"The next song is called ´Scandinavia´", zei Morrisey. Twintigduizend toeschouwers stopten met praten, drinken en eten.
Steven Patrick Morrisey heeft een grote mond, dat is geen geheim. En de pers heeft dat graag want zo raakt de krant gevuld. Zeker de cultuurbijlage, die zo moeilijk is om te vullen zonder te vallen in de zonde van de hoogdrempeligheid. Een controversiële figuur is mooi meegenomen en de laatste keer dat ik Morrisey gezien heb, tijdens de Lokersefeesten van 2011, was daar een mooi voorbeeld van. Hij werd afgeschilderd als een freak, omdat hij had gezegd dat de moordpartij van Breivik niks was in vergelijking met wat McDonald’s elke dag doet tegen dieren. En ja, als je zoiets in de krant leest, denk je direct dat Morrisey zot is geworden. Zelfs als je een fan bent en je het probeert te relativeren.
Maar als je de problematiek van dierenmishandeling kent; als je gezien hebt hoe de testikels van een wakker stier worden afgeknipt; als je weet dat een vos anaal wordt geëlektrocuteerd om zijn pels te beschermen, kan je anders beginnen denken. Schandaalschoppen is ook een manier om aandacht te krijgen voor een dramatische kwestie. En als gevolg concentreerde de weinige energie die we nog hadden na het drama van Utoya zich op de afkeuring van Morrisey.
Zeker toen hij op tournee door Europa reisde.
Toen Morrisey in Lokeren was, heeft de pers daar nieuws mee gemaakt. Het was nog komkommertijd dus toen de verkoop van vlees voor een dag werd verboden om vliegende hamburgers te vermijden, moest de eigenaar van een frituur geïnterviewd worden over de verwoestende gevolgen van het bezoekje van The Charming Man. Zelfs grootmoeders en jongeren hadden een mening over hem: je moet zot zijn om de Noorse jeugd te vergelijken met een kudde koeien, zeiden ze.
Maar als de show begint en Morrisey de microfoon neemt en roept: “Are you ready to take some risks?” en dan ken je DE WAARHEID: je moet drie paar cojones hebben om Morrisey te zijn.
Of hij nu muziek speelt van The Smiths, van zijn solo-carrière, of covers van Lou Reed, Morrisey verandert niet. Zijn theatraliteit en charisma blijven onaangetast. Zijn setlist was kort maar intens en de lichtshow was ook niet spectaculair. Enkel bij “Meat is murder” zagen we rauwe beelden van de afschuwelijke realiteit van de voedselindustrie.
Maar op een bepaald moment was deze ontmoeting geen concert meer maar iets onbeschrijfelijks: iets tussen een misviering, een politieke bijeenkomst en een literaire happening. "The next song is called ´Scandinavia´", zei Morrisey, en toen regeerde de stilte. Twintigduizend toeschouwers stopten met praten, drinken en eten. Twintigduizend mensen wiens moedertaal niet het Engels was, voelden de nood om de tekst te begrijpen van een nummer waar zelfs de fans nooit van hadden gehoord. Want dankzij de Noorse moordpartij en de aandacht van de pers voor zijn activistische banalisering, waren twintigduizend mensen nu klaar om Morrisey voor altijd te diskwalificeren en hem in de (beer)put van de schandelijke vergetelheid te gooien.
Percussie en toetsenbord creërden een militaristische en dramatische sfeer. Morrisey deed zijn mond open:
I was bored in a Fjord
and I curse the heart & soul of Scandinavia
Let the people burn
let their children cry
and die in blind asylums
Drie paar ballen moet je hebben om zoiets te zingen op zo’n moment. Met ongeloof wachtten we op wat volgde:
But then you came along
and you held out your hand
and I fell in love with you and Scandinavia
I kiss the soil
I'd eat the soil
and hug the soil
and I praise the God who made you
Stab me in your own time in Scandinavia
Unprotesting I'd die in Scandinavia
Hoe mooi kan literatuur zijn. Wat een privilege daar te mogen staan, te mogen getuigen hoe EEN TEKST de grootheid van een kolos bewijst:
Into a crime in Trondheim
I despise each syllable in Scandinavia
Let the people burn
let their children cry
and die in blind asylums
Trondheim mag volgens Google refereren naar een ecologische misdaad of naar een Nazi-bezetting, maar in onze mentale Google is Utoya het enige resultaat als we zoeken op ‘crime’ en ‘Scandinavia’. Of dat klopt, zullen we enkel weten wanneer Morrisey dat bepaalt. Maar welke de reden ook mocht zijn van initiële haat: de liefde die hij aan Scandinavië verklaarde na een sublieme ontmoeting volstond om alles te herstellen.
But then you came along
and you held out your hand
and I fell in love with you and Scandinavia
I kiss the soil
I hug the soil
I would eat the soil
and I praise the God who made you
Stab me in your own time in Scandinavia
Are we happy to die in Scandinavia?
´Scandinavia´ was op dat moment een nieuw nummer. Volgens Google werd het voor het eerst gespeeld op 13 juli 2011. Dat is, een week vóór de schietpartij.
Als je zoiets leest, krijgt een liedje, een persoon, licht mystieke dimensies...
+++
... de release van ´Des visages et des figures', de laatste studioplaat van Noir Desir, was gepland op 11 september 2001. De meest fanatieke volgelingen van de band zouden die Franse namiddag het prille Web2.0 volproppen met hun ongeloof en met speculaties toen zij de beelden zagen van de WTC torens terwijl de tekst van ´Le grand incendie´ hen de indruk gaf dat het leven een videoclip was.
Ça y est, le grand incendie
Y'a l'feu partout, emergency
Babylone, Paris s'écroulent
New-York City, Iroquois qui déboulent
Mainteant... Allez
London, Delhi, Dallas dans l'show
Hommage à l'art pompier
T'entends les sirènes, elles...
Sortent la grande échelle
Vas-y... Go!
Hommage à l'art tectonique
Un techno-picnic sur la terre eventrée
Mais la faille est creusée, atomisée
Claudia Schiffer dit qu'elle a même pas peur
Et tout le monde aupplaudit à la télé
Ressaisis-toi, ressaisis-toi
Faut courir maintenant, elle, elle est dans un bunker
Y'a plus de programme, y'a même plus d'heure
A vous l'antenne
C'est l'incendie, le grand incendie
C'est l'incendie, le grand incendie
C'est l'incendie, le grand incendie
C'est le raz-de-marée
Les rats peuvent plus se marrer
S'enfuir s'cacher
Dans une planque s'enterrer
La marge est infime
Au bord de l'abîme
Implosion, explosion, mort aux cons riment
Carpules, salauds
Bourgeois, blaireux
Chacun pour soi, ça détale dès qu'on a eu le déclic
Wanadoo
Do wap a doo
I wanna, I wanna, wanna go with you
Trop tard, petit, petit malin
Indemnités c'est peanuts t'auras rien
Cours ! Cours ! Cours ! Cours !
No limit à la fuite
Accélère
Accélère, c'est pas le moment
Tu crois toujours que tu peux t'arrêter
Te jeter dans un coin te coucher
Oublier la cadence
C'est l'incendie, le grand incendie
L'incendie, le grand incendie...
