Vrijdag opent er een grote retrospectieve met 200 werken van de kunstenaar Marc Chagall in het KMSKB, de Koninklijke Musea van Schone Kunsten van België. Tenminste, we kunnen er vrij zeker van zijn dat deze tentoonstelling doorgaat, want we hebben vooralsnog geen verklaringen van N-VA hierover in de media gelezen.
Een dergelijke uitspraak lijkt misschien een farce, maar nochtans is die partij niet aan haar proefstuk toe wat betreft mediaverklaringen over wat er met het beleid van het KMSKB moet gebeuren, hoewel dat toch een gemandateerde bevoegdheid is van de artistiek leider van die instelling.
Zo was er al een unicum in december 2014: kort na haar aantreden als staatssecretaris,verklaarde Elke Sleurs (N-VA) dat het themamuseum Fin-de-Siècle wegmoest uit de huidige locatie. Dat werd vrij snel bijgestuurd als miscommunicatie, maar de imagoschade voor deze federale instelling was daarmee wel een feit.
De directie van het KMSKB, die toen nog niet het genoegen had gehad om de nieuwe staatssecretaris te mogen ontvangen voor een bezoek, moest deze mediablaam nederig ondergaan, omdat ze als federale ambtenaren intussen ook de opdracht kregen inzake deze geen mediaverklaringen af te leggen.
Recent was er een tweede incident: Sleurs verklaarde vorige week aan de media (het debat loopt ook in de Franstalige pers) dat het Breugelhuis, een museumproject rond het geboortehuis van de kunstenaar Pieter Breugel de Oude waar het KMSKB aan werkt met een geplande opening in 2019 (het Breugeljaar) er voorlopig niet komt. De opgegeven reden: geldgebrek, iets waar Sleurs dus zelf beslissingsrecht in heeft.
Cultuur onder een rechts-nationalistisch bestuur
Tijdens de cultuurpolitieke debatreeks 4x4 Cultuur onder een Rechts Bestuurgisterenavond, kreeg ik de gelegenheid om Cathy Coudyser (N-VA) vanuit het publiek te vragen wat dan wel het probleem zou zijn?
Het antwoord was hallucinant: deze politica verklaarde en public wat er met dit museum zou moeten gebeuren. We werden ‘gerustgesteld’: het Breugelmuseum zou er wel komen, via een aangepaste invulling vanuit de Vlaamse gemeenschap. De huidige federale planning, onder leiding van de Franstalige directeur Michel Draguet, is voor N-VA blijkbaar een no-go.
U leest dit goed: we hebben hier niet alleen een politica aan het woord die zich over de werking van een museum uitspreekt – het gaat namelijk niet om wat zij de beste optie vindt maar wel wat onze regeringen gaan doen – tevens wordt er beslist dat deze federale materie dan maar zoveel mogelijk een Vlaamse aangelegenheid moet worden. (Het Breugelhuis is een schenking aan het KMSKB).
Eveneens een unicum is dat onze politici zo persoonlijk uithalen naar een directeur. Bij kritiek over bijvoorbeeld wat er met het SMAK of M HKA moet gebeuren, spreken politici steeds over de werking van een museum, als structuur, niet over persoon Phillippe Van Cauteren of Bart De Baere.
Dat illustreert meteen de gevoeligheid: de Franstalige directeur wordt geviseerd door N-VA. Met de start van het Fin-de-Sièclemuseum kon die nog verweten worden dat hij in historisch opzicht vooral aandacht had voor de cultuurgeschiedenis van de Franstalige Brusselse bourgeoisie. Maar met een project rond de ‘oervlaamsche’ kunstenaar Breugel komt die kritiek duidelijk op een slappe koord terecht.
Hier wringt dan weer een ander schoentje: heel wat Vlaams-nationalisten kunnen er gewoon niet mee leven dat dit erfgoed een museale omkadering krijgt door een Franstalige kunstwetenschapper (ULB) in een federale instelling. En het zijn in 2019 alweer verkiezingen…
