Als ik mij zou identificeren met mijn geloof, dan zou kritiek op mijn levensbeschouwing automatisch als kritiek op mijn persoon kunnen geïnterpreteerd worden.
36 jaar, laatstejaarsstudent Sociaal Cultureel Werk en actief bij het Hindoeforum van België en het Hindoeforum van Europa. Op een blog beantwoordt hij vragen over het hindoeïsme voor iedereen die er meer over wil weten.
Kan je jezelf even voorstellen?
Ik ben 36 jaar en zit in mijn laatste jaar Sociaal Cultureel Werk. Daarvoor loop ik op dit moment stage bij het Hindoeforum van België en het Hindoeforum van Europa. Voor het Hindoeforum van België werk ik aan een dossier voor de erkenning van het hindoeïsme in België. Het hindoeïsme is hier nog niet erkend als officiële godsdienst. Het dossier tot erkenning is sinds 14 maart 2013 in behandeling. Voor het Hindoeforum van Europa zal ik me later meewerken aan het organiseren van een Diwali-feest (ja, dat mag met hoofdletter – lacht) in het Europees Parlement. Dat zal eind oktober-begin november plaatsvinden.
Verder ben ik lid van een interlevensbeschouwelijke vereniging GrenzenBewegenLeuven. En sinds kort ben ik contactpersoon voor hindoestudenten van de KU Leuven, via de Dienst Diversiteit worden vragen van studenten naar mij doorgestuurd.
Ik heb ook een eigen blog over hindoeïsme op het internet om misverstanden over het geloof uit de weg te helpen. En er bestaan blijkbaar veel misverstanden, zowel bij de Belgische bevolking als bij bv. Indiërs. Ik ben ook bezig een boek te schrijven over het hindoeïsme.
In het hindoeïsme bestaat er geen officieel ritueel om je te bekeren tot de religie. Verschillende hindoegroepen hebben wel een ritueel, maar dat is geen officieel ritueel. Dit betekent niet dat je niet kunt toetreden of bekeren als je dat woord verkiest. Je kunt wel degelijk toetreden. Vanaf het moment dat je innerlijk beslist dat je die weg wilt bewandelen ben je toegetreden. Het innerlijke besluit is je bekering.
Hindoeïsme is voor mij niet zo bekend. Waarin verschilt het van andere godsdiensten?
Over het hindoeïsme valt veel te vertellen, dus ik zal maar een aantal dingen belichten. Sommigen noemen het een godsdienst, maar ik zie het als een manier van leven. Wij geloven in God, maar het is echt een levensvisie. Velen zien het hindoeïsme als een polytheïstische godsdienst, maar eigenlijk is dat niet zo. De zogezegde vele goden zijn eigenlijk deelaspecten van God. De naam voor God is Para Braman. Maar God in zijn aspect van schepper wordt Brama genoemd, God in zijn aspect van instandhouder van het goede heet Vishnu, in zijn aspect van vernietiger-vernieuwer Shiva. Heel bekend is God afgebeeld als Ganesha met het hoofd van een olifant. Dat is God als opruimer van hindernissen en brenger van geluk. Verder is er ook Devi of de Goddelijke Moeder. Andere namen van Devi zijn Durga, Parvati. Devi of de Goddelijke Moeder is God in zijn aspect van genade, liefde, schoonheid.
Het spirituele leven van een hindoe vertrekt van de wetenschap dat God alomtegenwoordig is, dat Hij zonder vorm is, zonder begin en einde, eeuwig is en in alles aanwezig. Het gaat zelfs verder en zegt dat alles God is. Alles wat je om je heen ziet is God en niet van elkaar te scheiden. Er is dus enkel God. Het hindoeïsme zegt ook dat alle religie evenwaardig zijn en allemaal wegen zijn naar het einddoel.
Het begrip reïncarnatie is ook heel bekend: een ziel leeft meerdere keren op aarde. Daar leeft hij zijn leven. Wanneer het lichaam sterft, dan gaat de ziel naar de astrale wereld. Afhankelijk van het karma van die ziel incarneert die terug op aarde. Dat gebeurt zo vaak tot die ziel volledige eenwording met God heeft bereikt, Moksha.
Het woord karma is etymologisch terug te voeren naar het Sanskriet woord kri wat doen betekent. Enerzijds verwijst het naar de handeling die je stelt, anderzijds naar het resultaat van je handeling. Daarom is karma dat wat er naar je terug komt op basis van je handelingen. Als je liefde uitstuurt, krijg je liefde versterkt terug. Er zijn drie soorten Karma. Het karma dat je in dit leven uitwerkt wordt prarabdha Karma genoemd. Karma is geen straf, maar verantwoordelijkheid nemen voor je eigen daden.
