Ik heb me tijdens partijcongressen vaak verbaasd over het feit dat niet alle bevolkingsgroepen en -lagen aanwezig zijn. Nochtans wordt over hun toekomst en belangen beslist.
Vaak wordt er gediscussieerd over het nut van integratie en burgerparticipatie van "nieuwkomers" in onze samenleving. Denk bijvoorbeeld maar aan het stemrecht voor "vreemdelingen" of de debatten over de plaats van de islam in onze maatschappij. Zelden of nooit echter wordt er gepraat over het nut van participatie van deze groepen in de processen van de interne democratie binnen de politieke partijen. Hoe representatief kunnen deze partijen zijn als slechts een select groepje bepaalt hoe onze samenleving er moet uitzien?
In een democratie stemmen alle burgers op politieke partijen of hun lijsten. Die partijen bepalen tijdens hun ledencongressen wie op de lijst komt, op welke plaats en met welk programma. Die leden zijn overwegend blank en vaak mannen van boven de 50 jaar. Deze mannen zijn vooral bang. Bang van veranderingen in onze samenleving en onze maatschappij. Die lijst wordt dan aan de kiezers bij de verkiezingen voorgelegd. En zo gaat het door, verkiezing na verkiezing.
"Ja maar, ik doe mijn burgerplicht en ik stem om de 4 jaar voor een partij" hoor ik sommigen zeggen. Juist, ja. Maar democratie betekent veel meer dan eens om de paar jaar je stem uitbrengen, in de stille hoop dat de verkozenen en hun partijen hun beloftes nakomen. En als de partijen hun kiezers verraden door de beloftes absoluut niet na te komen, is het enige wat rest om nog eens 4 jaar geduld uit te oefenen, en om dan bij volgende verkiezingen op een andere partij te stemmen ... en zo gaat het voort; zo kabbelt het rustig verder.
Democratie is afgeleid van "demos cratos"; het volk regeert. In een democratie moet er naar mijn mening ook een mogelijkheid bestaan om volksvertegenwoordigers terug te fluiten als ze iets tegen de wil van de bevolking doen, een soort correctief referendum zeg maar. Maar spijtig genoeg bestaat dit niet. Wat wel bestaat is interne democratie binnen partijen en dit in de vorm van congressen.
In het kader van partijdemocratie kunnen de leden van de partij beslissen over hun partijprogramma en kunnen ze de verkiezingslijsten bepalen en goedkeuren. Zij kunnen ook hun volksvertegenwoordigers terugfluiten indien noodzakelijk. Bij de meeste democratische partijen werkt het zo.
De stem van het volk of de stem van een elite?
Als partijen belang hechten aan democratie dan moeten zij er eerst voor zorgen dat hun interne democratie goed draait. Een goed draaiende democratie is er één waar iedereen meetelt. Arm of rijk, oud of jong en ongeacht geslacht, geaardheid of afkomst. Een partijcongres zou een weerspiegeling moeten zijn van de samenleving en niet de bewonersvertegenwoordiging lijken van een rusthuis.
Ik heb me tijdens partijcongressen vaak verbaasd over het feit dat niet alle bevolkingsgroepen en -lagen aanwezig zijn. Nochtans wordt over hun toekomst en belangen beslist.
Bij deze mijn oproep aan iedereen - vooral vrouwen, jongeren en etnische minderheden - om zich politiek te engageren binnen de partijen.
Een partijkaart kost € 12 per jaar. Maar dan heb je het recht om mee te beslissen tijdens de congressen over bv. onderwijs dat je kinderen zullen krijgen, over armoede en uitsluitingsmechanismen in bepaalde wijken en steden, over de torenhoge werkloosheid bij bepaalde bevolkingsgroepen, over het onrechtvaardige glazen plafond voor de vrouwen, over het betonnen plafond voor allochtonen...
Kortom: partijen houden zich bezig met ons en ons dagdagelijkse leven als burgers van dit land.
Ook jij kan mee beslissen in welk Vlaanderen wij en onze kinderen willen opgroeien. Laat die keuze vooral niet alleen in handen van grijze, bange oude mannen.
Hicham El Mzairh
sp.a Districtsraadslid in Wilrijk