Uiteindelijk draait alles rond eigenaarschap: niet alleen vertellen ze zélf hun verhaal, ze vertellen het ook zoals ze het willen vertellen
Paradox of Nonexistence is het verhaal van een asielzoeker, de 19-jarige Afghaan Paramjeet Singh. Hij kwam 7 jaar geleden aan in België en sindsdien maakt hij het leven mee van een asielzoeker, het soort “afterlife” waar er over gesproken wordt in Problemski Hotel, Manu Riche’s film over een surrealistische asielcentrum. Param presteert ondermaats op school en dat heeft te maken met hoe frustrerend het nodige papierwerk is om hier te kunnen blijven. Negatieve adviezen, wettelijke onduidelijkheden, willekeur, geen toestemming om te werken, om een leven op te bouwen. Wachten. En dat ondanks het feit dat hij alles doet wat de samenleving van hem vraagt: de taal leren, ‘zich aanpassen’, hard werken (in het zwart, dan).
Tot daar lijkt dit de samenvatting van een reportage. Van een korte documentaire, van een aflevering van Panorama. Maar acteur/filmmaker Abbas Shirafkan nam het verhaal van Param en maakte daar een soap van. Een soort Nollywood aan de Schelde. Een film van 30 minuten, gemaakt in een duidelijk TV-register, met melodrama, met emotionele muziek, met theatrale belichting, met floue flashbacks. Param speelt zichzelf. Zijn familie doet dat ook. Af en toe wordt de gefictionaliseerde vertelling onderbroken door een interview dat ook iets heeft van fictie, ware het niet dat Param niks verzint.
In deze context hebben woorden als ‘telenovela’ en ‘melodrama’ alleszins geen negatieve connotatie. Het is een kwestie van genre en het genre illustreert goed de tragiek van de asielzoekers. Terwijl Thuis en Familie op de creativiteit van schrijvers moeten rekenen om de kijker te engageren in het drama van eendimensionale personages, moeten de makers achter Paradox of Nonexistence niks anders doen dan feiten opsommen. Dat maakt de film eigenlijk veel interessanter. Je kan namelijk niet te snel oordelen, omdat de grens tussen fictie en non-fictie zo vaag lijkt. En uiteindelijk draait alles rond eigenaarschap: niet alleen vertellen ze zélf hun verhaal, ze vertellen het ook zoals ze het willen vertellen. En dat is op zich al uniek en waardevol.
Paradox of Nonexistence is een van de 4 “films van jonge makelij” die door Tutti Fratelli geselecteerd werden in het kader van de vijfde editie van Spiegels van de Ziel, het festival dat van 13 tot en met 16 oktober loopt in het gebouw van Tutti Fratelli, aan het Mechelseplein van Antwerpen. Het festival kadert in de werelddag van verzet tegen armoede en sociale uitsluiting, een van de grote zorgen voor de Fratelli’s. Maar dit verlengd weekend is er ook feest, dans, theater, muziek en zijn er ernstige gesprekken, dankzij de steun van Let’s Go Urban, Lotte Heijntenis, Phara De Aguirre, Stijn Vranken, Les Blauw en Spitler, onder andere. Een viering van de emancipatorische rol van de kunsten.
Naast Paradox of Nonexistence projecteert Tutti Fratelli ook Ik Belg, mijn moeder Ghanees, de aangrijpende documentaire van Adams Mensah, On attend een kortfilm van Dimitri Serkens over de huidige asielcrisis en Fatena Al Ghorra, een portret van de Palestijse dichteres, gemaakt door Charlotte Van den Broeck en Fien Leysen.
Alle info: http://tuttifratelli.be/
