Partijprogramma's doorgelicht: Groen

Eén van de tien hoofdstukken uit het partijprogramma van Groen draagt als titel: “Helemaal jezelf kunnen zijn.” In de inleiding van dat hoofdstuk geeft Groen aan dat ze “de strijd tegen discriminatie, homofobie, seksisme en racisme” bovenaan de agenda willen plaatsen. Ze hebben daarbij ook aandacht voor kruispuntdenken: “Door de hokjes te verlaten, hebben we oog voor meervoudige discriminatie. Kruispuntpolitiek staat niet in de weg dat elke vorm van uitsluiting ook specifiek is. Het beleid houdt daar rekening mee.”

Behoorlijk opvallend is het feit dat Groen in de concretisering van haar algemene ambities van wal steek met een voorstel om de grondwet te wijzigen “zodat artikel 1 de gelijke behandeling van iedereen vooropzet. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, leeftijd, politieke gezindheid, ras, gender, handicap, seksuele oriëntatie of op welke grond dan ook, is niet toegestaan.”

Concrete beleidsvoorstellen

Wie de voorstellen rond racisme en culturele diversiteit onder de loep neemt, ziet al snel dat de gekende voorstellen uit het middenveld niet ontbreken: praktijktesten op de arbeidsmarkt, de woonmarkt, bij kredietverstrekkers, sportverenigingen en in de sector van de vrije tijd; strengere (financiële) sancties voor discriminatie met verhoogde strafmaat voor meervoudige en intersectionele discriminaties; extra initiatieven in de (integratie)ondersteuning voor vluchtelingen; het afschaffen van verbodsbepalingen rond het dragen van levensbeschouwelijke tekenen; sectorale streefcijfers en quota.

Er blijkt zelfs aandacht te zijn voor microkwetsingen: “De gezondheidsschade van uitsluiting wordt danig onderschat. Het stigma, de discriminatie en de minderheidsstatus maken mensen extra kwetsbaar op vlak van geestelijke gezondheid. We investeren in de uitbouw en structurele verankering van doelgroepgerichte psychosociale zorg. We bevorderen kennis en deskundigheid over hulpverlening voor slachtoffers van verschillende types van psychisch geweld.”

Groen probeert in te gaan tegen het gangbare discours door het principe van ‘taalhoffelijkheid’ naar voor te schuiven

Daarnaast pleit Groen nog voor een amalgaam aan andere maatregelen. Binnen die verschillende maatregelen ligt de focus op herstel van sociale mobiliteit, het normaliseren van diversiteit doorheen het onderwijs en de overheid een voorbeeldfunctie laten uitoefenen. Concreet gaat het om een pact uitwerken tussen overheid, vakbonden en bedrijfsleiders dat de evenredige arbeidsdeelname van etnisch-culturele minderheden moet garanderen; toegankelijkere meldpunten voor discriminatie; verbetering van de rechtspositie van slachtoffers van discriminatie; aanstellen van referentieambtenaren discriminatie binnen het Openbaar Ministerie en alle politiekorpsen; herzien van artikel 150 van de grondwet opdat drukpersmisdrijven voor alle discriminatiecriteria correctioneel kunnen worden behandeld; proactieve datamining door inspectiediensten om de praktijktesten kracht bij te zetten; invoeren van een vak ‘burgerschap, filosofie en levensbeschouwing’ in het onderwijs; blijvende inzet voor sociale mix op scholen; geïntegreerde onthaaltrajecten voor anderstalige nieuwkomers in basis- en secundair onderwijs; diversere selectiejury’s bij de aanwerving van overheidspersoneel; positieve acties om meer diversiteit in defensie, politie en diplomatie te krijgen; doorbreken van stereotype overheidscommunicatie en relax omgaan met veeltaligheid.

Wat dat laatste betreft – ‘relax omgaan met veeltaligheid’ – valt sterk op hoezeer Groen probeert in te gaan tegen het gangbare discours door het principe van ‘taalhoffelijkheid’ naar voor te schuiven, wat betekent "dat de dienstverlening ook in een vreemde taal kan gebeuren wanneer het nodig is."

Tot slot moeten we voor een beleidsvoorstellen rond de aanpak van etnisch profileren even naar het hoofdstuk "vertrouwen geven aan rechtstaat en democratie". Daar lees je immers het volgende: "om het vertrouwen tussen politie en burger te versterken, zal de politie beter verantwoorden waarom ze iemand controleert. Omgaan met diversiteit maken we tot onderdeel van de basisopleiding aan de politieschool. We verbeteren de kennis van de anti-discriminatiewetgeving in het korps. Last but not least, brengen we meer diversiteit in het politiekorps door positieve acties."

Een actief pluralistische visie op diversiteit

Als één van de basisprincipes in haar maatschappelijke visie op diversiteit verwijst Groen naar het actief pluralisme: “Dat betekent dat iedereen zijn of haar levensbeschouwelijke overtuiging kan beleven en uiten.” 

Concreet vertaalt men dat in het reeds vermelde voorstel om verbodsbepalingen rond het dragen van levensbeschouwelijke tekenen te schrappen en een voorstel om flexibeler om te gaan met de feestdagenkalender door twee feestdagen door de werknemer zelf te laten bepalen. 

In het partijprogramma van Groen zie je dus een stevige erkenning van de problemen, een onderbouwde actief-pluralistische visie op samenleven in diversiteit en worden verschillende concrete beleidsvoorstellen gedaan.

Vanuit die actief pluralistische visie komt zelfs dekolonisering van de geesten bij Groen op de agenda te staan: “Het is van groot belang dat ons land op een volwassen en serene manier omgaat met zijn koloniaal verleden. Om een grondig historisch onderzoek over de betrokkenheid van de Belgische instellingen in de kolonisatie mogelijk te maken, stelt de regering alles in het werk om overheidsarchieven en relevante privéarchieven open te stellen. We ontwikkelen ook een proactief restitutiebeleid voor de objecten uit onze musea, die door ons land tijdens de koloniale periode werden verworven.” 

Conclusie

In het partijprogramma van Groen zie je dus een stevige erkenning van de problemen, een onderbouwde actief-pluralistische visie op samenleven in diversiteit en worden verschillende concrete beleidsvoorstellen gedaan.

Wel is het opvallend dat we over de problematische aanpassingen van artikel 21 van de vreemdelingenwet lezen niets in het programma lezen. Nochtans zou je van een progressieve partij als Groen verwachten dat ze etnisch profileren kordaat wensen tegen te gaan en dat ze zich stevig verzetten tegen de zogeheten ‘deportatiewet’. Zeker aangezien de overige beleidsvoorstellen veel ambitie vertonen en zeer nauw aansluiten op gekende voorstellen van het antiracistische middenveld.

**

Rechtzetting 16/05/19: Toen het artikel gepubliceerd werd, vermeldde Kif Kif dat Groen geen aanzetten deed om etnisch profileren aan te pakken. Groen reageerde door op de desbetreffende passage in hun programma te wijzen. In de analyse werd er jammer genoeg over deze passage gelezen omdat ze in een geheel ander hoofdstuk opgenomen werd en een controlerende zoektocht op de woorden 'etnisch profileren' niets opleverde. De desbetreffende passage werd nu dan ook in de tekst opgenomen.