Blue Silence: De kracht van de beeldtaal

'Blue Silence' doet eer aan Öztürks voorafgaand werk. Het is verrassend dat een debuutfilm zo volwassen oogt en zo sterk getuigt van een cinematografische identiteit.
Blue Silence: De kracht van de beeldtaal

Özturk ontpopt zich als een auteur in een context waarin auteurschap zo vaak sneuvelt in de productionele tour de force van de filmmakkerij.

 

Het hoogtepunt van de première van Blue Silence tijdens het filmfestival van Gent was - naast de film zelf, uiteraard - de tussenkomst van hoofdrolspeler Teoman Kumbaracibaşi. Na een vraag van festivaldirecteur Patrick Duynslaeger vatte hij kort de Genesis van de samenwerking samen, de kennismaking tussen hem en regisseur Bülent Öztürk. Daarna haalde hij ook aan dat het eenvoudiger is om de pijn en het verdriet van je volk in beeld te brengen dan die van anderen; dat de intrinsieke gelaagdheid van een filmmaker met Koerdische achtergrond die een film maakt over een Turkse soldaat, op zich al interessant was. Hij zag deze film en zijn deelname eraan dan ook als een bijdrage in de zoektocht naar vrede.

Betekenisvolle woorden, na het zien van een even aangrijpende als poëtische film.

Öztürk is geen onbekende in de filmwereld. Met zijn kortfilm Houses With Small Windows won hij al de Best European Short in de Biënnale di Venezia in 2013. Zijn documentaire Beklemek (Waiting), over de nasleep van de aardbeving in Oost-Turkije, kreeg hij al in 2012 de prijs voor de beste film in de TRT Documentary Awards, de meest gerespecteerde filmprijs in Turkije. Zijn langspeelfilmdebuut is dus een van de meest verwachte Vlaamse films van het moment.

Blue Silence doet eer aan Öztürks voorafgaand werk. Het is verrassend dat een debuutfilm zo volwassen oogt en zo sterk getuigt van een cinematografische identiteit. Özturk ontpopt zich als een auteur in een context waarin auteurschap zo vaak sneuvelt in de productionele tour de force van de filmmakkerij.

De film volgt Hakan, een Turkse soldaat die zijn Post Traumatic Stress Disorder verwerkt in een medische instelling en vervolgens zijn leven probeert te hervatten. De manier waarop zijn geestestoestand in beeld wordt gebracht is gedurfd en zowel subtiel als letterlijk in your face.

Schuldgevoelens en trauma’s achtervolgen hem en leggen de onmacht van de mens tegenover onrecht bloot. Het verhaal is ook een uitdaging voor Hanna Arendts breed aanvaarde idee van de banaliteit van het kwaad. In die zin is deze film hoopgevend en diepmenselijk.

Tijdens dat nagesprek stelde Öztürk dat het verhaal van één persoon soms meer helpt om een conflict te begrijpen dan statistieken. Honderden, duizenden doden blijven vaak maar getallen, maar een filmische weergave, zij het fictie of documentaire, kan ons dichter brengen bij wat mensen meemaken en kan daardoor onze empathie aanspreken. Dat is met Blue Silence met verve geslaagd. Zorgvuldige beeldcompositie, evenwicht tussen film en soundtrack en een geduldige maar zelfzekere opbouw maken van deze film toch een zeldzaam mooi geheel.

Blue Silence is een film die bijblijft. Een film die in de kijker vertrouwt, en in de kracht van de beeldtaal om ideeën en emoties te communiceren wanneer woorden en verhalen tekortschieten.

Blue Silence, een film van Bülent Öztürk, vanaf 1 november in de bioscoop.