Wie kan beter uitleggen wat het is om niet de kansen te krijgen waar je recht op hebt, dan diegenen die dit dagelijks zelf meemaken? Politici die daarvoor openstaan, kunnen veel bijleren.
De verkiezingen zijn bijna in zicht. De kieslijsten van 2014 zijn zo goed als afgerond. Samenlevingsopbouw - samen met een hele reeks middenveldorganisaties - werkt al sinds de laatste verkiezingen van 2012, via de actie Ieders stem telt, met mensen die niet geloven dat hun stem ertoe doet, die niet geloven in politiek. Kif Kif sprak met Tamara Laevaert van Samenlevingsopbouw.
Kif Kif: Wat was de aanleiding van deze campagne?
Tamara Laevaert: Deze campagne is ontstaan in aanloop van de verkiezingen van 2012, vanuit de vaststelling dat heel wat mensen er niet in slagen om zich te mengen in het verkiezingsdebat en hun beleidsprioriteiten op de politieke agenda te zetten. Met de campagne “Ieders Stem Telt” willen we ons richten op mensen die omwille van heel veel verschillende redenen niet gaan stemmen of weinig betrokken zijn bij politiek. Zo zijn er mensen die de weg niet vinden naar de stemhokjes, mensen die niet geloven dat hun stem ertoe doet of mensen die niet geloven in politiek…
Met de verkiezingen van 2014 willen we hetzelfde doen. Het zijn immers Vlaamse, Federale én Europese verkiezingen, niveaus waar heel belangrijke beslissingen worden genomen voor het dagelijks leven van iedereen. Maar het verschil in bevoegdheden maakt het ook veel ingewikkelder dan de lokale verkiezingen van 2012.
Kif Kif: Welke organisaties werken mee aan deze campagne?
Tamara Laevaert: Ieders Stem Telt is een ‘Vlaams’ verhaal dat gedragen wordt door meerdere partners zoals Uit de Marge, Welzijnszorg, Welzijnsschakels, Steunpunt Algemeen Welzijnswerk, Vlaams Straathoekwerkoverleg, Federatie sociale ondernemingen – sector CAW & de sector samenlevingsopbouw.
Maar ook op lokaal niveau wordt er sterk samengewerkt met verschillende partners. Het Antwerps samenwerkingsoverleg van Ieders Stem Telt wordt gedragen door meer dan 25 Antwerpse organisaties, met onder andere: ACW, Al Mawada, De8, APGA, Astrov, CAW Antwerpen, De Loodsen, Free Clinic, Hand in Hand, Internationaal Comité, JES, Kif Kif, Kras Jeugdwerk, Minderhedenforum, Miorita, Samenlevingsopbouw Antwerpen stad, The Arrivalists en Uit De Marge.
Maandelijks komt deze groep samen om na te denken over hoe we maatschappelijk kwetsbare groepen & minderheden mee kunnen betrekken op de verkiezingen van 2014 en welke activiteiten daarvoor nodig zijn. Op 12 november vond het startmoment van de Ieders Stem Telt-campagne plaats op het Antwerpse stadhuis, waar meer dan 100 mensen rechtstreeks in dialoog gingen met politici. [Lees meer hier]
Kif Kif: Wat is het doel van de campagne?
Tamara Laevaert: We hebben 2 grote doelstellingen. Als eerste willen we dat maatschappelijke kwetsbare groepen zich mengen in het verkiezingsdebat en weten wat de verkiezingen inhouden. Ten tweede willen we de thema’s van onze doelgroep een hogere prioriteit op de politieke agenda laten krijgen. Dit doen we aan de hand van sociale thema’s die mensen zélf belangrijk vinden.
Kif Kif: Hoe worden zowel de burgers als de politici betrokken bij deze campagne?
Tamara Laevaert: Ieders Stem Telt richt zich op 3 doelgroepen namelijk mensen die het moeilijk hebben, politici en de publieke opinie. Binnen Ieders Stem Telt willen we zoveel mogelijk echte gesprekken mogelijk maken tussen maatschappelijke kwetsbare mensen en politici. We geloven dat dit de sterkte is van Ieders Stem Telt. We plannen inleefmomenten en debatten.
