Subculturen

Cultuur is gerelateerd aan de herkomst van de betrokkene en diens historische leefomgeving, een subcultuur slaat enkel op diens eigen levenswijze en huidige leefomgeving. Eigenschappen van subculturen worden ten onrechte veralgemeniseerd alsof zij cultureel gebonden zijn.
Subculturen

Men kan geen mensen ter verantwoording roepen voor een waardenorm van een subcultuur waar zijzelf geen deel van uitmaken, maar omdat zij cultureel gemeenschappelijke eigenschappen hebben met een dominante groep binnen een subcultuur

 

Binnen het huidige maatschappelijke debat worden subculturen verward met culturen, wat geheel ten onrechte is en op geen enkele grond van waarheid berust. Het feit dat die misvatting gebeurt en zelfs doelmatig gestuurd wordt door mensen die naar polarisatie streven waardoor vele burgers zich daarop baseren in hun interpretatie, legitimeert ze op geen enkele wijze. Ik denk dat het belangrijk is om het bestaan van subculturen te verduidelijken en er de nadruk op te leggen. Men kan geen mensen ter verantwoording roepen voor een waardenorm van een subcultuur waar zijzelf geen deel van uitmaken, enkel omdat zij cultureel gemeenschappelijke eigenschappen hebben met een dominante groep binnen een subcultuur.

Onder de term subcultuur wordt hier verstaan: maatschappelijke groepen van individuen die uit eigen keuze zich tot die groep met typische kenmerken gaan rekenen of zich gaan spiegelen aan de ‘waarden-en-normen’ bepalingen die binnen die groep leven.

Subculturen staan op zich volledig los van bestaande culturen, zij hebben ook geen raciale, religieuze of gelijkaardige banden. Het is wel zo dat een mogelijkheid bestaat dat door marginalisering de groep zich hetzij kan afzetten tegen etnische groepen, hetzij zich onder een dergelijke noemer kan profileren. Doch, die profilering is in dergelijk geval een eigenschap van die subcultuur en niet van de cultuur die zij als voorbeeld van profilering gebruikt. Cultuur is gerelateerd aan de herkomst van de betrokkene en diens historische leefomgeving, een subcultuur slaat enkel op diens eigen levenswijze en huidige leefomgeving.

Eigenschappen van subculturen - waarden en normen die daarbinnen courant voorkomen - worden ten onrechte veralgemeniseerd alsof zij cultureel gebonden zijn. Naarmate een subcultuur binnen een culturele gemeenschap in grotere mate aanwezig is, is de kans natuurlijk groter dat iemand, voornamelijk jongeren, uit die gemeenschap zich daartoe gaat oriënteren, doch dit is zeker niet logischerwijs. Het is afhankelijk van het individu zelf, diens persoonlijke levenservaring, kennissenkring, soms intelligentie etc. etc. .

Een voorbeeld. Waarden en normen van jongeren binnen een subcultuur, bijvoorbeeld van een belangrijke groep jongeren met een Marokkaanse culturele achtergrond, dewelke onrechtmatiger wijze in de media geïnterpreteerd worden als typische “Marokkaanse” of “islamitische” waarden, worden maar al te vaak ook voorgesteld als voorbeelden van gebrek aan integratie. Als men echter naar die subcultuur gaat kijken dan merkt men op dat zij niet hoofdzakelijk geïnspireerd is op de traditioneel Marokkaanse cultuur en nog veel minder op de islam. Het zijn dikwijls waarden die nota bene hun oorsprong veelal vinden in de westerse consumptiemaatschappij. Ze voorstellen als een gebrek aan integratie is dus pijnlijk ironisch. Daarenboven betreft het een subcultuur die op andere continenten met andere minderheden met een geheel andere culturele achtergrond ook voorkomt. Nu dit is zeker geen veroordeling van bovenvernoemde of andere subculturen. Ofschoon sommigen zeer sterke gronden hebben voor ernstige kritiek kunnen anderen weldegelijk waardevol zijn. Ze kunnen een belangrijke creatieve bijdrage leveren en soms ook een emanciperende waarde hebben. Echter kan een subcultuur in sommige gevallen wel zelfdestructief werken voor een individu. Zeker als die zich in een maatschappelijk zwakkere positie bevindt en gevoeliger is voor beïnvloeding met een vergrote kans op marginalisering, isolement of zelfs criminalisering.

Men moet wel voorzichtig zijn met de omschrijving van ‘vrije keuze’ wanneer het gaat over subculturen, de keuze mag dan wel bij het individu zelf liggen, de invloeden die hem of haar bespelen, sociale druk, frustratie, discriminatie, zijn voor velen bepalender dan een daadwerkelijk bewuste keuze.

De aangehaalde problematieken in het artikel ‘angst ontkennen werkt nefast’ van Hicham El Mzairh dienen zeker verder onderzocht te worden. Niet als doel mensen te veroordelen maar om verschillende mensen, allochtonen én autochtonen, uit een vicieuze cirkel en denkpiste te halen en hen op een meer emancipatorisch pad te krijgen teneinde een constructievere dialoog op te starten en samenlevingsproblemen op te lossen met eerbied voor het individu en haar verscheidenheid. Echter mag hier nooit vertrokken worden vanuit een culturele opdeling, wat men wel kan doen, is de rol bestuderen die subculturen daarin hebben. Uiteraard steeds op een genuanceerde wijze en met begrip voor de leefomstandigheden van de betrokkene.