Wat is de impact van je spiritualiteit op je leven?
Ik ervaar een grote positieve invloed op mijn persoonlijk leven. Hoewel dat geleidelijk gegaan is. Er is meer liefde, sereniteit en verdraagzaamheid gekomen door het beoefenen van het hindoeïsme. Dat verdiept nog elke dag. Een van de belangrijkste waarden is geweldloosheid. Dit is niet enkel geweldloosheid in daad, woord en gedachte maar ook het niet benadelen van enig levend wezen. Daarom ben ik overtuigd veganist geworden. Niet alleen breng ik daardoor geen schade aan andere wezens, maar ook door voor biologisch voedsel te kiezen zet ik dat verder. Duurzame voeding past helemaal in een hindoeïstisch leven. Een hindoe staat ook in relatie met het grotere geheel.
Iets wat me heel sterk heeft geraakt is het idee van Vasudaiva Kutumbakam, wat de wereld is een grote familie betekent.
Ook dienstbaarheid is belangrijk. Van nature doe ik dat al. Toch heeft het hindoeïsme me daarin versterkt. De mensheid dienen is God dienen. De intentie waarmee je helpt is heel belangrijk. Dat moet zonder eigenbelang gebeuren, zonder je te richten op het resultaat en door je dienstbaarheid op te dragen aan God. Het geeft diepe vreugde.
Je moet je sober kleden. Ikzelf kies voor Indische kledij, maar dat is niet verplicht. Indische kleren zitten ook heel gemakkelijk. De reacties op mijn kleding zijn heel dikwijls heel positief. Toen ik ging poetsen als dienstenchequepoetshulp kreeg ik weinig commentaar. Als die al kwam, dan was dat van het dienstenchequebureau zelf. Mensen zijn doorgaans geïnteresseerd in de reden waarom ik me zo kleed. Opmerkingen als “Kijk, die heeft zijn pyjama nog aan” krijg ik heel af en toe. Maar mijn vrienden bewonderen mij er ook voor. Mijn familie heeft er wat langer over gedaan. Mijn broer en mijn moeder begrijpen het. Maar ik kan mij inbeelden dat het moeilijk was. Als ik gelukkig ben, is het voor hen ook goed.
Mediteren, voor de hindoe is dat eenwording met God zoals een golf opgaat in de oceaan. Ik doe het ’s morgens en ’s avonds. En als het kan, ook even voor het middageten. Het beeld van de golf en de oceaan geeft heel goed weer wat Moksha (bevrijding) inhoudt, complete eenwording met God, zoals de golf met de oceaan. Na het ontbijt en na het avondeten neem ik de tijd voor gebeden. Hierbij chant ik o.a. heilige verzen in het Sanskriet. Dit zijn o.a. gebeden uit de Upanishads. Ook devotionele aanbidding doe ik dan.
De verbondenheid met alles wat leeft omdat God in alles is en er enkel God is heeft ervoor gezorgd dat ik mij niet langer afgescheiden voel, een gevoel dat ik wel kende. Een pijn dat er iets ontbrak, iets niet heel was. Niet zo zeer de afgescheidenheid van andere mensen, maar van de bron, van God. Ook dit brengt diepe vreugde en rust. Ik volg de Advaita Vedanta, de leer van strikt non-dualisme. Een van mijn grootste inspiratiebronnen is Sri Swami Sivananda.
Hoe ben je bij het hindoeïsme gekomen?
Na mijn katholieke periode was ik niet praktiserend, maar had altijd het gevoel dat er meer was dan enkel het zichtbare rond mij. Autobiografie Van Een Yogi van Paramahansa Yogananda heeft mij op weg gezet naar het hindoeïsme. Daarin staat zijn eigen levensverhaal als hindoe en yogi en de hindoeïstische filosofie. Ik was zoekende en de directe devotie en mystiek in het boek spraken me heel sterk aan. Hij sprak er ook over de Advaita Vedanta, vaak de essentie en hoogste leer van het hindoeïsme genoemd. Dit raakte me meteen. Zo is het begonnen.
Hoe heb je je verdiept in de leer van het hindoeïsme? Kon je gemakkelijk bronnen en lectuur vinden?
Vooral via boeken en het internet heb ik mijn kennis verdiept. Ik heb altijd het geluk of de genade gehad dat ik gemakkelijk de juiste werken op het juiste moment tegenkwam. Mijn interpretatie ervan toonde mij ook dat ik op goede weg was. Ik merkte dat mijn interpretatie heel sterk overeen kwam met die van hindoemeesters.
