De Afro-Amerikaanse burgerrrechtenactivisit Malcolm X zei eens: “Nobody can give you freedom. Nobody can give you equality or justice or anything. If you're a man, you take it.”
Burgerrechten. En bijzonder heftige emoties. Erwin Mortier noemt het plaatsvervangende schaamte (DS 28/02/2013). Ikzelf ben redelijk in de war. Omver gesmakt door emoties. Welke naam moet ik het beest geven? Woede? Angst? Verdriet? Sympathie? Mededogen? Teleurstelling?
Ik denk even aan Jan Jacob, de vader van Jonathan Jacob. Beheerst. Emotioneel. Tranen. Eerlijk. Vergevensgezind. Niet uit op wraak. Geen schadevergoeding. Een simpele sorry, meer niet. Goh, ik geraak nog meer in de war. Hoofdpijn. Nog meer hoofdpijn … ben toe aan een Dafalgan.
Gerechtigheid halen via de formele weg. Dat dacht hij in 2010. Maar neen. Ploeterend door het moeras, justitie genaamd, zonk hij dieper en dieper in dat verraderlijke moeras weg. Waar blijven de dwergen die om de haverklap grote woorden als rechtsstaat en democratie in de mond nemen?
Als een systeem faalt om je te geven waar je recht op hebt, dan “you take it”.
Niettegenstaande, nog altijd ploeterend in dat moeras, gedroeg Jan Jacob zich als een hoge vertegenwoordiger van de menselijke waarden. Geen enkele negatieve emotie vertoonde hij, geen rancune, geen vergelding en zeker geen wraak. Verbazingwekkend. Gracieus. Authentiek. Met een krop in de keel keek ik met volle bewondering naar zijn televisieoptredens. Naar zijn paarden die hem aan Jonathan doen denken. De liefde van een vader voor zijn zoon, de liefde die woede en haat verdringt.
Dank u meneer Jacob voor de mooie les. Dank u, dank u, dank u. Weet u, soms word ik als elke burger ook overvallen door negatieve gevoelens. Maar nu u mijn ogen hebt opengetrokken, weet ik dat liefde veel meer licht geeft in de duisternis dan een mens vermoedt. Niet lang geleden zei mijn stoïcijnse vriend, Epictetus, het nog tegen mij: “Het zijn niet de dingen zelf die de mensen in verwarring brengen, maar hun opvattingen over die dingen.” Eindelijk, mijn verwarring is weg.
