Universiteit Gent, VTM-nieuws en De Morgen hebben op donderdagavond hun krachten gebundeld en een debat georganiseerd in de Gentse Vooruit. De partijvoorzitters kwamen de balans opmaken van een jaar regering Michel.
Lisbeth Imbo, hoofdredactrice van De Morgen, opende de debatavond met een rondvraag bij de partijvoorzitters over de laatste peiling. Gwendolyn Rutten van Open VLD die lichtjes is gedaald, laat zich naar eigen zeggen niet afleiden door peilingen. Tom Van Grieken van het Vlaams Belang was dan weer blij dat zijn partij is gestegen in de peilingen. Volgens hem komt dit door de consequente houding van zijn partij in het asieldebat. Bart De Wever, die net als Open VLD is gedaald in de peilingen, is het beu dat hij steeds commentaar moet geven op de uitslagen van nieuwe peilingen. ‘Het zijn te veel peilingen om nog serieus te nemen,’ aldus De Wever.
Wouter Beke van CD&V heeft begrip voor mensen die op straat gaan betogen, maar mensen moeten eerst verdienen voor er verdeeld kan worden. Door de taxshift staan we een stap verder in de richting van een rechtvaardig fiscaal beleid. Sp.a-voorzitter John Crombez, die woensdag meeliep in de betoging, verantwoordde zijn aanwezigheid door te stellen dat de facturen gestegen zijn en de lonen niet. Meyrem Almaci (Groen) haalde scherp uit naar de meerderheid. Ze ziet twee woorden opduiken in deze regering: kibbelkabinet en vergroening. Dat laatste woord staat volgens haar wel in de Van Dale, maar niet in het regeerakkoord.
Na deze korte uiteenzetting ging men over tot de thema’s van de avond. Het eerste thema was de vluchtelingencrisis, dit werd ingeleid met een filmpje waarin actrice Marijke Pinoy pleitte voor meer solidariteit met de vluchtelingen.
Vluchtelingencrisis
Het raakt De Wever dat er zoveel mensen op de vlucht zijn, maar ongecontroleerde migratie naar Europa is volgens hem geen goede zaak. Professor Politicologie Carl De Vos vroeg dan welke oplossingen meneer De Wever heeft. De Wever verwees naar het maximum van 250 asielaanvragen per dag dat men kan doen. Dit zou een ontradend effect hebben, waardoor de asielaanvragen zijn gedaald. Verder moeten we geen open grenzenbeleid hanteren, want landen met open grenzen hebben een lage sociale bescherming, aldus De Wever.
Rutten pleitte voor een integratiecontract op maat. Niet elke vluchteling is hetzelfde. Een hooggeschoolde asielzoeker heeft een andere aanpak nodig dan een laaggeschoolde asielzoeker. John Crombez bekritiseerde het huidige asielbeleid. De organisatie is niet goed als het gaat over de spreiding over gemeenten. Volgens hem worden er ook geen dreigingsanalyses gemaakt door het OCAD in steden waar asielcentra worden geopend. Het antwoord van De Wever? ‘Zever, het dreigingsniveau staat op 2, wat betekent dat het veilig is.’ Ook Tom Van Grieken liet van zich horen en ziet meer heil in een push-back beleid zoals het in Australië wordt toegepast. Hij vond het niet kunnen dat België een oorlogsschip heeft gestuurd om mensen in de Middellandse Zee te redden. Rutten oogstte veel applaus van het publiek toen ze vroeg of we mensen dan moeten laten verdrinken.
Van Grieken gaf zich hiermee niet gewonnen en vroeg zich af wie de vluchtelingencrisis moet betalen. Daarbij probeerde empathie te wekken door de kosten van een asielzoeker te vergelijken met het lage pensioen van zijn oma. Een open goal die Rutten niet liggen: ‘Laat vluchtelingen werken, dan zullen ze het pensioen van uw oma betalen.’ Hiermee kreeg Rutten het grootste applaus van de avond.
Het tweede thema was de pensioenleeftijd en de taxshift. Dimitri Verhulst die dit thema inleidde maakte zich zorgen over de hoge werkdruk. Verder stelde hij zich de vraag wat er met onze pensioenkas is gebeurd. Wordt het tekort in de pensioenkas niet als een soort onrealistische smoes gebruikt om mensen tegen wil en dank langer te laten werken?
