Met lood in mijn schoenen stapte ik vandaag de Begijnhofkerk binnen. Meteen bij binnenkomst werd ik welkom geheten en te woord gestaan door de vrijwilligers-actievoerders daar. Ze legden uit wat hun eisen zijn: gehoord worden, én heldere criteria voor regularisatie.
Het gaat om mensen die hier leven, wier kinderen hier naar school gaan, die vriendschappen en andere sociale relaties hebben opgebouwd en hier werken
Ze benadrukten dat ze niet zitten te wachten om dingen in hun schoot geworpen te krijgen, op financieel of sociaal vlak. Ze gaven juist aan dat ze willen werken zonder in extreme mate uitgebuit te worden. En dat het hier om extreme uitbuiting gaat, is aangetoond: niet alleen door getuigenissen van mensen in de Begijnhofkerk en andere mensen zonder papieren maar ook door de harde cijfers: de lonen die ze krijgen voor hun werk ten dienste van onze economie zijn erbarmelijk. Het gaat hier om mensen die hier leven, wier kinderen hier naar school gaan, die vriendschappen en andere sociale relaties hebben opgebouwd en hier werken. Zij zijn de arbeidskrachten die de maatschappij draaiende houden, vaak onzichtbaar en uitgebuit. Zij willen zichtbaar worden, geregistreerd werken, personenbelasting mogen afdragen. Ze willen menswaardig behandeld worden en een kans op een vol leven en een toekomst.
In het vrouwenvertrek werd ik met een glimlach begroet door enkele dames en uitgenodigd om te gaan zitten. Twee uur lang zat ik aan de voeten van Karima, Fouzia, Chrifa en Fatima. Toen ik mij verontschuldigde dat ik niet meer kon betekenen voor hen, zeiden ze in koor dat het enorm veel betekent dat ik 'helemaal vanuit Antwerpen' naar hen ben gekomen. De dagen zijn lang en vriendelijke gezichten zien en wat kunnen babbelen helpt. Op die manier voelen zij zich gesteund en passeert de tijd wat sneller, zeggen ze.
Als ik vraag wat ze nodig hebben, dan grappen ze dat ze wel wat couscous lusten. We lachen. Tranen. De tranen vloeien omdat Fatima en Chrifa vertellen over al hun lichamelijke klachten na jarenlange uitbuiting. "Ik ben hier afgemat en ik zal hier sterven. In Marokko is er niks voor mij, België is het enige land dat ik ken", zegt Fatima. De rest beaamt dit.
"In Marokko is er niks voor mij, België is het enige land dat ik ken"
Vele actievoerders hebben al tien jaar of langer het land van herkomst niet bezocht. Geen papieren hebben betekent dat je niet op vakantie kan gaan. Maar ook dat wanneer je ouders op hun sterfbed liggen, je hen niet kan bezoeken en dat, wanneer ze komen te overlijden, je hun begrafenis niet kan bijwonen.
Ik kijk rond en zie uitgemergelde lichamen, ingezakte gezichten, pijn. De vrouwen bij wie ik zit, merken dat ik het moeilijk krijg. Eentje stopt mij een zakdoek toe. Ik voel mij schuldig dat ik niet sterker kan zijn, voor hen. Ik sta versteld van de kracht die zij uitstralen. De vrouwen vertellen me dat ze geduldig proberen zijn, maar dat dit niet altijd lukt. Wanneer ik er ben is het rustig. Ze wijzen naar een lege matras niet ver van ons. "Bij die vrouw zijn gisteren de stoppen doorgeslagen. Ze hebben haar weggebracht."
Ze zijn radeloos en tegelijk denken ze niet aan opgeven. "We hebben elke andere procedure gevolgd. Er restte ons enkel nog deze hongerstaking."
Na twee uur, keer ik terug naar de open hal. Daar staat Steven, mijn echtgenoot, te praten met Kamal. Kamal vertelt dat hij zijn woning heeft opgezegd. De enige uitweg die hij nog ziet is de dood. We weten niet wat zeggen. Hij vraagt om een foto van hem en Steven te maken. Als souvenir. Ik hoop luidop dat we elkaar opnieuw treffen, in betere omstandigheden, Kamal met verblijfsdocumenten op zak.
Regularisering zou volgens staatssecretaris voor Asiel, Sammy Mahdi, een nieuw migratiekanaal openen. Maar, zoals Sara Cosemans in haar onderzoek naar migratie ook al vermeldt is regularisatie geen ‘kanaal’. “Het gaat om mensen die hier al zijn. Ooit zijn ze hier toegekomen, vaak op legale wijze, als arbeidsmigrant, student, of kandidaat-vluchteling om dan hun statuut te verliezen”, gaf Cosemans aan in een artikel in De Standaard.
Ik loop de kerk uit met nog meer lood dan bij binnenkomst. Moedeloos. Want ook nu kan ik niks anders verzinnen dan een Facebook-post schrijven. In de hoop dat genoeg mensen kiezen voor menselijkheid. In de hoop dat er de volgende dagen een ongeziene solidariteitsbeweging op gang komt die Sammy Mahdi een geweten schopt.
Laat je stem horen en teken onderstaande petities:
1) Petitie voor een burgerwetsvoorstel van advocaat Rachida Lamrabet (Inloggen via eID of itsme vereist.)
Over de auteur:
Sarah El Massaoudi is activist bij onder meer Baas Over Eigen Hoofd (BOEH!), opbouwwerker bij Samenlevingsopbouw en voorzitter van de Raad van Bestuur van Kif Kif vzw.