Politici krijgen de kans om het verhaal te leren kennen van de mensen die moeten vechten om hun hoofd boven water te houden in deze stad. Zo kunnen politici zelf ondervinden hoe het is om afgewezen te worden in een interimkantoor omdat je van een andere origine bent. Of hoe moeilijk het wel is als je plots een computer nodig hebt om geholpen te worden bij een dienst. Of hoe je niet in aanmerking komt om een huis te huren omdat je vier kinderen hebt. Wie kan beter uitleggen wat het is om niet de kansen te krijgen waar je recht op hebt, dan diegenen die dit dagelijks zelf meemaken? Politici die daarvoor openstaan, kunnen veel bijleren.
Kif Kif: Hoe pakken jullie dit aan?
Tamara Laevaert: We plannen voor iedereen specifieke activiteiten.
Het memorandum is een tekst met concrete beleidsvoorstellen (nvdr. zie verder voor meer uitleg). Hiermee willen we ons vooral richten op politici. Daarnaast wordt er gewerkt aan een campagne op Vlaams niveau, die gericht is op de mening van alle mensen. Via deze campagne willen we ‘de man in de straat’ zicht geven op thema’s die maatschappelijk kwetsbare groepen & etnisch-culturele minderheden aanbelangen. Ondertussen staat onze interactieve website: iedersstemtelt.be of stemmenisgeenspel.be online. Je kan er terecht voor een fotoquiz, meer info over het memorandum, de standpunten van politieke partijen… Mensen kunnen het memorandum ook ondertekenen door middel van een selfie De website is echt een kijkje waard!
Tot slot willen we heel sterk focussen op maatschappelijk kwetsbare groepen en etnisch-culturele minderheden. We willen mensen tonen wat het belang is van verkiezingen: hoe zit onze Belgische politiek in elkaar? Wie mag gaan stemmen? Hoe moet je digitaal stemmen? Wat zeggen politieke partijen over thema’s zoals discriminatie, racisme, taal, inkomen, werk, wonen…? We vinden het belangrijk om ook de wijken in te trekken, op zoek naar die mensen die niet gaan stemmen omdat ze de weg niet vinden, omdat ze vinden dat hun stem er niet toe doet, omdat ze een afkeer hebben van ‘de politiek’… Daarnaast zullen we tal van andere activiteiten opzetten om deze mensen een stem te geven en ervoor te zorgen dat wat zij belangrijk vinden ook door politici gehoord wordt.
SInds januari (2014) voeren we campagne. We wilden bewust niet te vroeg starten met de campagne omdat we de spanning en aandacht willen opbouwen naarmate de verkiezingen dichterbij komen.
Kif Kif: Wat is het memorandum?
Tamara Laevaert: Het memorandum dient als communicatiemiddel naar politici. Het memorandum is een tekst geschreven op Vlaams niveau. In het memorandum zijn er 9 sociale thema’s (wonen, arbeid, inkomen,..) uitgewerkt en bij elk van die thema’s zijn concrete beleidsvoorstellen geformuleerd. De grote uitgangspunten van het memorandum zijn antidiscriminatie, solidariteit en herverdeling. Die worden als rode draad doorheen de sociale thema’s verweven. Elke politieke partij wordt bezocht en krijgt een voorstelling van het memorandum. Verschillende organisaties op Vlaams niveau hebben aan dit memorandum gewerkt. (nvdr. Het memorandum van Ieders stem telt vind je hier)
Kif Kif: Wat verwachten jullie van de politici?
Tamara Laevaert: Politici kunnen er rechtstreeks mee aan de slag. We willen graag dat politici beloven om werk te maken van deze thema’s & beleidsvoorstellen. We willen graag ‘beloftes’ van politici verzamelen zodat we ook met hen na de verkiezingen in gesprek kunnen gaan over het belang van de concrete beleidsvoorstellen.
Kif Kif: Een van de uitgangspunten bij het memorandum is een proactief antidiscriminatiebeleid. Waarom is het niet een apart thema?
Tamara Laevaert: De uitgangspunten (solidariteit, herverdeling & antidiscriminatie) zijn zo’n belangrijke thema’s dat ze als rode draad voor het ganse memorandum gelden. We leggen ze als kader bovenop de sociale thema’s om aan te tonen hoe belangrijk we het vinden dat hierrond gewerkt wordt.
Daarnaast hebben we in het memorandum soms ook keuzes moeten maken. Het was belangrijk dat het document niet té lang werd, omdat het anders minder snel zal gelezen worden. Dat betekent dat – in onderhandeling tussen de partners op Vlaams niveau – niet elk concreet beleidsvoorstel effectief ook in de tekst is opgenomen. Wel waren alle partners het er over eens dat antidiscriminatie een grote prioriteit is in de tekst, daarom dat we er mee beginnen. Er had ook de keuze kunnen gemaakt worden om bij elk thema de nadruk te leggen op antidiscriminatie. Dit is zeker een terechte opmerking, dan waren de beleidsvoorstellen concreter geweest. Wat niet wegneemt dat we in elk gesprek met politici wél concrete voorstellen doen als het gaat over dit thema.