Werkbaar werk
Rutten mocht als eerst aan bod komen. Volgens haar gaan we te snel met pensioenen. Ze wil mensen langer aan het werk houden door het werk aangenamer te maken. Concreet betekent dit vrijheid geven in hoe men zijn loopbaan organiseert. Loopbaanonderbreking kan nog wel, maar moet gemotiveerd worden. ‘Een wereldreis maken op kosten van de staat zit er niet meer in,’ aldus Rutten. Wouter Beke is het daarmee eens en verwijst naar het verleden: ‘In 1974 gingen mensen gemiddeld op 64 jaar op pensioen, nu is dat 61 à 62 jaar. We moeten dit terugkrijgen naar 65 jaar en tegen 2030 zal dat 67 jaar zijn.’
Meyrem Almaci heeft niets tegen langer werken, maar het moet ook draaglijk zijn. Het tijdskrediet dat dit mogelijk maakte is ingekort door deze regering. ‘Mensen moeten in hun loopbaan een marathon lopen in het tempo van een sprint,’ aldus Almaci. Rutten onderbrak haar en stelde dat de rekening op het einde wel betaald moet worden. ‘Als mensen een fatsoenlijk pensioen willen dan moeten we langer werken.’ Wouter Beke maakte wel duidelijk dat mensen nog op vervroegd op pensioen gaan kunnen bij zware beroepen. Verder stelt hij voor om mensen de keuze te geven om hun loopbaan werkbaar te maken. Zo zouden mensen bijvoorbeeld hun eindejaarspremie kunnen opnemen in de vorm van vakantiegeld. Wanneer Rutten opperde dat we van de term ‘zware beroepen’ af moeten geraken, klonk er boegeroep in de zaal. Volgens haar bestaat er wel zwaar werk, maar geen zwaar beroep. Ze haalde het voorbeeld aan van een politieagent waarvan sommige taken zwaar zijn en andere dan weer niet. Almaci ziet meer bereidwilligheid voor werkbaar werk bij CEO’s dan bij de regering.
Taxshift
John Crombez begon met kritiek te geven over het feit dat er geen geld zou zijn voor een lastenverlaging. Volgens hem heeft de regering wel een belastingsverlaging doorgevoerd voor verschillende multinationals. Wouter Beke was het hiermee niet eens en haalde zwaar uit naar Crombez. De Kaaimantaks is er volgens hem gekomen zonder de socialisten en de pensioenen zijn ook niet ingekort. Alleenstaande gepensioneerden krijgen er zelfs 300 euro erbij. Beke vond dat Crombez geloofwaardig moest blijven in zijn discours.
Ook De Wever spaarde zijn kritiek niet ten aanzien van de socialisten. ‘Iedereen die werkt is in koopkracht vooruit gegaan.’ Volgens De Wever is het de eerste keer dat de laagste lonen sneller stijgen dan de hoge lonen. Hij verweet de Sp.a een begrotingstekort van 11 miljard te hebben achtergelaten en dat al de stakingen en ongerustheid die Sp.a zaait ons alleen maar geld kost. Almaci mengde zich in het debat en verwees naar de OESO. Proportioneel gezien behoort België tot de slechtsten qua ecofiscaliteit en op het vlak van druk op de hoogste lonen. De regering heeft volgens haar geen lef en geen visie. Ze is niet tegen bedrijfswagens voor de mensen die het nodig hebben voor hun werk. Ze is wel tegen salariswagens die deel uitmaken van het loon. Verder pleit ze voor een gerichte lastenverlaging voor bedrijven die snel jobs kunnen creëren.
De Wever beet van zich af door te stellen dat salariswagens een dom beleid zijn van de vorige regeringen. ‘Deze kan men niet veranderen zonder eerst de loonlasten af te bouwen,’ aldus De Wever. Almaci sloot dit thema af door te stellen dat men de Kaaimantaks niet moet verkopen als een vermogensbelasting. De Kaaimantaks gaat over fraude en niet over vermogen.
Wat met België?
Tot slot geen politiek debat in dit land zonder het over het communautaire luik te hebben. Chokri Ben Chikha mocht dit thema inleiden. Volgens hem zouden we beter over de regering De Wever moeten spreken, omdat hij een acteur en een profeet is als het ware.
Volgens De Wever is een nieuwe staatshervorming niet realiseerbaar op korte termijn. Daar zijn ze nog niet klaar voor in Wallonië. Hij beschouwt het als zijn taak om de Franstaligen mee aan boord te krijgen voor een nieuwe staatshervorming. Voor het Vlaams Belang gaat het dan weer niet snel genoeg, zij vinden dat De Wever een referendum moet organiseren. Als De Wever dit zou doen, dan is Van Grieken bereidt om samen met de N-VA campagne voeren voor onafhankelijkheid. De Wever is bereid om campagne te voeren voor een referendum als er een miljoen Vlamingen op straat zouden komen.