Wanneer mensen hindoeïsme horen denken ze vaak aan het kastesysteem, zoals dat nu in Indië bestaat. Maar als je je verdiept in hindoeïstische geschriften, dan stel je vast dat het Indische systeem nu een misvormde versie is van het originele. Kaste wordt niet bepaald bij geboorte, maar door het doel dat je voorop stelt in het leven en door je eigen kwaliteiten. Belangrijk is dat het originele systeem niet hiërarchisch maar horizontaal is, waarin iedereen vanuit zijn kwaliteiten bijdraagt aan de samenleving. Niemand is meer of minder, iedereen is gelijk en gelijkwaardig. Je kan ook in hetzelfde leven van de ene naar de andere kaste gaan. Het was geen rigide systeem.
Wat is volgens jou een goede gelovige?
Dit is een vraag waar ik weinig over zal zeggen. Het is niet aan mij om te oordelen wie een goede of slechte gelovige is. Het is de verantwoordelijkheid van de gelovige zelf om te kijken hoe hij/zij het leven wil leven. Daar is zij/hij vrij in. Het innerlijke gevoel ten opzichte van God is innerlijk en kan je dat niet altijd uiterlijk vaststellen. Iemand kan uiterlijk de rituelen of zo doen, maar innerlijk niet de genade of devotie bezitten die uiterlijk lijkt aanwezig te zijn. Iemand die heel devoot lijkt, maar dat niet is en omgekeerd. Maar nogmaals: ik zal nooit zeggen dat iemand een slechte gelovige is. Iedereen is op weg op zijn manier.
Voel je je opgenomen in een gemeenschap?
Bijna elke zondag ga ik naar een hindoetempel in Evere, bij Brussel. Die wordt vooral bezocht door Indische hindoes omdat de oorsprong van het hindoeïsme in Indië ligt, natuurlijk. Maar alle nationaliteiten zijn welkom, en ook niet alleen hindoes. Ik maak er mee muziek tijdens de bhajans, dat zijn devotionele liederen. Ik voel me daar ook aanvaard. Ik krijg er respect. Een heel kleine groep Indische hindoes gelooft dat je als hindoe geboren moet zijn. Ook boeken die de verschillende godsdiensten behandelen in een boek geven dat soms aan. Maar dat is niet juist.
Is je geloof een belangrijk deel van jouw identiteit?
Hier komen we bij het identiteitsbegrip. Het spirituele geeft mijn leven vorm, maar ik heb open blik naar andere levensbeschouwingen. Het is een vreugde voor mij om met mensen van andere levensvisies te praten en mij erin te verdiepen. Ik vereenzelvig mij niet met mijn geloof. Het is een manier om bij mijn einddoel te komen. Als ik mij zou identificeren met mijn geloof, dan zou kritiek op mijn levensbeschouwing automatisch als kritiek op mijn persoon kunnen geïnterpreteerd worden. Ik beleef echt veel vreugde aan mijn spirituele leven en het beoefenen ervan, maar ik identificeer me er niet mee.
Heb je het gevoel dat je je geloof moet verstoppen of mag het visueel zijn voor de buitenwereld? In hoeverre belemmert het je om een job te vinden?
Tot nu toe heb ik niet het gevoel dat het mij zou belemmeren. Ik heb het gevoel dat ànderen denken dat het mij zou kunnen belemmeren. Maar zelf heb ik die ervaring niet.
Biedt je godsdienst je houvast in de 21ste eeuw?
Door spiritualiteit ontwikkel je meer innerlijke spirituele kracht. Het is waar, het geeft ook troost. Religie werkt dan als een balsem als je het moeilijker hebt. Maar het is voor mij geen houvast als iets dat je buiten jezelf zoekt om je aan vast, aan recht te houden. Het is een innerlijk proces van heel worden, van dichter en dichter bij God te komen. En uiteindelijk die bevrijding te vinden. Het houdt het leven zelf in. Een leven van Liefde
Spiritualiteit moet praktisch zijn, je moet het handen en voeten geven in het dagelijks leven. Ik doe mijn best en draag zo mijn steentje bij aan een betere wereld. Proberen is een woord dat ik niet gebruik, zoals in “ik probeer”, omdat proberen iets schoorvoetend, twijfelend heeft. Het lijkt alsof je dingen voorzichtig onderneemt. Op die manier kom je niet in je volledige kracht, niet in je volledige zelf.
Voor mij is spiritualiteit dus het leven zelf, het is een actief proces naar meer liefde en God toe.
>>> Lees meer interviews in het Dossier 'Levensbeschouwing & Superdiversiteit'
>>> Lees meer over het hindoeïsme op Markus Fobelets' blog http://hinduismunfold.blogspot.be/?m=0
