Wat kan een vrij bevochte geëmancipeerde mens hiermee? Kan ik religieuze kennis omzetten in nuttige wijsheid voor de mens van hier en nu? Ik lees in het hoofdstuk over de familie van Maria en Jezus.
Terug van weggeweest, tref ik mijn Antwerpen aan. Uitgedost in haar schitterende kersttenue. De lichten, de versiering en de knapperige kou geven me een warme verwelkoming. Ik ben weer thuis en het is feest.
Ik wandel tussen de hoppende shoppende mensen richting mijn huis. De vraag flitst in mijn hoofd: Wie viert kerst anno 2011? Cadeautjes kopen en gezellig samen met familie of vrienden culinair eten, dat doen veel mensen. Maar wie staat nog stil bij de betekenis van kerst? Het wordt volgens mij een religieuze viering of blijft bij een symbolische kerstboom of een modern kerststuk. Bestaat er een interreligieuze of liever nog een intermenselijke versie van de kerst?
Ik ga langs de kerststal bij de kathedraal. Ik blijf even staren naar het beeld van Maria, het kind en de engelachtige beelden van de engelen.
Er is een heel hoofdstuk in de koran onder de naam ‘Maria’ of ‘Miriam’ zoals zij in het Arabisch wordt genoemd. Er is ook een tweede hoofdstuk onder de titel ‘de gedekte tafel’ of ‘al Ma-ida’ waar het verhaal van de laatste maaltijd is vermeld. Een derde hoofdstuk heet ‘Aal Imran’ naar de familie waaruit Maria en Jezus afkomstig zijn en waar prachtige verhalen worden verteld over Zacharias of Zakaria, Johannes of Jahia en uiteraard Jezus of Isa.
Ik haast me terug naar mijn huis en sla de Koran open. Het verhaal van Jezus wordt talrijke malen genoemd in de hele tekst.
Wat kan een vrij bevochte geëmancipeerde mens hiermee? Kan ik religieuze kennis omzetten in nuttige wijsheid voor de mens van hier en nu? Ik lees in het hoofdstuk over de familie van Maria en Jezus.
Zacharias ontvangt de blijde boodschap dat hij een zoon, Johannes, zal krijgen. Hij verwondert zich en weet niet hoe hij dat moet uitleggen. Hij is immers een hele oude grijze man en zijn vrouw is ook oud en onvruchtbaar. Hij krijgt dan het teken dat hij drie dagen niets zal zeggen tegen de mensen. Zwijgen is dan een manier van uitleggen geworden.
Vervolgens krijgt de Maagd Maria boodschappen, waaronder de boodschap dat zij niets hoeft te zeggen als haar zoon, de profeet Jezus, geboren wordt. Toen zij met de pasgeboren Jezus naar de mensen ging, zei ze niets. Zij wees naar het kind en hij legde het uit. Zwijgen is dan haar vasten.
In het zwijgen zit een communicatieve kracht voor degene die zich niet hoeft te verdedigen. Wees gewoon eerlijk en ga door met je goede bezigheid. Een boodschap voor alle onderdrukten die met een al te grote tegenmacht worstelen en aan al die een bijdrage probeert te leveren aan een betere samenleving en beschuldigd wordt van naïviteit of erger nog van bijbedoelingen eigenbelang. Ik zwijg van de verbazing van deze ontdekking en ik schrijf:
Zwijgen
Drie dagen zwijgen, dan zal ik mijn diepste gedachten uit uw monden krijgen.
Drie dagen zwijg ik en u praat.
Verwoord uw liefde, of uw haat.
Velt u oordelen bij voorbaat?
Ik zwijg maar verzwijg geen rouw of geklaag.
Ik zwijg graag.
U geeft toch uw eigen antwoord op uw vraag.
Ik verplaats mijn focus naar het verhaal van Jezus. Mijn fantasie neemt me naar wat er plaats heeft gevonden na de verheffing van Jezus naar de hemel. En ik schrijf dit kerstgedicht. En ja hoor, je kunt het kerstverhaal intermenselijk opvatten met veel wijsheid erin:
Jezus door de deur
Een menigte en veel soldaten met de wilde wil om een eind te maken aan zijn bestaan. Dat was het laatste wat er was.
Verder was er niets tussen vertrek en aankomst.
Vluchten deed hij niet, opgehaald van de aarde, gesmokkeld naar de hemel.
En hier is hij, noch droevig, noch blij.
Engelen verzachten de smart, vleugels in zwart vermengd met zwart, rood vermengd met rood.
Door de wanden van het hart, kijkt een druppel bloed naar het goddelijke licht.
Honderden, duizenden, miljoenen verdreven profeten,
zo ver als het zicht reikt, van ieder van hen.
Een stap, en een stap en een stap...
Een lieve engel fluistert:
in den beginne schiep God de tijd
opdat er een vervolg aan zou komen.
Nu is er alleen maar nu,
nu is hij hier,
in de zone waar niets volgt,
alles is er al.
Hij mist zijn moeder, haar geur, haar zwijgen, haar wijsheid: Maria,
de tijd verdwijnt.
Ik zie de schoonheid van het gezicht van een profeet,
Ik zie deuren zonder voor- of achterzijde.
Hij komt de wereld van de troon binnen.
Ik zie liefde in overvloed,
en de pijnen van de uitgestotene.
In bijlage vindt u elektronische kerstkaart
