haar Instagram gehaald, maar niet snel genoeg om te vermijden dat de screenshot ervan druk zouden worden verspreid.
Verder doorklikken op Instagram leert ons dat @benoitvanden3ssche vrijwilligerswerk heeft gedaan in Uganda. Onder een van zijn foto’s van met kinderen daar plaats hij “Learned those niggas to be so thug like us”.
Deze reactie van kersverse Miss België lokte heel wat boze reacties uit. Op Instagram reageerde men ironisch door drolletjes op haar Instagram foto’s achter te laten.
De officiële reactie vanuit de organisatie van Miss België aan SudPresse luidt als volgt: “Romanie houdt van die foto en van het feit dat die man ook op de foto staat. Ze is helemaal niet racistisch. De emoticon van die kaka gebruikte ze als een smiley, helemaal niet op een negatieve manier.” Well, I call bullshit on that. Ondertussen heeft ze zich ook ‘geëxcusseerd’: "Ik wil mijn excuses aanbieden aan iedereen die zich aangevallen voelt". “Door de reactie die iemand op mijn Facebook plaatste” zegt ze daarbovenop, over haar Instagram post. Het gaat dus niet over iets dat ze verkeerd heeft gedaan. Hoogstens gaat het over de reactie van een fan en niet over haar instemming. Racisme wordt alleszins gereduceerd tot wat de andere voelt en heeft niks te maken met wat men doet.
Context
Als we de reactie van Romanie even in haar context plaatsen kunnen we dit moeilijk als niet-racistisch zien. Nadat er naar een donkere man werd verwezen als “n***” reageert zij met “Ik weet het, kaka-emoji”. In het ergste geval, bevestigt ze niet alleen @benoitvanden3ssche’s racistische taalgebruik, maar gaat ze ook een stap verder door deze man te vergelijken met uitwerpselen. Met een beetje goede wil (of naïviteit), vindt ze het gewoon ‘kaka’, dat haar perfecte selfie verpest werd door de aanwezigheid van een man die in de camera kijkt, wat op zich niet racistisch zou zijn, maar nog altijd bevestigend werkt voor het racistische taalgebruik van de heer Vanden3ssche.
Men zou kunnen denken “waar houden die mensen zich mee bezig…?” Wel, door dit soort kleine vormen van racisme door de vingers te zien normaliseren we een taalgebruik en gedrag dat absoluut niet goed te praten valt. Zij die graag het woord N*** gebruiken zouden de geschiedenis mogen raadplegen van een term uitgevonden om witte superioriteit te prediken. Een term in leven geroepen om misdaden tegen de menselijkheid te rechtvaardigen.
Politiek correct?
De reactie vanuit de organisatie toont aan dat we te kampen hebben met een grotere angst om van racisme beschuldigd te worden dan werkelijk actie te ondernemen tegen racisme. Net als mensen die het gevoel hebben dat ze steeds politiek correct moeten zijn, is men minder bereid te luisteren en meer bezig met hun recht om termen te gebruiken die kwetsend en racistisch zijn.
Men kan zich beroepen op allerlei excuses: niet weten wat N*** betekent - zoals het onlangs gebeurde met de winkelier die beweerde niet te weten wat het woord ‘makkaken’ betekende - of niet weten hoe racisme werkelijk in elkaar zit. Al deze zaken geven niemand het recht om gebruik te maken van racistische termen en vervolgens zich te beroepen op de zogenaamde politieke incorrectheid. Politieke incorrectheid zou juist betekenen dat we eindelijk een grondig gesprek voeren over racisme en hoe dit zich als systeem staande houdt - onder andere - mensen die racisme ervaren wijs te maken dat ze zich niet zo moeten voelen, dat het bedoeld was als een smiley of dat het domweg hun eigen schuld is.
Aan iedereen met het gevoel van waarom-moet-ik-politiek-correct-doen-bij-donkere-Belgen: welkom in een periode van dekolonisatie van beelden, woorden, tradities en geesten. Het is geen aanval op jullie persoon, noch de tradities, het is een proces waarbij donkere Belgen hun menselijkheid terug eisen. Na 400 jaar in fysieke en mentale kettingen is er een groeiend besef dat woorden die nu normaal lijken een lading met zich meedragen. Ze roepen beelden op die niet fraai zijn. Deze beelden en tradities die doorheen de jaren genormaliseerd werden, worden niet meer geduld. Dit botst natuurlijk met de heersende taal en beeldspraken die er reeds aanwezig zijn.
Het is dus het wegnemen van wat eeuwen geleden werd geïnstalleerd in het voordeel van bepaalde mensen en in het nadeel van mensen met een iets donkere huidskleur. Dit mag je gerust zien als een soort evenwichtsoefening in ons taalgebruik en de beelden die wij nog normaal vinden of juist problematisch.
Publieke excuses?
Terug naar Miss België. In een interview met Gazet van Antwerpen net na haar overwinning liet ze nog blijken dat ze België internationaal goed wilde vertegenwoordigen. De vraag is natuurlijk of racistische uitingen via sociaal media goede reclame is voor België en Miss België. Want ongeacht hoe wij dit hier in België willen maskeren, in het buitenland wordt dit soort geval van racisme hard aangepakt.
Mocht ik de organisatie en Romanie advies kunnen geven, dan zal het dit zijn: oprechte excuses aanbieden voor wat men gedaan heeft. Errare humanum est, maar men moet een fout durven toegeven. Verdiep je in de gevoelens en redenen van mensen die dit terecht racistisch vinden en geniet vervolgens van jouw titel als mooiste meisje van het land.
