Bart De Wever meent het: GAS-boetes kunnen helpen in de strijd tegen de radicalisering en de dialoog opstarten met jongeren die willen vertrekken naar Syrië. De oplossing weerspiegelt de kwaal: het selectief opheffen van de rechtstaat.
Wat hebben Gasboetes te maken met Vlaamse jongeren die in Syrië strijden tegen het dictatoriale regime van Assad? Geef toe, u hebt gefronst en misschien zelfs gelachen toen u deze titel las. Dat was initieel ook mijn reactie toen ik de burgemeester van Antwerpen hoorde na zijn uitstekend gemediatiseerd topoverleg.
Maar al snel drong het door. De Wever meende het. ‘Gasboetes konden helpen in de strijd tegen radicalisering en de dialoog opstarten met jongeren die willen vertrekken naar Syrië,’ aldus de kracht van verandering.
Na het stevig gehyped topoverleg, kwamen de drie burgemeesters uit de doeken doen welke strategieën ze overwegen om de jongeren te beletten om naar Syrië te trekken. De voorstellen waren op zijn minst gezegd opmerkelijk. De drie burgemeesters toonden niet alleen op magistrale wijze hun onkunde om met deze realiteit om te gaan, meer nog, hun voorstellen zijn vanuit democratisch perspectief vaak op het randje en eerder oorzaak dan oplossing van het probleem.
Bonte had zijn magisch konijn al voor de vergadering uit zijn hoed getoverd. De identiteitskaart afnemen van jongeren die op het punt staan om te vertrekken; dat zou de methode zijn om ze te stoppen. Dat men door deze maatregel van tweederangsburgers op slag niet-burgers maakt telt blijkbaar niet mee. Een identiteitskaart is onze officiële identiteit, we moeten ze altijd op zak hebben. We mogen niet alleen geen vliegtuig nemen als we geen identiteitskaart hebben, we mogen ons ook niet op de openbare weg begeven zonder die kaart. Dat men deze jongeren hiermee nogmaals het signaal geeft dat ze hier niet echt horen, lijkt bijzaak. Hoe deze maatregel op lange termijn kan bijdragen aan de nood dat jongeren hier hun toekomst zien, dat ze zich hier als volwaardige burgers aanvaard weten, is een raadsel. De oplossing weerspiegelt de kwaal: ongelijkheid.
De burgemeester van Mechelen, Somers haalde dan weer een klassieker boven uit de rechtse trukendoos. Het jeugdwerk en opbouwwerk moeten getraind worden om radicalisme sneller te detecteren. Opmerkelijk, deze diensten worden niet ingezet in een lange termijn oplossing. Ze moeten radicalisering niet tegengaan door jongeren perspectief te geven, ze te betrekken bij de samenleving. Detecteren en doorspelen: dat is hun taak. Dat hiermee één van de fundamenten van de werking van diensten als samenlevingsopbouw ondergraven wordt, namelijk het beroepsgeheim, neemt men er blijkbaar bij.
En voegde De Wever er nog aan toe, ook dat is de rol van het onderwijs: detecteren en namen doorgeven. Onderwijs en jeugdwerk worden zo herleid tot detectiemachines in plaats van hun echte rol uit te bouwen: de opbouw van een democratie met volwaardige burgers. De oplossing weerspiegelt de kwaal: ze ondergraaft de democratie.
De Wever kwam zoals gezegd ook nog met het lokale ‘wondermiddel’ op de proppen. Gasboetes kunnen blijkbaar alles oplossen. In het Antwerpse bestuursakkoord worden ze op de meest uiteenlopende domeinen toegepast. En nu dus ook om jongeren te ‘deradicaliseren’.
Gasboetes; het parallelle berechtigingsysteem dat in de laatste jaren werd uitgebouwd om ‘overlast’ te bestrijden. Een systeem dat de scheiding der machten opheft en deels bijdraagt tot een klimaat waarin jongeren radicaliseren zou dan opeens het omgekeerde realiseren. De oplossing weerspiegelt terug de kwaal: het selectief opheffen van de rechtstaat.
In elk van de voorgestelde maatregelen wordt impliciet duidelijk welk beeld deze politici hebben over deze jongeren. Ze zijn ‘de anderen’; de medeburgers die toch niet echt gelijk zijn; hun rechten blijken gunsten en kunnen dan ook ingeperkt worden. Meer nog, het afnemen van rechten zou volgens die heren dan ook nog eens een antwoord zijn op radicalisering. Nogmaals, dergelijke maatregelen zijn eerder oorzaken van de problemen dan oplossingen. Ze ondermijnen de fundamenten van de democratische rechtstaat waar elke burger gelijk behandeld moet worden, waar er geen ruimte is voor willekeur, waar er een scheiding der machten geldt, waar onderwijs en jeugdwerk jongeren opleiden tot democratische burgers….
Er is inderdaad nood aan actie, structurele actie op de lange termijn. We moeten inzetten op het realiseren van de democratische fundamenten: vrijheid en gelijkheid voor eenieder op het grondgebied. Het is tijd dat we onze democratie verdiepen in plaats van ze in te perken. We hebben meer democratie nodig, niet minder.
>>> Dit opiniestuk stond vandaag op knack.be <<<
