Wat blijft er nog over van de Franse rechtsstaat?

De Raad van State in Frankrijk bevestigde afgelopen vrijdag het besluit van het Franse ministerie van Binnenlandse Zaken om het CCIF, (het Collectif Contre l'Islamophobie en France), een mensenrechtenorganisatie die elk jaar juridische steun verleende aan duizenden mensen die vanwege hun moslimgeloof in Frankrijk geviseerd werden, administratief te ontbinden.)  Dit besluit, en de onderbouwing ervan, zijn een belangrijk keerpunt in de institutionalisering van een harde repressieve politiek in Frankrijk.

Wij uiten onze diepe bezorgdheid over een besluit van de hoogste administratieve rechtbank in Frankrijk dat de weg vrijmaakt om van de vrije meningsuiting een misdrijf te maken. De motivering van de uitspraak van de Raad van State tegen de CCIF is een rechtstreekse aanval op wat de kern vormt van ons werk als mensenrechtenorganisaties en als onderzoekers, namelijk het aankaarten van misstanden bij regeringen en instellingen.   

De Raad van State heeft, na een hoorzitting die niet meer dan 10 minuten duurde, vastgesteld dat de enige en belangrijkste klacht die tegen de CCIF kan worden aangevoerd, haar definitie van institutionele islamofobie is. Alle andere door het ministerie van Binnenlandse Zaken aangevoerde klachten, met name die van “het goedkeuren van terrorisme", werden van tafel geveegd. Om het ronduit te zeggen: de CCIF werd rechtstreeks bekritiseerd omdat zij de islamofobie bij de overheidsinstellingen en de overheid aan de kaak stelde. Voor de Raad van State volstaat dit om ons schuldig te verklaren aan aanzetten tot haat, wat belangrijker wordt geacht dan de bescherming van de vrijheid van meningsuiting. Het CCIF is, voor wat het waard is, in de 17 jaar dat zij actief is nog nooit vervolgd of veroordeeld. 

Het besluit van de Raad van State is verbijsterend in een tijd waarin velen van ons onderzoek doen naar en wetenschappelijk bewijs leveren van systemisch racisme, een sociologisch concept dat nu algemeen aanvaard en besproken wordt na de moord op George Floyd.

Na een media- en politieke hype tegen de CCIF op grond van de ergste beschuldigingen (namelijk haar medeplichtigheid aan de gruwelijke moord op leraar Samuel Paty), wordt achter de coulissen van een rechtszaal de ontbinding van de CCIF bevestigd, op geheel andere gronden

In een sterke democratische staat worden mensenrechtenorganisaties gezien als belanghebbenden bij het politieke debat en de besluitvorming. Frankrijk heeft er niet alleen voor gekozen de talrijke meningen te negeren die wijzen op zijn vijandig en discriminerend beleid ten aanzien van zijn moslimbevolking, maar heeft er ook voor gekozen om kritiek op dit beleid op volstrekt willekeurige wijze strafbaar te stellen. 

De vorm, de inhoud en de draagwijdte van dit besluit zouden een reden tot ongerustheid moeten zijn voor ieder lid van de burgermaatschappij dat zich inzet voor de rechtsstaat. 

Ook de volgorde waarin de opheffing van het CCIF heeft plaatsgevonden, is verontrustend. Na een media- en politieke hype tegen de CCIF op grond van de ergste beschuldigingen (namelijk haar medeplichtigheid aan de gruwelijke moord op leraar Samuel Paty), wordt achter de coulissen van een rechtszaal de ontbinding van de CCIF bevestigd, op geheel andere gronden, na elke betrokkenheid van de CCIF bij de moord op deze leraar te hebben verworpen. 

Als de Raad van State een dergelijk besluit heeft kunnen bekrachtigen, is het aan ons allen, collectief, om dit aan de kaak te stellen als een uitstekend voorbeeld van precies die institutionele islamofobie die de CCIF al langer aankaart

Dit besluit symboliseert een ommekeer in het beleid van de Franse regering, die beweert een voorvechter van de vrijheid van meningsuiting en de rechtsstaat te zijn. Wij zijn uiterst bezorgd over de repercussies die dergelijke misstanden op Europees niveau kunnen hebben.

Wij doen een beroep op de Europese autoriteiten om blijk te geven van helderheid en politieke moed en van een consequente behandeling tussen maatschappelijke groeperingen bij het aan de kaak stellen van de talrijke schendingen door Frankrijk van zijn moslimburgers. 

Als de Raad van State, de hoogste administratieve rechtbank in Frankrijk, een dergelijk besluit heeft kunnen bekrachtigen, dan is het aan ons allen, collectief, om dit aan de kaak te stellen als een uitstekend voorbeeld van precies die institutionele islamofobie die de CCIF al langer aankaart. 
 



Over de auteur:

Het Collectif Contre l'Islamophobie en France (CCIF) is een mensenrechtenorganisatie die elk jaar juridische steun verleent aan duizenden mensen die vanwege hun moslimgeloof in Frankrijk geviseerd worden.