Activisme in de zin van jezelf uitspreken over wat goed is voor onze mensheid en wat de mens schaadt, is een basiselement van het menselijk functioneren. Ik adem, maar niemand noemt mij 'poetical breather'. Ik zie het dus niet als een titel.
Van New York naar Antwerpen. Amir Sulaiman, Amerikaans poëet, kunstenaar en activist, is voor een tweede keer in België. Op de zesendertigste editie van Nuff Said in Antwerpen promoot hij zijn album ‘The Meccan Openings’ en gaat door naar de allereerste Gentse editie van ‘Nuff Said.
Sulaiman bezoekt verschillende landen om zijn werk met het publiek te delen. Dat is natuurlijk niet altijd zo geweest. “Het begon allemaal klein door als 14-jarige naar open mics te gaan in mijn eigen buurt. Ik deed regelmatig mee en dan zat er in het publiek wel eens iemand van een stadje dat een half uur verderop lag. Organisatoren uit die steden nodigden me dan uit en na verloop van tijd werden die afstanden steeds groter”, zegt Sulaiman.
Internationale bekendheid
Het grote publiek leerde Sulaiman voor het eerst kennen tijdens zijn optreden voor HBO Def Poetry Jam. “Def Poetry Jam trekt zowel nationaal als internationaal publiek. Mijn optreden daar zorgde ervoor dat ik de wereld kan rondtrekken met mijn poëzie.”
Dat Def Poetry Jam de dichtkunst commercialiseert, ontkent Sulaiman niet. “Elke kunstvorm kent dat dilemma, van muziekgenres tot visuele kunst. In het begin is jouw kunst klein en puur, maar je houdt ervan en wil dat de hele wereld het ziet. Je wil dat het groeit, maar in de groei verlies je er controle over,” legt Sulaiman uit. “Door samen te werken met andere mensen gebeuren er dingen die je wel of net niet leuk vindt. Vergelijk het met je baby te zien opgroeien. In het begin kies je zelf wat het eet, waar het naartoe gaat, … maar je wil dat het sterk en zelfstandig wordt. Alleen zal jouw kind tijdens die volwassenwording wegen bewandelen die je niet graag hebt. Dat alles doet echter niets af aan jouw liefde ervoor.”
Poëtisch activist
De maatschappelijk relevante teksten die Sulaiman brengt, geven hem het label ‘poëtisch activist’. Toch ziet hij zichzelf niet zo. “Activisme in de zin van jezelf uitspreken over wat goed is voor onze mensheid en wat de mens schaadt, is een basiselement van het menselijk functioneren. Ik adem, maar niemand noemt mij ‘poetical breather’. Ik zie het dus niet als een titel. Ik doe en zeg gewoon wat ik denk dat er moet gedaan en gezegd worden. Het goede bemoedig ik, het slechte duw ik weg.”
Oprechtheid als maatstaf
Wie het werk van Sulaiman hoort, komt islamitische verwijzingen tegen. In verzen zoals She said, I prefer a broken neck, Truth is en Dunya, komt de religieuze kant van Sulaiman tot uiting. “Ik maak geen strikt onderscheid tussen mijn kunst en islam alsof mijn geloof mijn kunst beïnvloedt of omgekeerd. Mijn kunst is één van de manieren waarmee ik God aanbid, het maakt deel uit van mijn relatie met Hem.”
Kritiek van conservatievere moslims die Sulaiman wijzen op wat hij wel of niet zou mogen zeggen, legt hij naast zich neer. “Over het algemeen steunt de moslimgemeenschap mij in wat ik doe. Maar er zijn altijd mensen die zeggen dat bepaalde dingen die ik breng, niet oké zijn. Bij mij gaat het er enkel om dat ik oprecht ben. Onoprechtheid, dat is haram voor mij.”
Kraak het Cultuurhuis
Tijdens zijn eerste bezoek aan Antwerpen coachte Sulaiman een aantal jongeren tijdens het project Kraak het Cultuurhuis. Bij de vraag hoe hij het coachen ervoer, verschijnt er een grote lach op zijn gezicht. “Het was fantastisch. In het begin van mijn lessen zeg ik: ofwel worden jullie aangenaam verrast, ofwel verschrikkelijk teleurgesteld. Ik denk dat het goed meeviel aangezien iedereen bleef tot het einde.”
Wat hij daar precies mee bedoelt, maakt hij duidelijk wanneer hij spreekt over de inhoud van zijn lessen.” Ik hecht geen belang aan rijmvormen, stanza of metaforen, daar gaat het niet om. Centraal staat het ontdekken van identiteit: wie ben je? Ben je jouw ras? Ben jij jouw geslacht, jouw lichaam? Je moet dieper zoeken en beseffen dat je meer bent dan dit alles. Wat je bent, reikt verder dan wat jou definieert in materie. Over deze zaken reflecteren we en pas op het einde passen we dit toe op poëzie.”
Sulaiman benadrukt het belang om hierover te filosoferen en te spreken over het hart en de geest. “In jouw hart vestigt de kunst zich. Jouw hart is als het ware de voedingsbodem en de kunst die je beoefent de plant: een gezonde bodem bepaalt mee de goede staat van de plant. Alleen daaruit kan betekenisvolle poëzie ontstaan.”
Inschrijven voor Kraak het cultuurhuis kan nog tot 15 maart 2012 via [email protected] of www.facebook.com/kraakhetcultuurhuis.
© 2012 – StampMedia – Anissa Boujdaini
