Napoleon zei ooit over China ‘China is een slapende reus, de dag dat China wakker wordt zal de hele wereld beven’. Anderhalve eeuw later zou Deng Xiaoping de Chinese markt gedeeltelijk liberaliseren en openstellen voor internationale handel. Wat dan weer leidde tot de indrukwekkende economische groei die China de afgelopen vier decennia liet optekenen. Napoleon had gelijk, nu China wakker is geworden davert de hele wereld op haar grondvesten. De economische verschuiving van het Westen naar het Oosten zal nog decennia lang nazinderen.
Hetzelfde kan je stellen over etnisch culturele minderheden in Vlaanderen, België en Europa. De dag dat ze zich bewust worden van hun deplorabele situatie en op straat komen om gelijke rechten te eisen zal ook Europa daveren op haar grondvesten. Wie de moeite neemt om de rapporten van verschillende gezaghebbende instanties inzake racisme, discriminatie en achterstelling van minderheden in België in te zien, kan niet anders dan vaststellen dat we de verkeerde kant opgaan.
De AEL generatie
Begin jaren 2000 was er een opflakkering van het politiek en maatschappelijk bewustzijn van etnisch culturele minderheden in ons land. Mede dankzij de opkomst van de AEL, Kif Kif en jonge leeuwen zoals Nadia Fadil, Tarik Fraihi en Rachida Lamrabet die zich in het maatschappelijke debat mengden. De standpunten die toen werden ingenomen waren voor die tijd op z’n minste revolutionair te noemen. Minderheden eisten een volwaardige plaats in de samenleving en maakten brandhout van de opvattingen die er toen leefden over Belgen met een migratieachtergrond.
Het groeiende politieke bewustzijn van deze minderheidsgroepen betekende zo’n grote bedreiging voor het establishment, dat zij haar volle gewicht in de schaal wierp om hier een halt aan toe te roepen. Verschillende actoren binnen de Vlaamse politiek en media voerden een zeer verbeten strijd tegen de AEL. Een bitsige campagne die uiteindelijk culmineerde in een absoluut laagtepunt toen de toenmalige premier Guy Verhofstadt in het parlement opriep tot de arrestatie van de voorzitter van de AEL. Een flagrante schending van de scheiding der machten. Het zou nog tot 2008 duren voordat Dyab Abou Jahjah en Ahmed Azzuz werden vrijgesproken van de rellen in Borgerhout. Maar de lont was al uit de kruidvat. De AEL bleek niet opgewassen tegen de verenigde krachten van het Belgische establishment.
Tien jaar later kunnen we enkel constateren dat er weinig of niets is veranderd in ons land. De situatie van minderheden is zo uitzichtloos dat verschillende prominenten die zich destijds fel hebben afgezet tegen de eisen van de AEL de kar nu gedraaid hebben. De ferventste tegenstanders van Abou Jahjah rolden bij zijn terugkomst de rode loper voor hem uit. Zoals wel vaker in de geschiedenis komt het rijpen van de geesten veel te laat. Wie in gesprek gaat met journalisten, politici en mensen uit het middenveld merkt een kentering in het denken over minderheden. Langzaamaan groeit het besef dat de huidige situatie niet langer houdbaar is en erkennen steeds meer actoren dat discriminatie een wijdverspreid fenomeen is in ons land. Helaas vertaalt deze bewustwording zich nog niet in een concreet beleid die de achterstelling van Belgen met met migratieachtergrond bestrijdt.
Het is net daarom dat minderheden een versnelling hoger moeten schakelen. We moeten ons terug mengen in het maatschappelijk debat. En daar waar ons geen platform wordt geboden moeten we onszelf opdringen. We moeten zelf mee vorm geven aan het kader waarin over minderheden wordt berichtgegeven en tegelijkertijd moeten we een volwaardige positie opeisen in de samenleving. Dat we na 50 jaar Turkse en Marokkaanse migratie nog steeds spreken over en denken in termen als ‘allochtoon’ en ‘autochtoon’ is beschamend.
Tweederangsburgers
Belgen met een migratieachtergrond zijn nog steeds tweederangsburgers in België. Wie denkt dat ik overdrijf moet er maar de verschillende rapporten en onderzoeken bijhalen van o.m. ENAR, ECRI, de Europese Raad, de Europese Commissie, de Verenigde Naties, Amnesty Internatinal, de OESO en het IMF dit deze problematiek aankaarten. Allen maken gewag van een structurele achterstelling van etnisch culturele minderheden in ons land. In haast alle onderzoeken is België steevast de slechtste leering van de klas in Europa. Op het gebied van discriminatie van minderheden op de arbeids- en huisvestingsmarkt, achterstelling in het onderwijs en kansarmoede moeten we enkel Griekenland voor ons dulden.
In Vlaanderen ligt de kinderarmoede bij gezinnen met een migratieachtergrond 5 keer zo hoog als bij een gemiddeld Vlaams gezin. De werkeloosheid onder hoogopgeleide jongeren met een migratieachtergrond ligt 1 jaar na het behalen van een diploma 7 keer zo hoog als bij jongeren zonder migratieachtergrond. 66% van de leerlingen met een migratieachtergrond lopen één of meerdere jaren achterstand op in het secundair onderwijs. In een peiling van de VRT gaf 76% van de Belgen met Turkse of Marokkaanse roots aan zich regelmatig gediscrimineerd te voelen. Uit de recente Migratie- en Integratiemonitor van de Vlaamse overheid bleek dat 1 op 2 Vlamingen wantrouwig staat tegenover minderheden. En dan hebben we het nog niet gehad over de discriminatie op de arbeids- en huisvestingsmarkt.
Slavenmentaliteit
Wanneer gaan minderheden zich ontdoen van de slavenmentaliteit? Wanneer gaan wij terug in actie schieten? Wanneer gaan wij onze volksvertegenwoordigers en de politieke partijen ter verantwoording roepen? Wanneer gaan we de druk opvoeren op de vakbonden en werkgeversorganisaties? Is het niet hoog tijd dat we terug de straat opkomen? Dat we de strijd blijven voeren tot we eindelijk een volwaardige plaats in de samenleving verkrijgen? Hoeveel rascistische campagnes en uitspraken van het Vlaams Belang en consorten gaan wij nog lijdzaam ondergaan zonder te reageren? Hoe lang gaan wij nog als boksbal fungeren voor mediageile populisten die zich maar al te graag profileren op de kap van de zwakkeren in de samenleving?
Ik dicht de slavenmentaliteit toe aan alle etnisch culturele minderheden in België die zich bewust zijn van de huidige situatie maar hun hoofd in het zand steken Aan zij die een plaats in de middenklasse hebben verworven en hun nek niet meer durven uit te steken in de strijd tegen racisme en discriminatie. Aan zij die weigeren de problemen te erkennen, of enkel met de vingers kunnen wijzen en zelf geen verantwoordelijkheid willen opnemen. Ik dicht de slavenmentaliteit toe aan eenieder die zich ergert aan mensen die deze wantoestanden aanklagen en aan eenieder die zich schikt in een onderdanige positie in de samenleving.
If it were to rain freedom tomorrow slaves would carry umbrellas.
