Honger is sterker dan kunst, oorlog is sterker dan kunst, religie is sterker dan kunst, politiek is sterker dan kunst
Welke rol kan kunst spelen in onze samenleving? Is het een verzoener of mokerslag voor heilige huisjes, bouwt het bruggen of slaat het illusies aan diggelen, is het een sluier of een spiegel?
“Closed Curtains” van regisseur Mokhallad Rasem is theater als gesprekspartner die innerlijke dialoog in de potgrond van de ziel plant en het tijdens de voorstelling met veel zorg laat groeien. Sabri Saad El Hamus speelt een cineast. We bevinden ons in zijn hoofd, het decor zijn zijn gefragmenteerde herinneringen, het zijn de brokstukken van zijn leven. De verouderde cineast is namelijk een gebroken man, slachtoffer van een regime dat door middel van censuur hem alles heeft ontnomen, onderworpen aan verkrachting van lichaam en geest. Hij staat naakt voor ons, in zijn ogen denk je een glimps te kunnen vangen van hoe hard het leven op deze man heeft ingebeukt. In zijn blik lees je verwarring, ontgoocheling, verdriet, woede en machteloosheid. Hij wordt geïnterviewd door een student kunstwetenschappen (Thomas Janssens) die nog boordevol idealisme zit, wat vrijwel meteen voor een botsing zorgt met zijn ongebreidelde cynisme. De student gelooft en wordt bezield door de woorden en daden van rebellerende en controversiële figuren uit de wereldgeschiedenis. De cineast is een uitgebluste revolutionaire kunstenaar. Waar ooit nog een groot vuur brandde, rest nu slechts een kleine vlam. Kan een gebroken man opnieuw in elkaar gezet worden? Kunnen de brokken nog gelijmd worden?
“Closed Curtains” is een intense reis doorheen de psyche van de mens in gevangenschap, gevangen in zichzelf, omringd door onzichtbare muren en het niet kunnen verwerken van traumatische ervaringen. Hoe ga je daarmee om? Er worden geen antwoorden gegeven of oplossingen aangeboden. De interactie tussen Sabri Saad El Hamus en Thomas Janssens wordt hierdoor bijna een existentiële denkoefening. Kan kunst de wereld veranderen, kan het überhaupt iemand van koers doen wijzigen?
Ik heb zelden het gevoel dat tijd voorbijvliegt, “Closed Curtains” mocht gerust langer blijven duren. De scènes vloeien naadloos in elkaar over en het decor lijkt, door middel van projecties en enkele verrassende handelingen van de cineast, een eigen entiteit die in beweging blijft. Tijdens de enkele rustmomenten draagt melancholisch klinkende muziek de vermoeide botten van de oude man en vraag je je af of hij de strijd zal opgeven en zich definitief zal overgeven aan een eeuwige slaap.
Wanneer het spreekwoordelijke doek valt, de spelers weer zichzelf worden en hun welverdiende applaus in ontvangst nemen... blijven de personages in mijn hoofd spelen. “Closed Curtains” is een tour de force die ik niet snel zal vergeten.
Productie: Theater Malpertuis / t,arsenaal mechelen
Een voorstelling van en met: Thomas Janssens en Sabri Saad El Hamus
Regie: Mokhallad Rasem
>>> De voorstelling is deze week te bekijken in 't Arsenaal in Mechelen, op woensdag 8, donderdag 9, vrijdag 10 oktober. Voor info en tickets, klik hier.