Kif Kif: Bij het thema Arbeid wordt er gesproken over steekproefcontroles en discriminatietesten. Hoe zouden jullie dit willen uitwerken?
Tamara Laevaert: We hebben al samengezeten met Monica De Coninck over de discriminatietesten. Eén van onze werkingen binnen Samenlevingsopbouw is momenteel bezig met het opmaken van een dossier met aanbevelingen naar VDAB. Ook door politici rechtstreeks in dialoog te laten gaan met mensen die dagelijks geconfronteerd worden met racisme op de arbeidsmarkt, willen we politici overtuigen hier dringend werk van te maken. De heel concrete beleidsvoorstellen rond steekproefcontroles en discriminatietesten staan niet in het memorandum opgenomen, omdat dat ons te ver zou leiden. Wel willen we samen met onze groepen, politici en onderzoekers verder bekijken hoe dergelijke testen kunnen worden uitgevoerd. Een aantal Antwerpse partners van Ieders Stem Telt zijn ook actief in de campagne rond ‘Jobdiscriminatie’ van 'Hand in Hand' [http://www.jobdiscriminatie.be/]. In die campagne bepleiten we wel veel concretere voorstellen.
Kif Kif: Is er een reden waarom er bij thema Wonen niet wordt gesproken over misbruik en discriminatie bij (huur)woningen?
Tamara Laevaert: Soortgelijke steekproeven en discriminatietesten zouden bij verschillende thema’s kunnen geplaatst worden, ook bij het thema wonen. Er zijn nog bijzonder veel stappen die moeten gezet worden op dit terrein en dat over alle sociale thema’s heen, meer dan enkel bij het thema wonen en arbeid.
Kif Kif: Wat zijn je verwachtingen na de verkiezingen van 2014?
Tamara Laevaert: Ik denk dat we enorm gelukkig mogen zijn, als we zorgen dat politici de leefwereld van maatschappelijk kwetsbare groepen en etnisch-culturele minderheden beter begrijpen en als zij in hun beleid ook beslissingen nemen die beide groepen ten goede komen. De dagelijkse situaties van armoede, uitsluiting en discriminatie zijn hard. Er moet werk gemaakt worden van systemen die de armoede aanpakken en niet de armen. We moeten ook realistisch zijn: ook na de verkiezingen van 2014 zullen niet alle maatregelen uitgevoerd worden die nodig zijn om armoede te bestrijden. Daarvoor zijn er teveel verschillende belangen in de samenleving. Een campagne als ‘ieders stem telt’ houdt daarom niet op na verkiezingen. Het is een weg waar we met veel mensen alle dagen moeten aan timmeren. Want als niemand de stemmen bundelt en versterkt van de mensen die niet gehoord worden, dan wordt er helemaal geen rekening met hen gehouden. Het is een lange weg en elke kleine stap vooruit is een overwinning.
Ik hoop ook dat het publieke debat een andere wending krijgt, met meer aandacht voor het belang van solidariteit en herverdeling. In onze samenleving wordt steeds gesproken over ‘eigen schuld’, ‘voor wat hoort wat’ enzovoort. Terwijl het gaat over mensen die niet gekozen hebben om in een situatie van armoede of discriminatie verzeild te geraken. Het debat wordt te vaak bekeken vanuit de eigen schuld van individuen. Dit klopt niet. Als samenleving zijn we samen verantwoordelijk voor het welzijn van mensen & moeten we zoeken naar mogelijkheden om mensen niet tussen de mazen van het net te laten glippen.
Daarnaast zou ik heel graag willen dat we iedereen er van kunnen overtuigen dat hun stem er echt toe doet. Dat is waar we ons met de campagne op willen richten, want ieders stem telt!
>>>
Op dinsdag 13 mei organiseert Samenlevingsopbouw Antwerpen stad een discussieavond met politici. Meyrem Almaci (Groen), Annemie Turtelboom (Open VLD), Yasmine Kherbache (Sp.a), Peter Mertens (PVDA+), Liesbeth Homans (N-VA) en Nahima Lanjri (CD&V) hebben hun aanwezigheid inmiddels bevestigd. Moderator: Kurt Van Eeghem.
Voor meer info, surf naar de website van Ieders stem telt