Wij zeggen; de enige mogelijke geschiedenis is onze geschiedenis. Wij kunnen zelfs niet bedenken dat dezelfde elementen tot een andere uitkomst geleid hebben.
Theoloog Jonas Slaats spreekt over islamofobie als grootste sociale probleem van de huidige maatschappij. In het dossier "Hebben moslims humor?" weerlegt hij tien veelgehoorde vooroordelen over moslims. Vandaag: "De islam is primitief en barbaars."
Jonas: “Wat bedoelen ze met primitief en barbaars? Gewelddadiger? Dat blijkt niet het geval te zijn. Zoals ik al zei, heeft onderzoek uitgewezen dat de islam geschiedkundig veel minder doden op zijn geweten heeft dan het christendom. Maar meestal bedoelen ze met die woorden dat de islam geen verlichting meegemaakt heeft. En ook dat klopt niet.”
“De islam heeft verschillende periodes van verlichting gekend. Tussen de achtste en tiende eeuw was er een strekking die hyper rationalistisch was en de rede voorop stelde. In die mate zelfs dat de koran oké was, maar eigenlijk onnodig. God had immers de reden gegeven en die reden kon de mens leiden. Op hetzelfde moment beweerde een andere groep dat de mens te beperkt was om alles te zien en dat alleen God het overzicht kon hebben. Die laatste groep heeft de bovenhand gehaald en dat vind ik als theoloog niet eens zo onlogisch. Maar de reden is dus wel degelijk overwogen, het is alleen de andere kant uitgegaan en dat kunnen wij niet begrijpen. Wij zeggen; de enige mogelijke geschiedenis is onze geschiedenis. Wij kunnen zelfs niet bedenken dat dezelfde elementen tot een andere uitkomst geleid hebben.”
“Wat wij ook niet willen zien, is dat onze tweede fase van verlichting een hardhandige fase van kolonisatie was. Wat wij verlichting noemen, is voor moslims een fase van onderdrukking geweest. Het is dus maar hoe je het bekijkt.”
Om te begrijpen dat we zo blind blijven voor dat alles en om te in te zien waarom de beeldvorming van de ‘andere’ (in dit geval ‘de moslim’) als primitief en barbaars zichzelf constant blijft herhalen, misschien handig van het concept ‘orientalism’ terug op te rakelen.
En voor wie wat tijd heeft, Said zelf in een uitgebreid interview over Orientalism: Edward Said on Orientalism.
Deze stellingen verschenen oorspronkelijk in P-Magazine in een artikel van Greg van Roosbroeck.
