Het is belangrijk dat zowel kinderen als ouders zich kunnen herkennen in de context van een verhaal. Men moet dus meerdere aspecten van de superdiverse samenleving aanreiken.
Afgelopen maandag (9/3) vond het SESAM festival plaats in Borgerhout. Een festival dat het belang van superdiversiteit in kinder- en jeugdliteratuur op de kaart wil zetten.
Vlaams minister van cultuur, media, jeugd en Brussel Sven Gatz (Open VLD) opende het festival met een debat waaraan Nabilla Ait Daoud (NVA), Yasmine Kerbache (Sp.a) en Imade Anouri (GROEN) ook deelnamen. Er werd hen gevraagd hun favoriete kinderboek te bespreken.
Verschillende boeken kwamen aan bod, Pipi langkous, Tiny, Musti, … Alle vier lieten ze weten dat het in hun kinderjaren belangrijk was geweest om zichzelf te kunnen herkennen in het personage. Zo is Pipi Langkous een speels en vrijgevochten meisje waar veel kinderen zich in herkennen onafhankelijk van haar huidskleur of cultuur, volgens Yasmine Kerbache.
Daarna werd er aan de politici gevraagd of zij superdiversiteit in kinderboeken een belangrijk gegeven vinden. Alle vier gaven ze aan dat dit een zeer belangrijk aspect is. Het geeft de realiteit van onze maatschappij weer waardoor kinderen onbewust heel wat kunnen bijleren. Kinderen met andere roots die zich kunnen ook eens kunnen identificeren met hoofdpersonages van diezelfde roots leren op die manier dat ook zij een plaats hebben in deze maatschappij en daarin geaccepteerd worden. Die diversiteit aan personages en culturen zou een normaliteit moeten worden. Er werd aangegeven dat kinderen een enorme fantasie hebben. Ze vinden het daarom dus vaak erg leuk om verbeeldende verhalen te lezen. De verschillende culturen, gezinssamenstellingen, … moeten dus niet altijd letterlijk weergegeven worden, voegde Imade Anouri toe.
Ook Nabilla Ait Daoud vindt de superdiversiteit in kinderboeken heel belangrijk maar zij wil niet dat er in hokjes geplaatst wordt en voor elke cultuur apart een kinderboek wordt uitgegeven. Het is belangrijk boeken te ontwikkelen waar alle kinderen zich kunnen in herkennen. Men moet vooral inspelen op gemeenschappelijke factoren.
Hierop volgde de vraag hoe we dat aanbod van kinderboeken dan toegankelijk kunnen maken voor alle kinderen. Het is belangrijk dat zowel kinderen als ouders zich kunnen herkennen in de context van een verhaal. Men moet dus meerdere aspecten van de superdiverse samenleving aanreiken. Zo is het buiten huidskleur en cultuur ook belangrijk om in te spelen op sociaal economische status, nieuw samengestelde gezinnen, … volgens de panelleden.
Kinderen lezen te weinig en er moet op verschillende gebieden worden ingezet om dit meer te stimuleren. Men is het er over eens dat dit voornamelijk via onderwijs meer moet aangeboden worden. Ook thuis en bijvoorbeeld via jeugdverenigingen kan er ingezet worden om meer boeken aan te bieden.
Er zijn volgens de sprekers te weinig allochtone auteurs. Hier kan ook nog een inhaalmanoeuvre plaatsvinden, om personen van verschillende origine meer te stimuleren om verhalen te schrijven. Nochtans gaat het wel al in de goede richting, aldus Imade Anouri. In vergelijking met Engeland en Nederland hinken we binnen deze thematiek toch nog achter. Het is belangrijk dat we hierop blijven inzetten zodat superdiverse literatuur zijn weg kan vinden.
Nadat de verschillende onderwerpen besproken waren kreeg het publiek de kans om vragen te stellen. Een vraag die een hele discussie opleverde ging over de nood aan meertalig aanbod.
De meningen waren hier sterk verdeeld. Allemaal vonden de sprekers het een interessant gegeven dat zeker meer aandacht verdient. Meertalige kinderboeken kunnen zowel autochtone als allochtone kinderen op een andere manier emotioneel triggeren dan Nederlandse boeken, weerklonk het. Ook is reeds wetenschappelijk bewezen in vele studies dat meertaligheid de taalgevoeligheid bevordert in zowel moedertaal als tweede taal. Desondanks was Nabilla Ait Daoud eerder van mening dat er aan het begin voornamelijk moet ingezet worden op het aanleren van de Nederlandse taal bij alle jonge kinderen om dan nadien meertaligheid te stimuleren.
>>>
Binnen het kader van het Sesam project van Verbal Vision (Studio Sesam) werd een traject met schrijfers, illustratoren en grafische vormgevers afgelegd waarbij 10 kinderboekjes werden uitgebracht. Meer info hierover vindt u hier.
lees hier een interview met een de schrijfster van het boek 'Safia en de droombellen', Asma Ould Aissa:
