Aantonen dat onze Vlaams beleid inzake ideologie ver heen is, kan eenvoudig zijn. De filosoof Mark Fisher werd bekend met zijn boekje Capitalist Realism waarin hij een diagnose maakt van de ziekte van onze tijd: hoewel de kapitalistische organisatie van onze economische huishouding een keuze is, want het gaat om mensen die beslissen dit zo te doen, beschouwen we het als een onontkoombaar natuurfenomeen. Er zou domweg geen alternatief voor zijn.
Dat maakt het beleid dat onze bestuurders voeren tot wat ‘postpolitiek’ heet, omdat dit beleid ideologisch vanuit een pensée unique vertrekt. De mooie vormgegeven en kleurrijke staalkaart aan politieke partijen blijken immers vele kleuren grijs te zijn. Het gaat in ideologisch opzicht om een opvallend smalle bandbreedte.
Vlaamse verzelfstandiging in zicht
Neem vervolgens de beleidsnota ‘Algemene omgevingsanalyse voor Vlaanderen’ bij de hand. Dit document omschrijft hoe de huidige Vlaamse regering de wereld wil zien. Het wereldbeeld, zeg maar, waarop ze hun beleid zullen uitzetten. Daar staan veel merkwaardige zaken in. Scrol vervolgens ineens door naar de conclusie en stel vast hoe het bespaar- en vermarktingsbeleid dat de regering wil doordrukken (als we er niet in slagen ze te doen vallen…) wordt voorgesteld.
Ze noemen het een ‘verzelfstandiging’. Klinkt beter, want we zijn ten slotte toch geen kleuters. Het zou om een fenomeen gaan dat zich in de toekomst zal voltrekken. Een beetje zoals de seizoenen, of eb en vloed. Het is uiteraard naïef om tegen die ‘realiteit’ in te gaan. Het is ook treffend om lezen dat ‘de crisis’ hier als een persoon of instantie wordt voorgesteld die voor ons een bepaald beleid verkiest. Leest u even mee?
Onder ‘3.2 VOORUITZICHTEN’ lezen we: “Vanuit een recente analyse van het verzelfstandigingsbeleid in dertig landen (Verhoest e.a., 2012) detecteert Verhoest (2012) drie belangrijke trends die waarschijnlijk een weerslag zullen hebben op het verzelfstandigingsbeleid in Vlaanderen. In de eerste plaats blijkt het erg moeilijk om verzelfstandigde organisaties op eenduidige manier aan te sturen. Daarnaast dwingt de crisis ertoe om meer en intenser samen te werken tussen departementen, agentschappen en andere organisaties. Verder spelen er veel meer factoren dan verzelfstandiging om te komen tot een goed en performant bestuur.
Daarmee samenhangend zullen ook de samenwerkingen met de privésector verder toenemen en intensifiëren. De grote maatschappelijke uitdagingen, de immense financieringsbehoeften en de noodzaak om te innoveren en tot meer efficiëntie te komen bij de realisatie van publieke taken, zijn daar niet vreemd aan (Europese Commissie, 2009). Er kan worden verwacht dat de thans gehanteerde technieken en vormen van publiek-private samenwerking die de afgelopen jaren zeer matuur zijn geworden, zullen evolueren. Verhoest (Verhoest, 2012) ziet drie trends waarlangs pps zich de komende jaren zal ontwikkelen.
In de eerste plaats zal pps verder aan belang winnen op het lokale niveau en zal het voor kleinere en lokale projecten belangrijk blijven. Verder zal vooral de financiering (lenen, betalen, waarborgen ...) het grootste pijnpunt of de grootste struikelblok zijn in tijden van financiële en economische crisis.
Ten tweede is te verwachten dat er een diversificatie van pps zal komen, zowel naar vorm, sectoren als financieringswijze. Tot nog toe berusten veel vormen van pps in belangrijke mate op private financiering, maar door de financieel-economische crisis is dat minder evident geworden.
Ten derde is een verdere standaardisatie noodzakelijk opdat pps ook aantrekkelijk is voor kleinere projecten, maar moet er op sommige vlakken (zoals bij contracten) toch aan maatwerk worden gedaan. Waar dus op het gebied van verzelfstandiging kan worden verwacht dat in de toekomst minder zal worden ingezet, zal het belang van publiek-publieke en publiek-private samenwerking en afstemming toenemen.”
In de sterren geschreven...
Bon, u hoort het: professor Zonnebloem is langsgegaan bij madam Soleil. Het enige wat we nog moeten doen is een sterrenkijker bovenhalen en naar de lucht staren. Vaststellen hoe de privatisering uit de lucht zal vallen, hoe er privaat-publieke constructies als sterren aan de hemel zullen verschijnen en hoe daar het sterrenbeeld van de melkkoe in te ontdekken zal zijn. Want ‘de crisis’ wil dat wij, de gemeenschap, die noodlijdende privaatpublieke hemellichamen wat meer van ons sterrenstof toewaaien, ‘zuurstof’ blazen, vanuit de kant van het publieke.
Voila. Laten we al die mediadebatten nu maar opschorten en op het strand gaan wandelen. Doe toe, die parlementen met al dat ‘onfatsoenlijk’ geruzie. Al die democratische schijn is eigenlijk blasfemie, want het staat toch al in de sterren geschreven. De goden hebben het zo beslist. Wees gegroet, vol genade, zonder amen.
Hey, wat nu, een mirakel… in Duitsland verhogen ze het cultuurbudget in tijden van Europese kaalslag. 118 miljoen extra, 4,26 procent erbij. Zondaars. Als dat maar goed komt. Zou sociaal protest er iets mee te maken gehad hebben?
